Κηδεία «γροθιά στο στομάχι» μιας Ελλάδας που ξεχνά στο τελευταίο «αντίο» τους σπουδαίους ηθοποιούς με διεθνή καριέρα σαν τον Σπύρο Φωκά!
- Από τον Νίκο Νικόλιζα
Αρκούσε ένα ζεϊμπέκικο που είχε γράψει ο ίδιος για τον θάνατό του με τίτλο «Παίξε ένα ζεϊμπέκικο να φύγω» από τη σύζυγό του Λίλιαν, μέσα σε λυγμούς και δάκρυα μπροστά στο φέρετρό του, και ένα βαρύ «κατηγορώ» από την πλευρά της για μια Πολιτεία χωρίς ίχνος ανθρωπιάς για να κάνουν όσους ήταν στην κηδεία του Φωκά να δακρύσουν.
Μια κηδεία την οποία ξέχασε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη (τι ντροπή, αλήθεια, να μη στέλνει ούτε ένα στεφάνι, τη στιγμή που έστειλε κοτζάμ Χόλιγουντ), αλλά και το σύνολο της νέας γενιάς των ηθοποιών, με εξαίρεση τον Ιωσήφ Μαρινάκη, που δεν ήταν εκεί να ξεπροβοδίσει ως ένδειξη σεβασμού έναν από τους ελάχιστους Ελληνες που δόξασαν την Ελλάδα στον παγκόσμιο κινηματογράφο.
Η «Espresso», ως ελάχιστο φόρο τιμής σε αυτόν τον τεράστιο Ελληνα ηθοποιό, παραθέτει όλα τα γεγονότα από το τελευταίο «αντίο», που σημαδεύτηκε από πίκρα, δάκρυα λύπης αλλά και λόγια βαθιά, συναισθηματικά από τους ανθρώπους που αγάπησαν τον Σπύρο Φωκά.
Ωρα 12.00
Η σορός του μεγάλου ηθοποιού οδηγείται στην αίθουσα των πολιτικών κηδειών στο Α’ Κοιμητήριο Αθηνών, καθώς ο ίδιος είχε εκφράσει την επιθυμία να αποτεφρωθεί στη Ριτσώνα. 
Τα στεφάνια από λευκά τριαντάφυλλα του συναδέλφου του Βαγγέλη Βουλγαρίδη, της παραγωγής από τη χολιγουντιανή ταινία «Το διαμάντι του Νείλου», της Μαίρης Βιδάλη, του Στράτου Μαρκίδη, καθώς και της κόρης του Κωνσταντίνας ήταν τα μόνα που τον συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία. Ψάχναμε δεξιά και αριστερά να βρούμε το στεφάνι του υπ. Πολιτισμού, αλλά μάταια. Προφανώς η κυρία Μενδώνη πάσχει από… αμνησία!
Ντυμένες στα λευκά
Η σύζυγός του και η κόρη του, ντυμένες στα λευκά, με πολύ κόπο προσπαθούσαν να κρατηθούν στα πόδια τους, καθώς η πολύμηνη μάχη που έδινε ο μεγάλος ηθοποιός σε νοσοκομεία και κέντρα αποκατάστασης τις είχαν καταβάλει.
«Δεν περιμένουμε και πολλούς να έρθουν. Θα έρθουν αυτοί που τον λάτρεψαν και τους αγάπησε και ο Σπύρος. Αυτούς θα ήθελε και μόνο» έλεγε η γυναίκα του, η οποία στάθηκε βράχος στο πλευρό του.
Από τους πρώτους που έφτασαν ήταν η πρόεδρος από το Σπίτι του Ηθοποιού Αννα Φόνσου, η οποία έπεσε στην αγκαλιά της Λίλιαν και της ζήτησε ψυχραιμία και ηρεμία προκειμένου να ολοκληρωθεί η τελετή. Μάλιστα, κατά τον επικήδειο λόγο της, η Λίλιαν Φωκά αποκάλυψε πως η Φόνσου είχε επισκεφθεί τον Σπύρο της δύο φορές, δίνοντάς του δύναμη και κουράγιο.
Λίγα λεπτά αργότερα, συγκλονισμένος και φανερά καταβεβλημένος, μπήκε στην αίθουσα ο επιστήθιος φίλος του και ο τελευταίος εκ των πρωταγωνιστών από τη θρυλική ταινία «Ντάμα Σπαθί» Θόδωρος Ρουμπάνης.
Σκουπίζει τα δάκρυά του, φυλάει το φέρετρο και λέει στη Λίλιαν «του είπα στην προσευχή μου να μου κρατήσει θέση. Θα πάω σύντομα», κάνοντάς τη να πέσει στην αγκαλιά του με λυγμούς.
Εκεί, και η Μαίρη Βιδάλη, η οποία για αρκετή ώρα κάθισε πάνω από το φέρετρο να μιλάει στον φίλο της Σπύρο Φωκά.
