Το θρυλικό αναγνωστικό αλλά και ένα cd με τα τραγούδια του κυκλοφορούν στις 6 Μαρτίου με την «κυριακάτικη δημοκρατία»
Μοναδικό, αξεπέραστο, διαχρονικό. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα επίθετα που συνοδεύουν το συναρπαστικό και συνάμα εκπαιδευτικό αναγνωστικό του Ζαχαρία Παπαντωνίου «Τα ψηλά βουνά», το πρώτο που γράφτηκε στη δημοτική γλώσσα, το 1918, και κατάφερε να «μιλήσει» στους μικρούς αναγνώστες του με τις πιο απλές λέξεις για έννοιες όπως η αλληλεγγύη και η αγάπη στην πατρίδα.
Τα «Ψηλά βουνά», το θρυλικό αναγνωστικό του Ζαχαρία Παπαντωνίου, σχεδόν έναν αιώνα μετά την πρώτη εμφάνισή του στα ελληνικά γράμματα κυκλοφορεί και πάλι με την «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 6 Μαρτίου. Το αριστούργημα του Παπαντωνίου, το οποίο αποτελεί ύμνο στην ελληνική ύπαιθρο, θα κυκλοφορήσει με την ίδια ακριβώς μορφή που είχε στην πρώτη έκδοσή του, το 1918.
Μάλιστα το βιβλίο θα συνοδεύεται και από ένα εξαιρετικό CD που έχει επιμεληθεί με μεράκι ο συνθέτης Μιχάλης Κουμπιός και περιλαμβάνει όλα τα τραγούδια από το θρυλικό αναγνωστικό, τα οποία ερμηνεύουν δημοφιλείς καλλιτέχνες. Ανάμεσα σε αυτούς, οι Κώστας Μακεδόνας, Γιάννης Ζουγανέλης, Μπάμπης Στόκας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Αναστασία Μουτσάτσου, Καλλιόπη Βέττα, Δώρος Δημοσθένους, καθώς και αρκετοί ακόμη σημαντικοί ερμηνευτές.
Μεταξύ των τραγουδιών περιλαμβάνονται και τα ιστορικά «Τσιριτρό», σε μουσική Γεωργίου Λαμπελέτ, και η «Ξανθούλα» του Νίκου Μάντζαρου (και τα δύο έχουν ηχογραφηθεί από τις αυθεντικές παρτιτούρες), ενώ τα υπόλοιπα ποιήματα αποτελούν μελοποιήσεις του Μιχάλη Κουμπιού. «Ο κόκορας», «Το αηδόνι», «Νανούρισμα», «Ο Γρίπος», «Ο γκιώνης» και πολλά ακόμη κομμάτια απαρτίζουν τη μοναδική αυτή συλλογή.
Τα «Ψηλά βουνά» που έγραψε ο Καρπενησιώτης συγγραφέας Ζαχαρίας Παπαντωνίου αποτέλεσαν το πρώτο σχολικό αναγνωστικό στη δημοτική γλώσσα. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της μεγάλης εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που προώθησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και αξιοποιήθηκε ως σχολικό εγχειρίδιο για τη Γ’ τάξη του δημοτικού σχολείου. Το βιβλίο εξιστορεί την περιπέτεια μιας ομάδας 26 παιδιών, που περνούν μόνα τους -και με την προτροπή του δασκάλου τους- τις καλοκαιρινές διακοπές στα βουνά της Ευρυτανίας. Εκεί ψηλά τα παιδιά ανακαλύπτουν τα κάλλη της ελληνικής φύσης, μαθαίνουν πώς να λύνουν τα προβλήματα και να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ζωής. Πρωτίστως όμως μαθαίνουν να αγαπούν με πάθος την ίδια την πατρίδα τους.
Στα δημοτικά
«Είναι από τα βιβλία που ξυπνούν τους λαούς και τους κάνουν μεγάλους» είχε πει ο αείμνηστος λογοτέχνης Στέλιος Σπεράντζας για το θαυμάσιο ανάγνωσμα. Το αναγνωστικό ωστόσο «έπεσε» θύμα και αυτό του γλωσσικού ζητήματος, αφού οι υπέρμαχοι της καθαρεύουσας ήταν αντίθετοι με την έκδοσή του. Το βιβλίο αποσύρθηκε το 1920, λόγω των αντιδράσεων. Επέστρεψε στα σχολεία το 1929 και το 1933, ενώ το 1974 ξανατυπώθηκε για τα δημοτικά σχολεία της Μεταπολίτευσης.
«Είμαι από τα τυχερά παιδιά που διδάχτηκαν τα «Ψηλά βουνά» στο μονοθέσιο δημοτικό σχολείο του Μεγάλου Χωριού της Τήλου και διπλά τυχερός που μέσα από το βιβλίο αυτό κατάλαβα ότι μπορώ να κάνω τραγούδια» αναφέρει ο συνθέτης Μιχάλης Κουμπιός.
Συλλογή με δημοφιλείς ερμηνευτές
Συνολικά 15 μελοποιημένα κομμάτια από το αγαπημένο αναγνωστικό περιλαμβάνονται στη δισκογραφική συλλογή, που αποτελεί παραγωγή της «δημοκρατίας». Οι Κώστας Μακεδόνας, Γιάννης Ζουγανέλης, Μπάμπης Στόκας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Μπάμπης Τσέρτος, Αναστασία Μουτσάτσου, Καλλιόπη Βέττα, Δώρος Δημοσθένους, Παναγιώτης Λάλεζας, Λάκης Χαλκιάς, Κατερίνα Τσιρίδου, Σαββέρια Μαργιολά, Χάρης Μακρής, Ευανθία Λάλεζα, Ειρήνη Βουτσινά και Φιλιώ Αζαριάδη ερμηνεύουν τα τραγούδια με τις μελωδικές φωνές τους.
Σε αυτή την περιήγηση άξιοι συνταξιδιώτες είναι το ενόργανο σύνολο νυκτών εγχόρδων «Φιόρο του Λεβάντε», σε μουσική διεύθυνση Μανόλη Ανδρουλιδάκη και η ομάδα φωνητικής έκφρασης των μουσικών συνόλων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε διδασκαλία της Μαρίας Θωίδου. Ακόμη, μετέχει η Παιδική Χορωδία Αχαράβης Κέρκυρας, υπό τη διεύθυνση της Αγαθής Κοσκινά.
