Μια μεγάλη μορφή της ηπειρώτικης παραδοσιακής μουσικής, ο θρύλος του κλαρίνου Πετρολούκας Χαλκιάς, έφυγε χθες Κυριακή από τη ζωή σε ηλικία 90 ετών!
Δεκάδες μηνύματα από μουσικούς και τραγουδιστές που τιμούν όλα αυτά τα χρόνια τον μεγάλο δεξιοτέχνη αλλά και συνεργάστηκαν μαζί του κατέκλυσαν το διαδίκτυο με το άκουσμα της δυσάρεστης είδησης. Πρώτος ο Μάνος Αχαλινωτόπουλος αποχαιρέτησε τον μεγάλο καλλιτέχνη με τα λόγια: «Καλό ταξίδι, γέροντά μου! Στο καλό, ψυχούλα μου».
Ποιος δεν πέρασε από την πλατεία Καραϊσκάκη στην Αθήνα τα ξημερώματα και δεν είδε εκατοντάδες αυτοκίνητα να είναι παρκαρισμένα πάνω σε πεζοδρόμια και γύρω από αυτήν; Για να ακούσουν φυσικά τον περίφημο Ηπειρώτη Πετρολούκα Χαλκιά. Ποιος δεν άκουσε ξημερώματα το κλαρίνο του Πετρολούκα Χαλκιά στην πλατεία Καραϊσκάκη και δεν ανατρίχιασε; Ο Πετρολούκας Χαλκιάς είναι από εκείνους τους μουσικούς που λες ότι το κενό που αφήνουν πίσω τους δεν αναπληρώνεται.
Γεννήθηκε το 1934 στο Δελβινάκι Ιωαννίνων, σε μια περιοχή με βαθιές μουσικές παραδόσεις. Από πολύ μικρό παιδί έδειξε τεράστια αγάπη και αυτοσυγκέντρωση στο κλαρίνο, ένα όργανο που θα τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή και θα τον καθιέρωνε ως έναν από τους κορυφαίους βιρτουόζους του. Ωστόσο ο πατέρας του, Περικλής Χαλκιάς ο οποίος μάλιστα ήταν επίσης διακεκριμένος μουσικός, είχε αντίθετη άποψη. Ο Πετρολούκας άρχισε να μαθαίνει κλαρίνο σε ηλικία μόλις 11 ετών. Μαθήτευσε δίπλα στον Φίλιππα Ρούντα, γνωστό ως «το καλύτερο κλαρίνο του Ζαγορίου», κι έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση σε αυτή την τρυφερή ηλικία, σηματοδοτώντας την αρχή μιας σπουδαίας καριέρας. Αν διαβάσει ή δει κανείς όλες τις συνεντεύξεις του μεγάλου δεξιοτέχνη, θα καταλάβει το πάθος που είχε για το όργανο αυτό. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς δεν άφησε το κλαρίνο ποτέ από τα χέρια του και αυτό τον οδήγησε όχι μόνο στην εντός των συνόρων καταξίωση αλλά και στην εκτός. Χιλιάδες οι συναυλίες, οι εμφανίσεις του, οι ώρες πάνω στη σκηνή. Είναι από εκείνους τους δεξιοτέχνες που έβαλαν τη σφραγίδα τους. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί μουσικολόγοι στα βιβλία τους γράφουν: «Κλείσε τα μάτια και θα ξεχωρίσεις από τη μουσική τον Πετρολούκα». Η μουσική του διαθέτει τέχνη, ύφος, λυρισμό και σπάνια δεξιοτεχνία. Η πεντατονική ηπειρωτική μουσική -το «άλας της Γης»- είναι το μουσικό και εκφραστικό πεδίο που υπηρέτησε μια ζωή και το οποίο προσπάθησε να περάσει και στην επόμενη γενιά. «Είναι το όνειρό μου να μεταδώσω αυτά τα παραδοσιακά τραγούδια στους νεότερους, όπως τα πήρα εγώ από τους παλαιότερους. Γιατί η παράδοση είναι σαν μια σπίθα μέσα στην καρδιά μας. Εύχομαι πάντα τα νέα παιδιά να αγαπούν και να ακούν την παραδοσιακή μας μουσική. Είναι μια μουσική που έρχεται από τα πολύ παλιά χρόνια. Βγήκε από τον αυλό και την άρπα των αρχαίων Ελλήνων. Πρέπει όλοι να την αγκαλιάσουν» είχε πει σε συνέντευξή του στο «Βήμα».
Τη δεκαετία του ’60 πήρε την απόφαση να μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου παρέμεινε έως το 1970 διαδίδοντας την ελληνική παραδοσιακή μουσική. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς είναι η έκτη γενιά που ασχολείται με το κλαρίνο, έβδομη γενιά είναι ο γιος του και ακολουθεί η όγδοη, ο συνονόματος εγγονός του, στον οποίο είχε πολύ μεγάλη αδυναμία. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς ήταν από τους πιο πολυβραβευμένους δεξιοτέχνες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με κυριότερο αυτό από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν, στον Λευκό Οίκο, ενώ τη μουσική του παιδεία αναγνώρισε και ο Μπιλ Κλίντον ως σαξοφωνίστας.
«Κάποια στιγμή κάλεσαν τα παιδιά με τα οποία παίζαμε να πάμε σε ένα πανηγύρι, αλλά δεν είχα κανονικό κλαρίνο. Τότε, ένας μπάρμπας της μάνας μου, ο Δήμος ο Χαρισιάδης, μου λέει: “Παίξε να σε ακούσω. Αν ξέρεις να παίζεις, θα σου δώσω το δικό μου”. Επαιξα, κι επειδή το κανονικό μου φάνηκε πιο εύκολο από το ξύλινο, τα πήγα καλά. Ετσι, με δανεικό κλαρίνο πήγαμε στο πανηγύρι του διπλανού χωριού. Ολοι οι μουσικοί ήμασταν παιδάκια. Δεν είχαμε ξαναπαίξει σε κοινό, αλλά τα πήγαμε καλά και ο κόσμος μάς πετούσε λεφτά. Με αυτά τα λεφτά αγόρασα το πρώτο μου κλαρίνο. Η διαδρομή του περιλάμβανε δύο δεκαετίες στην Αμερική, όπου μετέφερε και διέδωσε τη μουσική της Ηπείρου στην ομογένεια, αλλά και σημαντικές συνεργασίες με καλλιτέχνες στην Ελλάδα, σε συναυλίες, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές και δεκάδες δισκογραφικές δουλειές. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν τα «Μοιρολόγια και γυρίσματα», «Δρόμοι της ψυχής» και «Αυτή είναι η Ηπειρος». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε δείξει και για τη συνάντηση πολιτισμών, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη συνεργασία του με Ινδούς μουσικούς σε δίσκους και συναυλίες. Ο ίδιος περιέγραφε το παίξιμό του ως κάτι βαθιά βιωματικό: «Οταν παίζω, τα δάχτυλά μου κινούνται μόνα τους και εντολές δίνει η ψυχή μου».
