Κάθε Σεπτέμβριο η Ελλάδα αποδεικνύει ότι αδυνατεί να υποδεχθεί τα χιλιάδες παιδιά με αναπηρία στα σχολεία, με τους γονείς να καταγγέλλουν εγκατάλειψη, περικοπές και αδιαφορία από την Πολιτεία. Χιλιάδες παιδιά με αναπηρία βρίσκονται στο περιθώριο κάθε σχολική χρονιά. Σχολεία σε κοντέινερ χωρίς θέρμανση, μεταφορά που αρχίζει δύο μήνες αργότερα, και περικοπές στην παράλληλη στήριξη. Ενα κράτος που εγκαταλείπει συστηματικά τους πιο ευάλωτους μαθητές του.
Η εικόνα επαναλαμβάνεται κάθε Σεπτέμβριο. Οι σχολικές αίθουσες ειδικής αγωγής, αντί να είναι έτοιμες να υποδεχτούν τους μαθητές τους, θυμίζουν εργοτάξια ή, ακόμα χειρότερα, καταυλισμούς. Σχολεία στεγασμένα σε κοντέινερ χωρίς θέρμανση, με σπασμένα τζάμια και χωρίς βασικές προδιαγραφές ασφαλείας. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι μαθητές φοιτούν σε ορόφους χωρίς ανελκυστήρες ή σε κτίρια που δεν πληρούν ούτε τα στοιχειώδη. Σοβαρότατο πρόβλημα αποτελεί η μεταφορά των μαθητών ΑμεΑ.
Αν και προβλέπεται η δωρεάν μεταφορά τους από και προς τα σχολεία, στην πράξη τα πούλμαν κάνουν την εμφάνισή τους έως και δύο μήνες μετά την έναρξη των μαθημάτων, ενώ οι γονείς αναγκάζονται να πληρώνουν από την τσέπη τους, να λείπουν από τις δουλειές τους ή να ταλαιπωρούνται καθημερινά. Και όταν τελικά ξεκινήσει η μεταφορά, γίνεται με 45θέσια πούλμαν, ακατάλληλα για τις ανάγκες των παιδιών με κινητικά ή άλλα σοβαρά προβλήματα. Τα προβλήματα είναι ακόμα περισσότερα με την παράλληλη στήριξη, η οποία έφτασε σε οριακό σημείο μέσα στο 2025. Παρά τις υποσχέσεις, το υπουργείο Παιδείας δεν κατάφερε να καλύψει ούτε τις μισές θέσεις που απαιτούνταν. Αντί να δώσει μια συνολική λύση, μείωσε τις ώρες υποστήριξης ανά μαθητή και αύξησε τον αριθμό παιδιών ανά εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης. Το αποτέλεσμα; Χιλιάδες παιδιά μένουν πρακτικά χωρίς την αναγκαία βοήθεια, ενώ οι οικογένειες καταρρέουν ψυχολογικά και οικονομικά.
Μαρτυρίες που συγκλονίζουν
Γονείς παιδιών με αναπηρία καταφεύγουν καθημερινά σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφημερίδες και διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης για να καταγγείλουν την κατάσταση. Οι μαρτυρίες τους συγκλονίζουν. «Το παιδί μου δεν έχει πάει ακόμη σχολείο γιατί δεν υπάρχει δρομολόγιο» λέει ένας γονιός. «Ο δάσκαλος παράλληλης στήριξης δεν ήρθε ποτέ, και τώρα μας λένε ότι θα μοιράζεται σε τρία παιδιά» προσθέτει άλλος. «Το σχολείο θυμίζει ψυγείο τον χειμώνα και φούρνο το καλοκαίρι» περιγράφει μια μητέρα. Οι γονείς μιλούν για πλήρη εγκατάλειψη, για ένα κράτος που δεν αντιμετωπίζει τα παιδιά του ως ισότιμους μαθητές, αλλά ως βάρος.
Καμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει σοβαρά υπόψη το ζήτημα της ειδικής αγωγής. Δεν υπάρχει μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, δεν υπάρχει συνεχής επένδυση σε υποδομές, δεν υπάρχει σεβασμός στις ανάγκες αυτών των παιδιών. Αντί για λύσεις, επιλέγονται πρόχειρα μέτρα και περικοπές, που κάθε χρόνο βυθίζουν την ειδική εκπαίδευση ακόμα πιο χαμηλά. Οι οικογένειες παιδιών με αναπηρία βιώνουν μια διπλή κρίση: Ψυχολογική, καθώς αισθάνονται εγκαταλειμμένες από την Πολιτεία, και οικονομική, αφού αναγκάζονται να πληρώνουν από την τσέπη τους για θεραπείες, μετακινήσεις και στήριξη, που θα έπρεπε να παρέχεται δωρεάν.
Πολλά νοικοκυριά έχουν ήδη εξαντληθεί από την ακρίβεια και τις συνεχείς αυξήσεις σε βασικά είδη, με αποτέλεσμα η επιπλέον επιβάρυνση να είναι δυσβάσταχτη. Η Ελλάδα του 2025 εξακολουθεί να κλείνει τα μάτια απέναντι στα χιλιάδες παιδιά με αναπηρία. Σχολεία-ντροπή, περικοπές και καθυστερήσεις συνθέτουν την καθημερινότητά τους. Το ζήτημα της ειδικής αγωγής στην Ελλάδα έχει πάψει να είναι απλώς εκπαιδευτικό ή κοινωνικό. Εχει γίνει βαθιά πολιτικό. Η κοινωνία πλέον δεν αντέχει άλλες υποσχέσεις.
Χρειάζονται ουσιαστικές λύσεις:
- Επένδυση σε νέες και αξιοπρεπείς σχολικές υποδομές.
- Εγκαιρη και αξιοπρεπής μεταφορά των μαθητών.
- Κάλυψη όλων των θέσεων παράλληλης στήριξης με μόνιμο προσωπικό.
- Στήριξη των οικογενειών, ώστε να μη σηκώνουν μόνες τους όλο το βάρος.
Αν δεν υπάρξει άμεση και ριζική αλλαγή, η κοινωνία μας θα συνεχίσει να μετρά χαμένες γενιές παιδιών που το μόνο τους «λάθος» ήταν ότι γεννήθηκαν διαφορετικά.
