Εντονη ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν τα στατιστικά στοιχεία που έρχονται στο φως για τη βία και την παραβατικότητα των ανηλίκων, με τα σχολεία να μετατρέπονται ολοένα και συχνότερα σε… πεδία μάχης.
Η παραβατικότητα παιδιών και εφήβων έχει αυξηθεί κατά 20% από το 2023 μέχρι σήμερα, αποκαλύπτοντας ένα κοινωνικό πρόβλημα που πλέον δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Το φαινόμενο δεν είναι ούτε παροδικό ούτε μεμονωμένο. Αντιθέτως, αποκτά ανησυχητικά χαρακτηριστικά μονιμότητας και έντασης. Τα τελευταία τρία χρόνια καταγράφεται σταθερή και εκρηκτική άνοδος περιστατικών που αφορούν ξυλοδαρμούς μεταξύ μαθητών, σχολικό εκφοβισμό, απειλές, οργανωμένες συμπλοκές και σοβαρούς τραυματισμούς. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και προκαλούν σοκ. 
Στους πρώτους εννέα μήνες του 2023 περίπου 7.300 έως 7.600 ανήλικοι απασχόλησαν τις Αρχές για περιστατικά βίας και παραβατικής συμπεριφοράς. Το 2024, την ίδια περίοδο, ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε στις 8.400 με 8.800 περιπτώσεις. Το 2025, μέχρι τον Σεπτέμβριο, περισσότερα από 9.000 παιδιά και έφηβοι βρέθηκαν στο επίκεντρο ερευνών για σοβαρά περιστατικά, σημειώνοντας αύξηση άνω του 10% σε σχέση με πέρυσι και πάνω από 20% σε σύγκριση με το 2023.
Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η αλλαγή στη μορφή της βίας. Δεν πρόκειται πλέον μόνο για καβγάδες ή φραστικές επιθέσεις. Καταγράφονται βαριές σωματικές βλάβες, αυξημένες νοσηλείες ανηλίκων, οργανωμένες συμπλοκές με προγραμματισμένα «ραντεβού», αλλά και εκρηκτική αύξηση των καταγγελιών για σχολικό εκφοβισμό, που ξεπέρασαν τις 1.600 μέσα σε μόλις εννέα μήνες.
Χαρακτηριστικό και σοκαριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρόσφατο περιστατικό σε σχολείο της Κυψέλης, όπου μια λεκτική αντιπαράθεση μεταξύ δύο ανήλικων κοριτσιών κατέληξε σε επίθεση με μαχαίρι, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό μιας 14χρονης. Το γεγονός αυτό ανέδειξε με τον πιο ωμό τρόπο πόσο επικίνδυνα έχουν γίνει τα όρια της σχολικής βίας.
Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό σκηνικό παρουσιάστηκε τον Μάιο στο Μέγαρο Μαξίμου, παρουσία του πρωθυπουργού, η Εθνική Στρατηγική κατά της Βίας και Παραβατικότητας Ανηλίκων για την περίοδο 2025-2030. Πρόκειται για ένα σχέδιο που περιλαμβάνει δεκάδες πολιτικές και δράσεις, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής, ενδοοικογενειακής και διαδικτυακής βίας, αλλά και φαινομένων ρατσισμού και εξτρεμισμού.
Ωστόσο, παρά τις εξαγγελίες και τα φιλόδοξα πλάνα, η πραγματικότητα στα σχολεία δείχνει ότι η κατάσταση παραμένει στο «κόκκινο». Τα περιστατικά αυξάνονται, οι εκπαιδευτικοί συχνά αισθάνονται απροστάτευτοι και οι οικογένειες παρακολουθούν με φόβο και αγωνία την καθημερινότητα των παιδιών τους.
Η ανάγκη για ουσιαστική πρόληψη, μόνιμο και εξειδικευμένο προσωπικό στα σχολεία, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και στενή συνεργασία με τις οικογένειες μοιάζει πιο επιτακτική από ποτέ. Χωρίς σχέσεις εμπιστοσύνης, χωρίς έγκαιρη παρέμβαση και χωρίς επένδυση στην παιδεία, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και τη συλλογικότητα, το πρόβλημα κινδυνεύει να διογκωθεί ακόμα περισσότερο.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και αμείλικτο. Η βία των ανηλίκων δεν είναι απλώς ένα ακόμα κοινωνικό φαινόμενο. Είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της σχολικής ζωής και απαιτεί άμεση, σοβαρή και αποτελεσματική δράση πριν να είναι αργά.
