Η πτήση-θρίλερ της Malaysia Air ξύπνησε μνήμες από το παρελθόν που «πάγωσαν» το πανελλήνιο.
Εχουν περάσει αρκετές ημέρες από τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου, όταν ξαφνικά χάθηκαν από προσώπου γης (!) τα ίχνη της μοιραίας πτήσης ΜΗ370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών, με 239 επιβαίνοντες. Δορυφόροι, αεροπλάνα και πλοία ψάχνουν το μοιραίο Boeing 777 δίχως αποτέλεσμα, ενώ οι εξαγριωμένοι συγγενείς των επιβατών θρηνούν μιλώντας ταυτόχρονα για μοιραία καθυστέρηση των Αρχών και της εταιρίας. Το θρίλερ, ωστόσο, που εξελίσσεται στη Μαλαισία δεν είναι πρωτόγνωρο για τη χώρα μας, καθώς τουλάχιστον δύο φορές στο παρελθόν οι ελληνικές Αρχές προσπαθούσαν επί ημέρες να εντοπίσουν συντρίμμια αεροσκαφών που είχαν καταπέσει σε χιονισμένες βουνοκορφές, δίνοντας μάχη με τον χρόνο υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Ηταν Φεβρουάριος του 1991 όταν μουδιασμένο το πανελλήνιο παρακολουθούσε τις απεγνωσμένες προσπάθειες του Στρατού και των σωστικών συνεργείων να εντοπίσουν το C-130, που μεταφέροντας 58 σμηνίτες και πενταμελές πλήρωμα, συνετρίβη στο όρος Οθρυς. Το ίδιο ανατριχιαστικό σκηνικό στήθηκε ξανά λίγα χρόνια αργότερα, όταν το 1997 το ουκρανικό Γιάκοβλεβ συνετρίβη στα Πιέρια Ορη.
Και στις δύο περιπτώσεις τα αεροσκάφη παρέμειναν «φαντάσματα» για 24ωρα, αφού εντοπίστηκαν με καθυστέρηση τεσσάρων ημερών. Το αιματοβαμμένο χιόνι είχε σκεπάσει λαμαρίνες και άψυχα σώματα παρατείνοντας την αγωνία δεκάδων οικογενειών που ήλπιζαν μέχρι και την τελευταία στιγμή σε ένα θαύμα. Ηλπιζαν ότι κάπου είχαν προσγειωθεί με ασφάλεια. Μάλιστα, μετά τη μακάβρια ανακάλυψη στο όρος Οθρυς, αρκετοί ήταν εκείνοι που εξέφρασαν υπόνοιες ότι οι δικοί τους μπορεί να επέζησαν από την πτώση και να «έσβησαν» μέσα στο κρύο περιμένοντας επί ώρες τα σωστικά συνεργεία σε υψόμετρο 1.520 μ., στην πλαγιά Τσατάλι της Oθρυος. Στη δεύτερη περίπτωση με τη συντριβή του Γιάκοβλεφ στα Πιέρια Oρη οι έρευνες σημαδεύτηκαν από ακόμη ένα αεροπορικό δυστύχημα, αφού το μεταγωγικό αεροσκάφος με πέντε επιβαίνοντες που συμμετείχε στις έρευνες για τον εντοπισμό του Γιάκοβλεφ συνετρίβη στην Οινόη, στο όρος Πάστρα.
