Φόβοι για εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου στη Νότια Ελλάδα – 10 τα κρούσματα, τα πέντε με συμπτώματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα
Με ανησυχία παρακολουθούν οι επιστήμονες την εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου στη χώρα μας για τέταρτο συνεχόμενο καλοκαίρι. Ο μεγάλος φόβος τους είναι ότι ο μικροοργανισμός που μεταδίδεται με το τσίμπημα των κουνουπιών απειλεί να επεκταθεί προς Νότο και συγκεκριμένα σε Πελοπόννησο και Κρήτη, ενώ κρούσματα έχουν ήδη εκδηλωθεί κυρίως στην Αττική αλλά και στην κεντρική Μακεδονία.
«Από τα δεδομένα που έχουμε, περιμένουμε επέκταση του ιού σε καινούργιες περιοχές, πέρα από αυτές που μας έχουν απασχολήσει τα προηγούμενα χρόνια» δηλώνει στην «Espresso» ο Αθανάσιος Τσακρής, καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κι επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Η εκτίμηση αυτή προκύπτει από επιδημιολογικά μοντέλα που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες προκειμένου να προβλέψουν τη διάδοση ενός ιού, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες.
«Τα μοντέλα αυτά συνυπολογίζουν κλιματολογικές συνθήκες, πώς μεταφέρεται ο ιός από τα πτηνά σε άλλες περιοχές, τις θερμοκρασίες, τους υδροβιότοπους κ.λπ.» λέει ο κ. Τσάκρης και προσθέτει: «Οι πιο επικίνδυνες περιοχές συνεχίζουν να είναι η Αττική, η κεντρική Μακεδονία και η Θράκη, αλλά πιστεύεται ότι ο ιός θα κατέβει πιο χαμηλά, προς Πελοπόννησο και Κρήτη. Αυτή είναι η πρόγνωση».
Είναι αργά
Ο ιός του Δυτικού Νείλου πρωτοεμφανίστηκε στη χώρα μας το 2010, προκαλώντας τον θάνατο τριάντα πέντε ατόμων, κυρίως ηλικιωμένων, με χρόνια νοσήματα. Το 2011 καταγράφηκαν εννέα θάνατοι σε ασθενείς άνω των 65 ετών με υποκείμενα νοσήματα, ενώ το 2012 κατέληξαν δεκαοκτώ ηλικιωμένοι με προβλήματα υγείας. Ομως, το σημαντικότερο γεγονός που σημάδεψε την περσινή χρονιά ήταν η μαζική εμφάνιση του ιού μέσα στην Αθήνα και ειδικά στα νότια προάστια, πέρα από τα αναμενόμενα κρούσματα στην ανατολική Αττική. Ωστόσο, το πάθημα των προηγούμενων ετών δεν έγινε μάθημα, με αποτέλεσμα φέτος οι κωνωποκτονίες να ξεκινήσουν με καθυστέρηση, τόσο στην Αθήνα όσο και στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
«Εμείς είδαμε ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου κυκλοφόρησε πολύ νωρίς, από τα τέλη Μαΐου, σε διάφορες περιοχές της Αθήνας και γενικότερα της Αττικής» δηλώνει στην «Espresso» η επιστημονική συνεργάτης του ΚΕΕΛΠΝΟ Αγορίτσα Μπάκα. Οπως σημειώνει όμως, οι περισσότερες περιφέρειες της χώρας (που έχουν την αρμοδιότητα για τους ψεκασμούς) κατακύρωσαν τα έργα κωνωποκτονίας γύρω στα τέλη Μαΐου. «Οπως καταλαβαίνετε, είναι αργά» τονίζει η επιστήμονας, αφού οι κωνωποκτονίες θα έπρεπε να είχαν γίνει ήδη από τον Απρίλιο.
Τα κρούσματα
Εως χθες, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα προσβολής από τον ιό του Δυτικού Νείλου ανέρχονταν σε δέκα. Πρόκειται για οκτώ ασθενείς από την Αθήνα και δύο από τη Θεσσαλονίκη, οι μισοί από τους οποίους έχουν νοσήσει βαριά εκδηλώνοντας συμπτώματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ οι άλλοι μισοί έχουν αρρωστήσει ελαφρύτερα. Πάντως, ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων αναμένεται να εκδηλωθεί τις επόμενες εβδομάδες, καθώς εισερχόμαστε στην περίοδο έξαρσης της ασθένειας. Σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Τσάκρη, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι ο φετινός αριθμός κρουσμάτων δεν θα ξεπεράσει τον αντίστοιχο περσινό (161 ασθενείς εκ των οποίων οι 109 παρουσίασαν προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος). Θετικό είναι επίσης το γεγονός ότι ο πληθυσμός έχει αρχίσει να αναπτύσσει ανοσία στον ιό του Δυτικού Νείλου, αφού αυτός ενδημεί στη χώρα μας από το 2010. Μάλιστα, ο πραγματικός αριθμός όσων έχουν μολυνθεί από τον ιό αλλά δεν έχουν νοσήσει ή πέρασαν την ασθένεια με ελάχιστα συμπτώματα είναι πολύ μεγαλύτερος. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, σε κάθε περιστατικό με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος αντιστοιχούν περίπου 140 μολυνθέντες από τον ιό.
Καραντίνα
Με βάση τα έως τώρα επιβεβαιωμένα κρούσματα, οκτώ περιοχές της χώρας έχουν κηρυχθεί «επηρεαζόμενες» από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Πρόκειται για τους δήμους Σπάτων – Αρτέμιδος Παιανίας, Παλλήνης και το δημοτικό διαμέρισμα Πικερμίου στην ανατολική Αττική, καθώς και για τους δήμους Μενεμένης – Αμπελοκήπων, Ευόσμου – Κορδελιού, Ωραιοκάστρου και το 1ο Δημοτικό Διαμέρισμα Θεσσαλονίκης. Οι εν λόγω περιοχές έχουν ήδη μπει σε καραντίνα από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας, αποκλείοντας τους αιμοδότες που ζουν ή εργάζονται σε αυτές.
Πώς μεταδίδεται και ποιοι κινδυνεύουν
Ο ιός του Δυτικού Νείλου δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά μόνο μέσω των κουνουπιών και ιδιαίτερα από το κοινό κουνούπι του γένους Culex. Αξιοποιώντας οπτικά και χημικά ερεθίσματα, το κουνούπι προσγειώνεται στο ανθρώπινο δέρμα και εκκρίνει σάλιο και αναισθητικές ουσίες, ώστε το τσίμπημά του να μη γίνει αντιληπτό από τον άνθρωπο. Αν το συγκεκριμένο κουνούπι είναι φορέας του ιού, ενδέχεται να τον μεταδώσει στον άνθρωπο. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα από τον ιό, όμως κινδυνεύουν οι ηλικιωμένοι και όσοι αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα υγείας. Ο καλύτερος τρόπος άμυνας απέναντι στον ιό είναι τα μέτρα προστασίας στα τσιμπήματα των κουνουπιών, όπως η χρήση εντομοαπωθητικών, η τοποθέτηση σίτας στα παράθυρα, η χρήση ανεμιστήρα ή κλιματιστικού κ.ά.