Υπεύθυνες απαντήσεις για τις επιπλοκές, το κόστος, την επιτρεπόμενη ηλικία, τις τομές και την πιστοποίηση.
Από τον Dr Δημήτριο Α. Βουγιουκλάκη *
Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις είναι πλέον μια καθημερινή πραγματικότητα στη χειρουργική. Παρ’ όλα αυτά, η λαπαροσκοπική χειρουργική περιβάλλεται ακόμη από μύθους που προέρχονται από τα χρόνια της γένεσής της.
– Η λαπαροσκοπική χειρουργική εφαρμόζεται σε περιορισμένο αριθμό επεμβάσεων
Μύθος! Ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Τον Οκτώβριο του 2013 συμπληρώνονται είκοσι τρία χρόνια από την πρώτη λαπαροσκοπική επέμβαση που έγινε στην Ελλάδα. Σήμερα γίνονται σχεδόν όλες οι επεμβάσεις της γενικής χειρουργικής -και όχι μόνο αυτής- λαπαροσκοπικά.
– Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις είναι δύσκολες κι έχουν πολλές επιπλοκές
Μύθος! Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις είναι ασφαλέστερες των ανοιχτών, αλλά μόνο όταν πραγματοποιούνται υπό αυστηρούς κανόνες και από άρτια εκπαιδευμένους χειρουργούς. Η πρόσβαση μέσω του λαπαροσκοπίου σε περιοχές της κοιλιάς που πριν ήταν αδύνατη σε τέτοιο βαθμό και η μεγέθυνση της χειρουργικής εικόνας είναι οι βασικοί λόγοι της αυξημένης ασφάλειας, αλλά και της αποτελεσματικότητας των λαπαροσκοπικών επεμβάσεων.
– Λαπαροσκοπικά γίνεται μόνο η χολή
Μύθος! Αν και μέχρι σήμερα υπάρχουν -δυστυχώς- επαγγελματίες υγείας που συνειδητά, λόγω ελλιπούς εκπαίδευσης και συμφερόντων, ψεύδονται ακόμη και για τη δυνατότητα εκτέλεσης επεμβάσεων της χοληδόχου κύστης, η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Είναι πλέον κανόνας στις περισσότερες χώρες, αλλά και στην Ελλάδα, να πραγματοποιούνται λαπαροσκοπικά επεμβάσεις όπως χολοκυστεκτομές, κήλες (βουβωνοκήλες, μηροκήλες, μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες, διαφραγματοκήλες), επεμβάσεις παχυσαρκίας, αφαίρεσης τμημάτων λεπτού εντέρου, κολεκτομές για καρκίνο παχέος εντέρου, γαστρεκτομές, σκωληκοειδεκτομές, νεφρεκτομές, επινεφριδεκτομές, κυστικοί όγκοι ωοθηκών, σαλπιγγεκτομές, ριζικές προστατεκτομές, όγκοι και κύστεις ήπατος, σπληνεκτομές, τοποθέτηση διάφορων καθετήρων (υδροκέφαλος) και όσο περνά ο καιρός συνθετότερες, όπως παγκρεατεκτομές.
– Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις κοστίζουν πιο πολύ
Πραγματικότητα μεν, αλλά: Είναι αλήθεια ότι το κόστος των επεμβάσεων αυτών είναι αυξημένο σε σχέση με τις ανοιχτές επεμβάσεις. Δεν πρέπει όμως να παραγνωρίζουμε το συνολικό κέρδος και για τον ίδιο τον ασθενή και για την κοινωνία, που προκύπτει από την ταχύτερη επάνοδο του χειρουργημένου σε πλήρη δραστηριότητα εντός ολίγων ημερών.
– Δεν υπάρχουν σημαντικά πλεονεκτήματα για τους ασθενείς, έναντι των ανοιχτών, ιδίως όταν γίνονται με πολύ μικρές τομές
Μύθος! Εχει αποδειχθεί από εκατοντάδες μελέτες εδώ και είκοσι χρόνια, αλλά και από την καθημερινή εμπειρία, πως οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις έχουν σαφώς λιγότερο πόνο, και μάλιστα χαμηλότερης έντασης και διάρκειας, γρηγορότερη ανάρρωση με λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, λιγότερο χειρουργικό στρες και πολύ μικρότερη διάρκεια νοσηλείας.
– Η λαπαροσκοπική χειρουργική δεν είναι για όλες τις ηλικίες
Μύθος! Ισως αυτό να είχε αρκετή δόση αλήθειας την πρώτη πενταετία. Ωστόσο πλέον οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις γίνονται και στην παιδική ηλικία, αλλά και σε ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών, εφόσον βέβαια δεν υπάρχουν άλλες σημαντικές ασθένειες (π.χ. καρδιοαναπνευστικά προβλήματα) που να το απαγορεύουν.
– Οι χειρουργοί εκπαιδεύονται όπως οι πιλότοι
Πραγματικότητα! Σήμερα για να αποκτήσει παγκοσμίως κάποιος το δικαίωμα να χειρουργεί λαπαροσκοπικά πρέπει να έχει αφιερώσει πολλές ώρες εκπαίδευσης, εκτός από το πραγματικό χειρουργείο, σε εξομοιωτές επεμβάσεων (simulators) κατά τα πρότυπα εκπαίδευσης των πιλότων.
– Πρέπει να έχει ο χειρουργός που θα με χειρουργήσει λαπαροσκοπικά ειδικό πτυχίο ή πιστοποιητικό
Πραγματικότητα! Πρέπει να αποδεικνύεται από πιστοποιητικά εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης η συνεχής διά βίου επιμόρφωσή του στις νεότερες εξελίξεις και κατ’ επέκταση στη λαπαροσκοπική χειρουργική. Είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να έχει επίγνωση της ορθότητας της επιλογής του χειρουργού του.
* Χειρουργός – Λαπαροσκόπος, Διευθυντής Χειρ. Κλιν. 251 ΓΝΑ, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
