Πώς μια… χολιγουντιανή ταινία πήρε σάρκα και οστά στη χώρα μας, με άγρια ζώα να κυκλοφορούν ελεύθερα και ποιο είναι το καθεστώς για τη νόμιμη ιδιοκτησία τους
Μπορεί ο «Σήφης», ο κροκόδειλος της Κρήτης, να βρίσκεται τις τελευταίες ημέρες στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, επειδή κάποιος ασυνείδητος «ζωόφιλος» τον εγκατάλειψε στα νερά της λίμνης του Φράγματος των Ποταμών, ωστόσο λίγοι γνωρίζουν ότι τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχουν σημειωθεί αρκετά περιστατικά εγκατάλειψης άγριων ζώων στη φύση. Λιοντάρι, πιράνχας, μαϊμού, ελάφι, ιγκουάνα, γιγάντια χελώνα και αγριογούρουνο είναι μόνο μερικά από τα ζώα που κάποιοι έσπευσαν να αποκτήσουν και να βάλουν στα σπίτια τους και έπειτα, μη μπορώντας να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες και στο υψηλό κόστος συντήρησής τους, είτε τα άφησαν ελεύθερα στη φύση αδιαφορώντας για τις συνέπειες και τους κινδύνους είτε τα μετέτρεψαν σε ατραξιόν για τους τουρίστες.
Εκτός από τον «Σήφη», που έχει αποκτήσει πλέον φανατικούς φίλους στη χώρα μας και έχει αποκτήσει θαυμαστές ακόμη και στο… facebook, ένας άλλος κροκόδειλος έχει γίνει ατραξιόν σε μια ταβέρνα στο Γάζι Ηρακλείου Κρήτης, όπου οι πελάτες τον χαζεύουν, ενώ απολαμβάνουν το φαγητό τους. Μικροί και μεγάλοι, ντόπιοι και ξένοι, μπορούν να δουν το τεράστιο ερπετό, μήκους τεσσάρων μέτρων, που ζει σε μια πισίνα μήκους μόλις έξι μέτρων, στον προαύλιο χώρο του μαγαζιού, το οποίο αποτελεί μέρος ξενοδοχειακού συγκροτήματος.
Η καταγγελία
Σε σχετική καταγγελία που έκανε η Μαρίζα Χριστοδούλου εκπροσωπώντας την Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία και την Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή Ζωοφιλικών Σωματείων, απευθύνθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες ζητώντας να μάθει αν ο κροκόδειλος βρίσκεται νόμιμα υπό την κατοχή του ιδιοκτήτη της επιχείρησης. Δηλαδή αν το ζώο προέρχεται από εκτροφή και τα χαρτιά του φέρουν τη σφραγίδα CITES, η οποία πιστοποιεί ότι δεν αιχμαλωτίστηκε από το φυσικό του περιβάλλον για να καταλήξει εκεί. Οι αρμόδιες υπηρεσίες τής απάντησαν ότι ο κροκόδειλος διαθέτει όλα τα πιστοποιητικά νομιμότητας.
Στο μεταξύ, σε τουριστική ατραξιόν στις Σέρρες έχει εξελιχθεί και ο «Βύρωνας». Πρόκειται για ακόμη έναν κροκόδειλο, που τα τελευταία δεκατρία χρόνια αποτελεί τη «μασκότ» του Δημοτικού Ενυδρείου – Ερπετάριου Βυρώνειας στον Δήμο Σιντικής. Πρόκειται για έναν κροκόδειλο της οικογένειας Crocodylus niloticus (Νείλου), ίδιον με αυτόν που εντοπίστηκε στο φράγμα των Ποταμών του Ρεθύμνου. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του ενυδρείου – ερπετάριου Γιάννη Μερτζανίδη, ο «Βύρωνας», όπως ονομάστηκε ο κροκόδειλος από τους κατοίκους του χωριού, προκαλεί θαυμασμό στους επισκέπτες, οι οποίοι ζητούν να μάθουν περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτόν. «Τον έχουμε από πολύ μικρό και έχει εναρμονιστεί πλήρως με το περιβάλλον. Οι επισκέπτες εντυπωσιάζονται μόλις τον βλέπουν, αφού δεν περιμένουν να συναντήσουν κροκόδειλο στην περιοχή μας» προσθέτει.
Κροκόδειλος ωστόσο είχε εμφανιστεί πριν από δύο χρόνια και στην καρδιά της Αθήνας! Ηταν Πρωτομαγιά του 2012, όταν έκπληκτοι εργαζόμενοι στο Τμήμα Αστικής Πανίδας του Δήμου Αθηναίων εντόπισαν στην οδό Αχαρνών ένα κροκοδειλάκι να περπατά στο πεζοδρόμιο. Αμέσως το έπιασαν και το μετέφεραν στο ιατρείο της ΑΝΙΜΑ για περίθαλψη, καθώς το ερπετό έφερε τραύμα στο κεφάλι. Εκεί διαπιστώθηκε ότι ο μικρός κροκόδειλος ανήκει στο είδος Crocodylus niloticus και φυσικά η εμπορία του απαγορεύεται! Στο ερπετό, που είχε την τύχη να καταλήξει στο καταφύγιο, έγιναν μάλιστα ράμματα στο σκισμένο έξω δεξί του βλέφαρο.
