Δυστοπικά σενάρια για «συνθετικά μωρά» που θα κατασκευάζονται -κυριολεκτικά- κατά παραγγελία μέσα σε ένα εργαστήριο ανοίγει νέο επιστημονικό πρότζεκτ πέντε κορυφαίων πανεπιστημίων της Βρετανίας, το οποίο θέλει να φτιάξει συνθετικά ανθρώπινα χρωμοσώματα, ξεκινώντας από τα πέντε βασικά συστατικά τους, κάνοντας πολλούς που επικαλούνται ηθικά διλήμματα να κατηγορούν τους ερευνητές ότι «το παίζουν Θεός».
- Από τον Βασίλη Χονδρογιάννη
Το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, το Imperial College London, το πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και το πανεπιστήμιο του Κεντ, σύμφωνα με την «Daily Mail», συνεργάζονται έτσι ώστε μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια να κατασκευάσουν στο εργαστήριο συνθετικό DNA στη μορφή συνθετικού χρωμοσώματος και να το τεστάρουν σε πειράματα.
Για να το πετύχουν, ήδη αναπτύσσουν τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να φτιάξουν στο κοντινό μέλλον μεγάλα και πολύπλοκα κομμάτια του ανθρώπινου DNA, τα οποία θα τοποθετήσουν σε ανθρώπινα κύτταρα του δέρματος για να δουν πώς λειτουργούν. Αμεσος στόχος, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι να μελετήσουν το συνθετικό DNA για να βρουν θεραπεία σε ανίατες ασθένειες.
Απώτερος σκοπός, όπως αποκαλύπτει το δημοσίευμα, είναι να κατασκευάσουν στο εργαστήριο ολόκληρο το ανθρώπινο γονιδίωμα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θέλουν να κατασκευάσουν 46 συνθετικά ανθρώπινα χρωμοσώματα, όσα είναι και τα χρωμοσώματα του ανθρώπου, τα οποία, αν τοποθετηθούν στον πυρήνα ωαρίου, θα οδηγήσουν στη δημιουργία ενός συνθετικού μωρού. Οι επικριτές του ερευνητικού πρότζεκτ επισημαίνουν ότι θα πρόκειται για μια εξολοκλήρου δημιουργία μωρού στο εργαστήριο, σαν οι ερευνητές «να το έπαιζαν Θεός».
Μάλιστα, σε ένα ανατριχιαστικό σενάριο οι γονείς θα μπορούσαν να παραγγείλουν το μωρό ακριβώς με τα χαρακτηριστικά που εκείνοι επιθυμούν, ακόμα κι αν δεν πρόκειται για κληρονομικά χαρακτηριστικά που έχουν οι ίδιοι. Αυτό διότι για να φτιάξουν το συνθετικό DNA οι ερευνητές δεν χρησιμοποιούν κομμάτια από «έτοιμο» DNA που έχουν λάβει από κάποιον εθελοντή.
Αντίθετα, ξεκινούν από το «μηδέν» και δεν έχουν ανάγκη κανέναν και τίποτα. Το δημοσίευμα εξηγεί ότι για να φτιαχτεί ολόκληρο το DNA απαιτούνται μόλις πέντε μικροσκοπικά δομικά συστατικά που είναι γνωστά ως βάσεις αδενίνη (Α), κυτοσίνη (C), γουανίνη (G), θυμίνη (Τ) και ουρακίλη (U).
Για να φτιάξουν το συνθετικό DNA από το οποίο μπορεί να προκύψουν τα κατά παραγγελία συνθετικά μωρά οι ερευνητές απλώς συνδυάζουν μεταξύ τους τις παραπάνω βάσεις με τον κατάλληλο τρόπο για να δημιουργήσουν πρώτα συνθετικά γονίδια και στη συνέχεια με αυτά να φτιάξουν ολόκληρο το συνθετικό DNA. Κατά συνέπεια, κάποιοι επιστήμονες θα μπορούσαν να συνδυάσουν έτσι τις βάσεις του DNA ώστε να δημιουργήσουν γονίδια με τα χαρακτηριστικά που θα ήθελαν οι γονείς να έχει το μωρό τους.
«Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι» είπε στη βρετανική εφημερίδα ο καθηγητής Μπιλ Ιρνσο του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Προειδοποίησε δε ότι «αν μια οργάνωση με τον κατάλληλο εξοπλισμό αποφάσιζε να αρχίσει να συνθέτει οτιδήποτε, δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να τους σταματήσουμε».
Ο εδώ και χρόνια υπέρμαχος της γενετικής ηθικής δρ Πατ Τόμας επισήμανε ότι «παρόλο που πολλοί επιστήμονες έχουν καλές προθέσεις, η επιστήμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βλάψει, ακόμα και για τον πόλεμο», προειδοποιώντας ότι το συνθετικό DNA θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για να δημιουργηθούν στο εργαστήριο βιολογικά όπλα, τα οποία δεν θα μπορεί να αντιμετωπιστούν.