Συγκινημένος και ο πρόεδρος του ΣΕΗ Σπύρος Μπιμπίλας, ο οποίος ανέφερε στον επικήδειό του: «Ο Σπύρος είναι ένας διεθνούς φήμης Ελληνας καλλιτέχνης με τεράστιες περγαμηνές που δύσκολα θα μπορέσει να τον συναγωνιστεί κάποιος στο μέλλον. “Εφυγε” ένα κομμάτι γεμάτο από γνήσια Ελλάδα».
Kαταβεβλημένος
Φανερά καταβεβλημένος και υποβασταζόμενος έφτασε ο Δημήτρης Κολλάτος, ο οποίος τόνισε την αναγκαιότητα ακόμα και να εφεύρουμε είδωλα σαν τον Σπύρο Φωκά, για να μπορέσουμε να είμαστε περήφανοι και στο μέλλον.
Λίγο μετά τη στιγμή που ο ιερέας διάβασε την ευχή του τρισάγιου, ο ποιητής Δημήτρης Ιατρόπουλος με ένα λεπτομερές κείμενο και μέσα από πολλές διδαχές ανέπτυξε το ταλέντο που ακούει στο όνομα Σπύρος Φωκάς.
Από τη νέα γενιά ηθοποιών ο μόνος που παρευρέθηκε (καθόταν δακρυσμένος σε μια γωνιά) ήταν ο Ιωσήφ Μαρινάκης, ενώ ο Νίκος Βερλέκης, φίλος από τη δεκαετία του ’70 με τον Φωκά, χάιδεψε το φέρετρο, λέγοντας έτσι με τον δικό του τρόπο το τελευταίο «αντίο», ενώ ο ηθοποιός Δημήτρης Κατσιμάνης επισήμανε στη Λίλιαν Φωκά ότι ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος τον είχε βοηθήσει οικονομικά, όταν εκείνος είχε μεγάλη ανάγκη. Κανείς, μα κανείς άλλος δεν παρέστη.
Λίγο μετά τις 2 και ενώ το φέρετρο μεταφερόταν στον εξωτερικό χώρο του κοιμητηρίου τρεις μουσικοί ύστερα από συνεννόηση με τη Λίλιαν Φωκά έπαιξαν το τραγούδι που είχε γράψει ο Σπύρος Φωκάς πριν από μερικά χρόνια, με τίτλο «Παίξε ένα ζεϊμπέκικο να φύγω».
Η Λίλιαν λυγίζει, πέφτει πάνω στο φέρετρο, ενώ αρχίζει να χορεύει. Πηγαίνει στο μπροστινό μέρος του φέρετρου, το χτυπάει και λέει: «Γεια σου, ρε μάγκα. Αυτός είναι ένας μεγάλος Ελληνας. Αυτό να αναφέρετε όλοι σας. Τίποτε άλλο». Η Αννα Φόνσου, κλαίει με λυγμούς για τον καλό της φίλο. Δίπλα της, φανερά συντετριμμένος, και ο Σπύρος Μπιμπίλας προσπαθούσε να κρατήσει τα δάκρυά του.
Η Λίλιαν δεν αντέχει και ξεσπάει, ενώ και ο λιγοστός κόσμος που βρίσκεται εκεί λυγίζει. «Θέλω να πω τα συλλυπητήριά μου στο κράτος. Και τώρα, πριν και πιο πριν. Γι’αυτόν που δόξασε την Ελλάδα και σήκωσε τη σημαία ψηλά, όπως είναι και η Ειρήνη Παπά, ο Θόδωρος Ρουμπάνης και μερικοί άλλοι. Κάντε κάτι γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Που έδωσαν την ψυχή τους για να βλέπει ο κόσμος και να γεμίζει με συναισθήματα» λέει μέσα από λυγμούς, με τους παρευρισκομένους να τη χειροκροτούν.
«Αυτό είναι το λειτούργημα του ηθοποιού. Δεν είναι επάγγελμα. Είναι θάνατος αν δεν αναγνωρίζεται. Και ζωή όταν παίζει. Τον Σπύρο τον άφησαν σε μια ηλικία δημιουργική, όταν έκανε “Τα παιδιά του πατρός” με τον Στέφανο Κακαβούλη, και μετά τον άφησαν να πεθάνει στο Καλαμάκι Κορινθίας από πλήξη και μαρασμό.
Μην το κάνετε αυτό σε αυτούς τους ανθρώπους. Ο Σπύρος έκλαψε πολύ για την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και έλεγε: “Αχ, Ελλάδα μου καημένη και Αθήνα μου όμορφη, πού είσαι;” Μην τους αφήνετε να πεθαίνουν στην ψάθα» συμπληρώνει και άπαντες κατεβάζουν το κεφάλι από πίκρα και ντροπή.
