Τι δείχουν οι έρευνες.
Σύμφωνα με πρόσφατη ελληνική έρευνα που συζητιέται αυτή την εβδομάδα παγκοσμίως, το κλειδί για μακρά ζωή θα μπορούσε να είναι απλούστερο από ό,τι νομίζαμε – ίσως ακόμη να βρίσκεται και στο φλιτζάνι του πρωινού μας καφέ. Ενα φλιτζάνι βραστός ελληνικός καφές, για να είμαστε ακριβείς, θα μπορούσε να βελτιώσει την καρδιαγγειακή υγεία και να αυξήσει τη μακροζωία…
Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο αμερικανικό περιοδικό «Vascular Medicine» και η έρευνα επικεντρώνεται στη μελέτη των κατοίκων της Ικαρίας, του γνωστού ελληνικού μας νησιού, όπου οι κάτοικοι έχουν τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας στον κόσμο (περισσότερο και από τους κατοίκους του νησιού Okinawa στην Ιαπωνία). Οι επιστήμονες είχαν την περιέργεια να μάθουν το μυστικό μακροζωίας των κατοίκων του νησιού. Μόνο το 0,1% των Ευρωπαίων ζει περισσότερο από ενενήντα χρόνια, αλλά στο νησί της Ικαρίας το αντίοστοιχο ποσοστό είναι 10%.
Ο Γεράσιμος Σιάσος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, και οι συνεργάτες του θέλησαν να διερευνήσουν τον καφέ που πίνει ο ηλικιωμένος πληθυσμός του νησιού και την επίδρασή του στην υγεία. Το ενδοθήλιο είναι ένα στρώμα κυττάρων όπου βρίσκονται σε σειρές τα αιμοφόρα αγγεία, τα οποία επηρεάζονται από τις συνήθειες του τρόπου ζωής και από τη γήρανση. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στον καφέ, επειδή προηγούμενες έρευνες στο παρελθόν έχουν αποδείξει ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου. Επιπλέον αναρωτήθηκαν αν η κατανάλωση του καφέ θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο και σε άλλους τομείς της ενδοθηλιακής υγείας. Για παράδειγμα, μια μελέτη από το 2009 έδειξε ότι η υψηλή πρόσληψη καφέ -ακόμη και ντεκαφεϊνέ- και τσαγιού συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη.
Οι ερευνητές για τη μελέτη τους πήραν 142 Ικαριώτες (71 γυναίκες και 71 άντρες), ηλικίας άνω των 65 ετών, που είχαν ζήσει στο νησί όλη τους τη ζωή. Εκεί πραγματοποιήθηκε η ανάλυσή τους με τη χρήση των δεδομένων ελέγχου υγείας (για διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση) και με ερωτηματολόγια για να ερευνηθεί ο τρόπος ζωής των συμμετεχόντων, η κατανάλωση καφέ και η γενική υγεία τους όλα τα χρόνια.
Οι επιστήμονες ερεύνησαν όλα τα είδη του καφέ που καταναλώνονταν από τους συμμετέχοντες. Παραδόξως, πάνω από το 87% των συμμετεχόντων στη μελέτη έπινε βραστό ελληνικό καφέ κάθε μέρα. Οι συμμετέχοντες που έπιναν περισσότερο ελληνικό καφέ είχαν καλύτερη ενδοθηλιακή λειτουργία σε σύγκριση με όσους έπιναν άλλα είδη καφέ. Ακόμη και σε εθελοντές με υψηλή αρτηριακή πίεση η κατανάλωση καφέ συνδέεται με την καλύτερη λειτουργία του ενδοθηλίου, χωρίς καμία αρνητική επίδραση για την αρτηριακή πίεση.
Ο Γεράσιμος Σιάσος κατέληξε στο ότι ο βραστός ελληνικός καφές, ο οποίος είναι πλούσιος σε πολυφαινόλες και αντιοξειδωτικά στοιχεία, και περιέχει μόνο μια μέτρια ποσότητα καφεΐνης, φαίνεται να συγκεντρώνει περισσότερα οφέλη σε σύγκριση με άλλα ροφήματα καφέ που υπάρχουν. Η παρούσα μελέτη παρέχει νέα στοιχεία που δείχνουν τη σχέση μεταξύ καρδιαγγειακής υγείας και υγιεινής διατροφής. Μην ξεχνάμε ότι επειδή η κατανάλωση καφέ είναι τόσο διαδεδομένη σε όλο τον κόσμο, ακόμη και οι μικρές επιπτώσεις στην υγεία τουλάχιστον ενός είδους καφέ θα μπορούσαν να έχουν μεγάλη επίδραση στη δημόσια υγεία. Οι συγγραφείς πάντως τονίζουν ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να εντοπιστούν με ακρίβεια τα πλεονεκτήματα του καφέ στην καρδιαγγειακή υγεία.