Το μοιραίο C-130 & η πτώση στην Οθρυ
Το C-130 είχε απογειωθεί λίγο πριν από το μεσημέρι της Τρίτης 5 Φεβρουαρίου 1991 από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας, στο πλαίσιο διατεταγμένης αποστολής που είχε σχέση με την εμπλοκή της χώρας μας στα γεγονότα του Περσικού Κόλπου. Το πλήρωμα του μοιραίου αεροσκάφους αποτελούνταν από τον επισμηναγό Δημήτρη Μπίνα, που ήταν ο κυβερνήτης, τον συγκυβερνήτη επισμηναγό Αντώνη Τζωρτζακάκη, τους ανθυπασπιστές Βασίλη Βαρελά και Μιχάλη Ρούσση και τον σμηναγό Σωκράτη Κάβουρα. Τελικός προορισμός ήταν η Κρήτη, αλλά πριν φτάσει εκεί έπρεπε να συλλέξει προσωπικό από την 111 ΠΜ στην Αγχίαλο, το οποίο θα μετέφερε στην 115 ΠΜ στο Τυμπάκι Χανίων. Το αεροσκάφος βρισκόταν περίπου 38 χιλιόμετρα από την Αγχίαλο, όταν ξαφνικά χάθηκε από το ραντάρ χωρίς προηγουμένως να έχει αναφερθεί κάποιο πρόβλημα από τον κυβερνήτη του. Στην περιοχή υπήρχε χαμηλή νέφωση και κακοκαιρία. Σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα, που κατατέθηκαν στα στρατιωτικά δικαστήρια που ακολούθησαν, η τελευταία επαφή του με τον πύργο ελέγχου της 111 ΠΜ ήταν στις 12.55 κι ενώ είχε αρχίσει η διαδικασία προσγείωσης διά οργάνων, λόγω των καιρικών συνθηκών. Μετά χάθηκε…
Οκτώ αεροσκάφη F-16, δύο C-130, πυροσβεστικά CL-215, ελικόπτερα του Πεζικού και του Ναυτικού άρχισαν να ερευνούν την περιοχή όπου είχε χαθεί το αεροσκάφος, ενώ μεγάλες δυνάμεις καταδρομέων και πεζοναυτών άρχισαν να χτενίζουν τα πιθανά σημεία πτώσης του, ψάχνοντας κυρίως πάνω από τη νοητή γραμμή της πορείας που θα έπρεπε να είχε ακολουθήσει. Ομως παρά την τεράστια κινητοποίηση, ο εντοπισμός των συντριμμιών του C-130 έγινε ύστερα από τέσσερις ημέρες, στην πλαγιά Τσατάλι του όρους Οθρυς. Περίπου 60 χιλιόμετρα μακριά από το σημείο που θα έπρεπε κανονικά να βρίσκεται και σε λάθος γωνία 63 μοίρες… Η περιοχή όπου εντοπίστηκαν τα συντρίμμια του αεροσκάφους αποκλείστηκε από πεζοναύτες, ελικόπτερα Σινούκ έφτασαν στον τόπο της τραγωδίας και αφού σήκωσαν βιαστικά μέρη από το κατεστραμμένο αεροπλάνο μαζί με κάποια κιβώτια με άγνωστο περιεχόμενο, άρχισαν σιγά σιγά να μεταφέρουν τους νεκρούς, των οποίων η περισυλλογή γινόταν χωρίς την παρουσία ιατροδικαστών! Συνολικά ανασύρθηκαν νεκρά 63 άτομα…
Η διπλή τραγωδία με φόντο την Ουκρανία
Το ουκρανικό αεροσκάφος Γιάκοβλεφ συνετρίβη στις 17 Δεκεμβρίου 1997 σε υψόμετρο 1.200 μ. στην τοποθεσία Ντίτσιος στα Πιέρια Ορη, αφού είχε προβεί σε αποτυχημένη προσπάθεια να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της Μίκρας στη Θεσσαλονίκη. Οπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, το πλήρωμα είχε χαθεί και δεν μπορούσε να συνεννοηθεί με τους ελεγκτές, λόγω κακής γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Κάνοντας άσκοπους κύκλους και προσπαθώντας να ξαναβρούν το αεροδρόμιο, οι δύο χειριστές ύστερα από 18 λεπτά έριξαν το αεροσκάφος στα Πιέρια, χωρίς να αντιληφθούν ότι κινδυνεύουν, αφού δεν γνώριζαν το ασφαλές ύψος της περιοχής.