Οι ασυνείδητοι
«Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι έρχονται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης για να αφήσουν ένα άγριο, εξωτικό ζώο το οποίο είχαν πάρει για κατοικίδιο και πλέον δεν μπορούσαν να το φροντίζουν. Μας έχουν φέρει από ιγκουάνα και χαμαιλέοντες μέχρι ταραντούλες, χελώνες και φίδια. Μάλιστα ένας μάς είχε φέρει και κροκόδειλο» ανέφερε στην «Espresso της Κυριακής» ο βιολόγος, ερπετολόγος και έφορος σπονδυλωτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Πέτρος Λυμπεράκης, ο οποίος πρόσθεσε: «Ωστόσο υπάρχουν και ασυνείδητοι που τα αφήνουν ελεύθερα στη φύση αδιαφορώντας για τους κινδύνους».
Για τις παράνομες εισαγωγές ζώων μίλησε και ο Δημήτρης Ψαρράς, μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Φοίνιξ. «Η ιδιοκτησία όλων των εισαγόμενων ζώων -άγριων και ήρεμων- είτε η προέλευσή τους είναι νόμιμη είτε παράνομη, είναι ανήθικη, γιατί γενεές ολόκληρες συλλαμβάνονται, μεταφέρονται παράνομα ή νόμιμα, αλλά σε άθλιες συνθήκες, μακριά από το φυσικό περιβάλλον τους. Τα 2/3 από αυτά τα ζώα πεθαίνουν στη διάρκεια του ταξιδιού και αυτά που επιζούν πρέπει να περάσουν τη ζωή τους φυλακισμένα σε αλυσίδα ή κλουβί, γιατί είναι όμορφα και αρέσει σε κάποιους να τα βλέπουν. Κάτι δεν πάει καλά στα μυαλά κάποιων».
Ο κατάλογος όμως τέτοιου είδους περιστατικών είναι μεγάλος.
Τον Μάρτιο του 2012 ένα… λιοντάρι αναστάτωσε τις Αρχές και τους κατοίκους στη Νέα Καλλικράτεια Χαλκιδικής. Ο Αναστάσιος Μαδυτινός δημοσίευσε στο facebook ότι ένα λιοντάρι -το είχε στο κτήμα του κάτοικος της Νέας Καλλικράτειας Χαλκιδικής- είχε εξαφανιστεί! Μάλιστα τόνιζε ότι το ζώο ήταν άφαντο επί δύο ημέρες και ότι ο ιδιοκτήτης του το αναζητούσε εναγωνίως παραμένοντας άυπνος δύο μερόνυχτα. Σύμφωνα με τον τελευταίο, το άγριο ζώο, βάρους 500 κιλών, έτρωγε καθημερινά 40 κιλά κρέας. Ο ίδιος είχε αναφέρει ότι το λιοντάρι το είχε αποκτήσει όταν ακόμα ήταν μικρό σώζοντάς το από κάποιο τσίρκο. Οταν τελικά οι φιλοζωικές επικοινώνησαν με την Αστυνομία, ο αξιωματικός υπηρεσίας τούς ενημέρωσε ότι το λιοντάρι βρισκόταν κανονικά στο κτήμα!
Με τη… βοήθεια κάποιου ασυνείδητου ο ποταμός Εβρος τα τελευταία χρόνια έχει γεμίσει με σαρκοβόρα πιράνχας. Τον Ιούλιο του 2012 ο πρόεδρος των Ερασιτεχνών Αλιέων Ορεστιάδας Κώστας Τσολακίδης έπιασε το μήκους 23 εκατοστών πιράνχας στον Εβρο με μια απλή πετονιά χρησιμοποιώντας ως δόλωμα καλαμπόκι! Λίγες ημέρες μετά ακόμη ένα σαρκοβόρο ψάρι, μήκους 45 εκατοστών, έπιασε ένας Τούρκος ψαράς. Σύμφωνα με τις Αρχές, τα πιράνχας είχε αφήσει στα νερά άγνωστος, χωρίς να σκεφτεί ότι θα αναπαραχθούν.
Για περίθαλψη
Το ίδιο συνέβη με τις αμερικανικές νεροχελώνες που κυνηγούν τις ντόπιες, κυρίως στην περιοχή της Θέρμης, στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην περίπτωση του βουβαλοβάτραχου της Αμερικής (Rana catesbeiana), που έχει εκτοπίσει τους ντόπιους βατράχους της Κρήτης!
