Μια καινοτόμα λύση ενάντια στους πιο ενοχλητικούς «επισκέπτες» του καλοκαιριού, τα κουνούπια και τις κατσαρίδες, προσφέρουν δύο νέες ελληνικές εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα, οι οποίες απωθούν τα έντομα με το πάτημα ενός κουμπιού. Τα Ksou Ksou και Katsarido-KsouKsou, δημιουργήματα του Λαρισαίου προγραμματιστή Χρήστου Αποστόλου, έχουν ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον των χρηστών, κυρίως λόγω της απλότητας και της οικολογικής τους φιλοσοφίας.
Με το πάτημα ενός κουμπιού στην οθόνη του κινητού ενεργοποιείται ηχητικό σήμα υψηλής ή χαμηλής συχνότητας, το οποίο δεν γίνεται αντιληπτό από το ανθρώπινο αυτί, αλλά λειτουργεί ως απωθητικό για κουνούπια και κατσαρίδες. Οι ήχοι, που κυμαίνονται από 12 Hz έως 40 kHz, βασίζονται σε μελέτες, που υποδεικνύουν ότι συγκεκριμένες συχνότητες προκαλούν στρες, αποπροσανατολισμό ή φυγή στα έντομα, χωρίς να ενοχλούν τον άνθρωπο ή να διαταράσσουν το περιβάλλον.
Ο δημιουργός, μιλώντας σε μέσα ενημέρωσης, εξηγεί ότι η εφαρμογή προσφέρει επιπλέον λειτουργία χρήσης της οθόνης σε μοβ χρώμα ως φωτεινό δόλωμα για κουνούπια. Το χαρακτηριστικό αυτό αξιοποιεί το γεγονός ότι τα κουνούπια έλκονται από ορισμένες αποχρώσεις του φωτός (κυρίως το μπλε, ιώδες φάσμα), παρέχοντας ένα δεύτερο επίπεδο προστασίας, ακόμη και όταν ο ήχος δεν είναι αποτελεσματικός.
Η επιστημονική τεκμηρίωση πίσω από την ιδέα είναι η ακόλουθη: Ερευνες των D.N. Lapshin & D.D. Vorontsov σε κουνούπια του γένους Aedes έδειξαν ότι ήχοι μεταξύ 140-200 Hz προκαλούν ταχεία απομάκρυνση των εντόμων από την πηγή του ήχου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα κουνούπια συσχετίζουν τις συχνότητες αυτές με απειλή, γεγονός που τους ξυπνά το ένστικτο της επιβίωσης. Αντίστοιχες μελέτες στο Ινστιτούτο Malang της Ινδονησίας, που αξιοποίησαν ήχους γρύλων (0,2–50 kHz), απέδειξαν ότι ο υπερηχητικός ήχος μπορεί να μειώσει τους πληθυσμούς κουνουπιών κατά 60-80%, ανάλογα με την ώρα της ημέρας.
Στο μέτωπο των κατσαρίδων, η εφαρμογή KatsaridoKsouKsou βασίζεται σε έρευνες που δείχνουν ότι οι κατσαρίδες, ιδίως σε βιομηχανικά περιβάλλοντα, εμφανίζουν ανησυχία ή αποστροφή σε ήχους άνω των 30 kHz. Συμπεριφορικές μελέτες του 2004 και του 2008 αποκάλυψαν ότι οι νύμφες και τα αβγά των κατσαρίδων αποφεύγουν δονήσεις και ηχητικά ερεθίσματα κυρίως σε περιβάλλοντα με υψηλό «ηχητικό στρες». Οι ήχοι δόνησης επίσης λειτουργούν αποτρεπτικά, κάτι που αξιοποιείται από το λογισμικό της εφαρμογής. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα κυκλοφορούν πάνω από 60 διαφορετικά είδη κουνουπιών, οπότε η αποτελεσματικότητα κάθε απωθητικού μπορεί να ποικίλλει. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Αποστόλου, «σε πειραματικό επίπεδο οι εφαρμογές έχουν θετικά αποτελέσματα στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού εντόμων, ενώ δεν ενέχουν κανέναν περιβαλλοντικό κίνδυνο».
Στο σταυροδρόμι της τεχνολογίας, της καινοτομίας και της καθημερινής ανάγκης για προστασία από έντομα, οι εφαρμογές Ksou Ksou και KatsaridoKsouKsou επιχειρούν να προσφέρουν μια φιλική προς τον χρήστη και το περιβάλλον λύση, αποδεικνύοντας ότι η τεχνολογία μπορεί να δώσει λύση ακόμη και στα πιο απλά -αλλά κρίσιμα- ζητήματα της καθημερινότητας κατά τους θερινούς μήνες.