Του εντοπισμού του αεροσκάφους προηγήθηκε πολυήμερη αποτυχημένη επιχείρηση, ενώ είχαν αναζητηθεί δορυφορικά δεδομένα από τη βάση του ΝΑΤΟ στη Νάπολι και από εταιρία που εκμεταλλευόταν δεδομένα από δορυφορικές καταγραφές στην Καλλιθέα. Επειτα από τέσσερις ημέρες, σε βουνό ανάμεσα στο τρίγωνο που σχηματίζουν τα χωριά Φωτεινά, Σκοτεινά και Μηλιά, που απέχει (σε ευθεία) περίπου 15 χλμ. από την Κατερίνη, βρέθηκε ό,τι είχε απομείνει από το ΥΑΚ-42.
Περίπου μία ώρα προτού εντοπιστούν τα συντρίμμια του μοιραίου ουκρανικού αεροσκάφους, C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη στο όρος Πάστρα (βορείως της Οινόης), την ώρα που συμμετείχε στην αναζήτηση του ΥΑΚ-42. Από την πρόσκρουση βρήκαν τραγικό θάνατο και τα πέντε μέλη του πληρώματός του. Οταν εντοπίστηκαν τα συντρίμμια του ουκρανικού αεροσκάφους προέκυψε ότι πάνω από την περιοχή πετούσαν συνεχώς επί τρεις ημέρες δεκάδες ελικόπτερα του Στρατού και του Ναυτικού, αλλά η χαμηλή νέφωση δεν επέτρεπε τον εντοπισμό του. Το ουκρανικό αεροσκάφος βρήκε τελικά πιλότος ελικοπτέρου Σικόρσκι του Πολεμικού Ναυτικού. Ομως και αυτός στη βιασύνη του έδωσε λανθασμένες συντεταγμένες.
Το ΥΑΚ-42 βρέθηκε μόλις πέντε χιλιόμετρα και σε ευθεία γραμμή από το σημείο όπου χάθηκε από τα ραντάρ της Πολιτικής Αεροπορίας, πράγμα που σημαίνει ότι κατέπεσε έπειτα από πτήση 12 μόλις δευτερολέπτων από την ώρα που χάθηκαν τα ίχνη του. Τα πτώματα των 72 επιβατών βρέθηκαν διασκορπισμένα σε μεγάλη απόσταση γύρω από το αεροσκάφος, τα περισσότερα καμένα, γεγονός που «δείχνει» ανάφλεξη του αεροσκάφους μετά την πρόσκρουσή του.
Ο «ΗΛΙΟΣ» που έσβησε μαζί με 121 ανθρώπους
Το μεγαλύτερο αεροπορικό δυστύχημα που σημειώθηκε στη χώρα μας είναι αναμφισβήτητα η τραγωδία με το αεροσκάφος της Helios, το οποίο συνετρίβη στις 14 Αυγούστου του 2005 στο Γραμματικό κόβοντας το νήμα της ζωής 121 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και παιδιά.
Το πρώτο αεροπορικό δυστύχημα στην Ελλάδα συνέβη στις 6 Ιουνίου 1949, όταν ένα αεροπλάνο τύπου Ντακότα της τότε ΤΑΕ (Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις) συνετρίβη κοντά στη Μαλακάσα. Η πτήση εκτελούσε τη διαδρομή Καβάλα – Αθήνα. Και οι 22 επιβαίνοντες (18 επιβάτες και τέσσερα μέλη πληρώματος) σκοτώθηκαν. Από τότε και μέχρι το τελευταίο χρονικά αεροπορικό δυστύχημα του Helios, η χώρα γνώρισε (πέρα από τις περιπτώσεις των αεροπλάνων που άργησαν να εντοπιστούν) άλλες τέσσερις αεροπορικές τραγωδίες. Το πρώτο δυστύχημα της Ολυμπιακής Αεροπορίας σημειώθηκε το 1959 και το πλέον πολύνεκρο το 1969. Μια περίεργη σύμπτωση, μάλιστα, είναι ότι τα τέσσερα από τα έξι δυστυχήματα συνέβησαν χρονιά που τελείωνε σε εννέα!
ΓΙΟΥΛΗ ΣΤΑΡΙΔΑ