Τον Δεκέμβριο του 2011 έκπληκτοι διερχόμενοι οδηγοί αντίκρισαν στην εθνική οδό έξω από το Ηράκλειο Κρήτης ένα ιγκουάνα, μήκους ενός μέτρου, να κάνει τη βόλτα του αμέριμνο. Το άγριο αυτό ζώο το περιμάζεψαν περαστικοί και το παρέδωσαν αρχικά στο Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Αγριων Ζώων, με τους υπευθύνους να το μεταφέρουν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, ώστε να αποσταλεί σε ερπετάριο και να ζήσει εκεί το υπόλοιπο της ζωής του.
Τον Φεβρουάριο του 2013 μια γιγάντια χελώνα από την κεντρική Αμερική, του είδους Red-footed tortoise με το επιστημονικό όνομα Chelonoidis carbonaria, βρέθηκε σε χωράφι της Κατερίνης και στάλθηκε στην ΑΝΙΜΑ. Λίγες ημέρες αργότερα ένα ελαφάκι Dama-dama, που είναι είδος υπό προστασία, εντοπίστηκε μέσα στη γυάλινη βιτρίνα pet shop στον Πειραιά, ενώ στη βιομηχανική περιοχή της Τρίπολης ένας 20χρονος είχε εγκλωβισμένο σ’ ένα ιδιαίτερα στενό κλουβί ένα αγριογούρουνο, το οποίο -όπως δήλωσε- κάθε φορά που το χάιδευε τού έριχνε την πίεσή του που συνήθως είναι υψηλή!
Τα δύο κροκοδειλάκια που βρέθηκαν στο… Ρέθυμνο
Μπορεί με τον κροκόδειλο του Ρεθύμνου να έχει έχει γίνει ντόρος, όμως κίνηση σαν αυτή που έκανε ο ιδιοκτήτης του δεν είναι πρωτόγνωρη για την Κρήτη. Και αυτό γιατί το 2009 άγνωστος είχε αφήσει στα… Καμίνια Ηρακλείου δύο μικρούς κροκόδειλους Καϊμάν! Τότε ο ένας εξ αυτών είχε κάνει την εμφάνισή του κοντά στο γήπεδο του ΟΦΗ, όπου αναγκαστικά έκανε τη… βόλτα του μέχρι που ειδικοί κατάφεραν να τον περισυλλέξουν. Οπως δήλωσαν χαρακτηριστικά οι κάτοικοι της περιοχής, το ζώο, μήκους εξήντα εκατοστών, «ήταν ζωηρό και οι μασέλες του λειτουργούσαν κανονικά»!
Η αιχμάλωτη αλεπού και ο «Ρίγκο» η μαϊμού
Πριν από λίγους μήνες -τον Απρίλιο του 2014- το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Αγριων Ζώων (ΕΚΠΑΖ) σε συνεργασία με το Δασαρχείο Πεντέλης προχώρησε στην κατάσχεση μιας αλεπούς που ζούσε ως κατοικίδιο μέσα σε ένα κατάστημα ξυλείας στη Νέα Ιωνίας της Αττικής. Ο άνθρωπος που την κρατούσε αιχμάλωτη, αλλά τη φρόντιζε ως κατοικίδιο, την παρέδωσε πρόθυμα και χωρίς να φέρει αντίρρηση. Εξήγησε μάλιστα ότι την είχε βρει τραυματισμένη, όταν ήταν μωρό .Αφού την περιέθαλψε, την κράτησε ως κατοικίδιο και ζούσε μαζί του παίζοντας με τα γατιά και τα σκυλιά της οικογένειας. Αν και ήταν σε γνώση του ότι αυτό είναι παράνομο, αφού η αλεπού είναι άγριο ζώο, εντούτοις δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι δεν μπόρεσε να βγάλει άκρη με τις Αρχές, γι’ αυτό και την κράτησε.
Τον Σεπτέμβριο του 2012 ύστερα από καταγγελία διαπιστώθηκε ότι μέσα σ’ ένα άθλιο μεταλλικό κλουβί ζούσε εγκλωβισμένη επί χρόνια μια αρσενική μαϊμού, στον προαύλιο χώρο μιας οικογενειακής ταβέρνας στην παραλία Αγκάλη Χρυσής Ακτής της Πάρου. Σε αυτό το κλουβί ο Ρίγκο ζούσε χωρίς ούτε τα απαραίτητα. Το κλουβί ήταν τοποθετημένο δίπλα στις κούνιες που είχαν στήσει οι μαγαζάτορες, ώστε να περνούν την ώρα τους τα πιτσιρίκια όσο οι γονείς τους έτρωγαν. Μόλις η ιστορία είδε το φως της δημοσιότητας, ο Ρίγκο εξαφανίστηκε ως διά μαγείας.
Γιούλη Σταρίδα