Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο εθισμός στα τυχερά παιχνίδια οφείλεται σε συγκεκριμένα γονίδια
Τζογαδόρος γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι η συμπεριφορά απέναντι στα τυχερά παιχνίδια έχει γονιδιακό υπόβαθρο. Η αμερικανική μελέτη αποκάλυψε ότι η απόφαση λήψης ρίσκου σε ένα απλό ανταγωνιστικό παιχνίδι καθορίζεται από συγκεκριμένα γονίδια στον εγκέφαλο, τα οποία ρυθμίζονται από την ντοπαμίνη.
Το σημείο-κλειδί
Πρόκειται για έναν νευροδιαβιβαστή (χημική ουσία που απελευθερώνεται από εγκεφαλικά κύτταρα προκειμένου να μεταφέρει σήματα σε άλλα εγκεφαλικά κύτταρα) που αποτελεί σημείο-κλειδί στο σύστημα αναζήτησης επιβράβευσης και ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Η ντοπαμίνη αποδείχτηκε η πιο καθοριστική χημική ουσία στον οργανισμό που κάνει έναν άνθρωπο επιρρεπή στον τζόγο.
Παλαιότερες έρευνες είχαν δείξει ότι όταν κάποιος συμμετέχει σε ανταγωνιστικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, όπως είναι τα τυχερά παιχνίδια, «ξυπνάνε» δύο περιοχές του εγκεφάλου: ο μέσος προμετωπιαίος φλοιός, που αποτελεί το εκτελεστικό τμήμα του εγκεφάλου, και το λεγόμενο «striatum», μία ραβδωτή μάζα από λευκή και φαιά ουσία που βρίσκεται μπροστά από τον θάλαμο σε κάθε ημισφαίριο του εγκεφάλου και σχετίζεται με το αίσθημα της ανταμοιβής. «Αυτό που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τις συγκεκριμένες περιοχές είναι ότι και οι δύο εννευρώνονται από νευρώνες που χρησιμοποιούν ντοπαμίνη» σχολίασε ο δρ Μινγκ Χσου, βοηθός καθηγητή Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, ο οποίος θέλησε να εντοπίσει ποια γονίδια από αυτά που καθορίζουν τη συγκέντρωση της ντοπαμίνης στις παραπάνω περιοχές του εγκεφάλου σχετίζονται με τη συμπεριφορά του τζόγου.
Οι μελέτες της επιστημονικής ομάδας του επικεντρώθηκαν σε 143 παραλλαγές και μεταλλάξεις δώδεκα γονιδίων, τα οποία συμμετέχουν στη ρύθμιση της ντοπαμίνης. «Γνωρίζουμε καλά από προηγούμενες μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου ότι όταν οι άνθρωποι ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλον, ακολουθούν δύο διαφορετικές διαδικασίες μάθησης. Ο πρώτος τύπος έχει να κάνει με τη μάθηση που προκύπτει από τις επιπτώσεις των ίδιων των πράξεών τους, και λέγεται “μάθηση υποκίνησης”. Ο άλλος τύπος είναι πιο περίπλοκος, λέγεται “μάθηση πεποίθησης” και είναι ουσιαστικά όταν οι παίκτες προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα μοντέλο σκέψης των άλλων παικτών, έτσι ώστε να προβλέπουν και να απαντούν στις πράξεις τους» εξήγησε ο δρ Χσου.
Οι μεταλλάξεις και η δράση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο
Χρησιμοποιώντας ένα μαθηματικό μοντέλο της εγκεφαλικής λειτουργίας κατά τη διάρκεια ενός τυχερού παιχνιδιού, ο δρ Χσου κατάφερε να συσχετίσει διαφορετικές παραλλαγές ή μεταλλάξεις των δώδεκα ντοπαμινοσχετιζόμενων γονιδίων με τις μαθήσεις υποκίνησης και πεποίθησης και να προβεί σε σημαντικές επισημάνσεις. «Οι διαφορές στη μάθηση πεποίθησης -ο βαθμός δηλαδή που οι παίκτες είναι σε θέση να προβλέπουν και να απαντούν στις πράξεις των άλλων- σχετίζονται με μεταλλάξεις σε τρία γονίδια, τα οποία κατά κύριο λόγο επηρεάζουν τη δράση της ντοπαμίνης στον μέσο προμετωπιαίο φλοιό.
Αντιθέτως, οι διαφορές στη μάθηση υποκίνησης -δηλαδή η ταχύτητα με την οποία οι παίκτες ξεχνούν τις παλαιότερες εμπειρίες και αλλάζουν στρατηγική- σχετίζονται με μεταλλάξεις σε δύο γονίδια, που επηρεάζουν κυρίως την ντοπαμίνη στην περιοχή striatum» δήλωσε ο δρ Χσου, επισημαίνοντας ότι τα νέα ευρήματα συμφωνούν με παλαιότερες έρευνες πάνω στον εγκέφαλο, οι οποίες είχαν δείξει ότι ο προμετωπιαίος φλοιός συμμετέχει στη μάθηση πεποίθησης, ενώ η περιοχή striatum στη μάθηση υποκίνησης.
Αφροδίτη Ραυτοπούλου
