Περιβαλλοντικές οργανώσεις στην Ελλάδα εκπέμπουν απεγνωσμένες SOS για τους γύπες οι οποίοι απειλούνται από μια τοξική ουσία.
Ρίχνουν «φόλα» στους γύπες στις φωλιές της Ελλάδας! Εκκληση να απαγορευτεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η κτηνιατρική χρήση της ισχυρούς αντιφλεγμονώδους ουσίας δικλοφενάκη απευθύνουν από κοινού προς την ελληνική Πολιτεία οι μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις, καλώντας τη να αναλάβει δράση προτού αποδεκατιστούν τα αρπακτικά της Ελλάδας.
Η δικλοφενάκη (diclofenac), η οποία έχει ευρεία χρήση σε φάρμακα για ανθρώπους ως ισχυρό αντιφλεγμονώδες, είναι εξαιρετικά τοξική για τα αρπακτικά που τρέφονται με νεκρά ζώα, στα οποία είχε χορηγηθεί με ένεση. Η χρήση της σε ζώα της κτηνοτροφίας είχε συνέπεια τον αποδεκατισμό των πληθυσμών σε Ινδία, Πακιστάν και Νεπάλ κατά 99% (!) μέσα σε μία δεκαετία. Γεγονός που είχε δυσμενή αποτελέσματα και στη δημόσια υγεία, μια και η συσσώρευση νεκρών ζώων οδήγησε στην αύξηση του αριθμού των αδέσποτων σκύλων και στη διάδοση μεταδοτικών ασθενειών, όπως η λύσσα.
Σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, αν και υπάρχουν εναλλακτικά ασφαλή φάρμακα, η δικλοφενάκη εγκρίθηκε για χρήση σε οικόσιτα ζώα σε Ισπανία και Ιταλία, όπου ζει το 80% των γυπών της Ευρώπης, και τώρα γίνεται διαθέσιμη σε όλη την ευρωπαϊκή αγορά. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προειδοποιώντας πως, αν συνεχιστεί κάτι τέτοιο, θα οδηγηθούμε στον αφανισμό της άγριας ζωής σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για τον λόγο αυτό έχει ήδη ξεκινήσει εκστρατεία συλλογής υπογραφών για την απαγόρευση της κτηνιατρικής χρήσης της δικλοφενάκης στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι φορείς Anima, Αρκτούρος, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Καλλιστώ, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και WWF Ελλάς, με επιστολή τους προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επισημαίνουν ότι απαιτείται προστασία των γυπών από την έκθεσή τους στο επικίνδυνο αυτό φάρμακο, καλώντας την ελληνική Πολιτεία να αναλάβει άμεσα δράση.
Μιλώντας στην «Espresso της Κυριακής» o Μιχάλης Προμπονάς, φυσικός-περιβαλλοντολόγος και ερευνητής στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, τόνισε ότι η δικλοφενάκη, η οποία χρησιμοποιείται σε ανθρώπινα φάρμακα ως αντιφλεγμονώδες, αποτελεί θανάσιμο κίνδυνο για τα πτωματοφάγα αρπακτικά στα οποία είχε χορηγηθεί η ουσία:
«Η τοξική αυτή ουσία συσσωρεύεται στον οργανισμό των γυπών, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να αποβιώνουν. Το Bird Life International, δηλαδή η Διεθνής Ορνιθολογική Εταιρεία, στην οποία συμμετέχει η Ελληνική Ορνιθολογική και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και άλλοι οι περιβαλλοντικοί φορείς, ζητούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες να κινήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες για την ανάκληση της άδειας κτηνιατρικής χρήσης σε Ιταλία και Ισπανία, που βασίστηκε σε ελλιπή αξιολόγηση κινδύνου, προτού να είναι αργά. Αντίστοιχη κίνηση έχει κάνει και το Bird Life Κύπρου. Εμείς προσπαθούμε να απαγορευτεί αυτή η χρήση σε άλλες χώρες και να είμαστε σε επιφυλακή, αν συμβεί κάτι».
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι από τα τέλη του 19ου αιώνα η βασική μείωση του πληθυσμού του αρπακτικού στην Ευρώπη οφείλεται κυρίως στο ότι αποδεκατίστηκαν οι λύκοι από στρυχνίνη, που πέρναγε στα σφαγιασμένα και στα όρνια. Στην Ελλάδα, μάλιστα, η κατάσταση βελτιώθηκε μετά την απαγόρευση της στρυχνίνης, το 1981.
Τα τέσσερα είδη που απειλούνται
Η Ελλάδα είναι η αγαπημένη των γυπών, αφού φιλοξενεί και τα τέσσερα είδη της Ευρώπης, τα οποία όμως βρίσκονται στα όρια της εξαφάνισης. Ο γυπαετός, ο ασπροπάρης και οι πληθυσμοί του όρνιου της ηπειρωτικής χώρας κατατάσσονται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας ως «κρίσιμα κινδυνεύοντα», ενώ ο μαυρόγυπας αναφέρεται ως «κινδυνεύον».
«Οι γύπες είναι εκπληκτικά πουλιά που παρέχουν σπουδαίες υπηρεσίες στην κοινωνία, καθαρίζοντας τη φύση από τα νεκρά ζώα και βοηθώντας στην αποτροπή της διάδοσης ασθενειών. Η Ιβηρική Χερσόνησος, η Γαλλία και η Ιταλία διαθέτουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τους και ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Ενωση να διδαχθεί από την εμπειρία της Νότιας Ασίας και να απαγορεύσει τη χρήση της δικλοφενάκης, προκειμένου να αποφευχθεί μια οικολογική καταστροφή» εξηγεί ο Ιβάν Ραμίρεζ, επικεφαλής του Τμήματος Διατήρησης της BirdLife Ευρώπης.
ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ
