Στιγμές από τη ζωή και την καριέρα του μεγάλου Νίκου Γκάλη, που στις 8 Σεπτεμβρίου θα βρεθεί μαζί με τους θρύλους του μπάσκετ στο Hall of Fame
Από τον
Γιώργο Αδαμόπουλο
Ο πατέρας του, μετανάστης, τσαγκάρης, ερασιτέχνης πυγμάχος και ιδιοκτήτης εστιατορίου στο Νιου Τζέρσι, του έλεγε ότι, «πεθαίνοντας, το μόνο που μένει πίσω είναι η εντύπωση του κόσμου για τον καθένα».
Γι’ αυτό και δεν είχε πρόβλημα να τον παρεξηγούν όταν είτε έμενε σιωπηλός είτε δεν δίσταζε να παραπονιέται που, τουλάχιστον έως το 2013, δεν είχε τιμηθεί όπως του άρμοζε από ελληνική ομοσπονδία και Αρη. Ο ίδιος, βεβαίως, ξεστόμισε μία άλλη μνημειώδη ατάκα στις 10/6/1987.
Οταν μετά τη νίκη επί της Ιταλίας στον προημιτελικό του «χρυσού» Ευρωμπάσκετ του ΣΕΦ, και σε ερώτηση για το αν «αυτή είναι η πιο ευτυχισμένη στιγμή της καριέρας σου στην Εθνική;», αποκρίθηκε φιλόδοξα: «Είναι, μέχρι το επόμενο παιχνίδι!» Η προ μιας εβδομάδας επιλογή του στο Hall Of Fame, πάντως, τον έκανε, κατά το κοινώς λεγόμενο, «αθάνατο».
Στις 8 Σεπτεμβρίου θα εισαχθεί στο «μουσείο» του παγκόσμιου μπάσκετ στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης, στην υψηλότερη τιμή της καριέρας του. Αν και τον Μάιο του 2013, όταν ο Αρης απέσυρε τη φανέλα του με το Νο 6 και την κρέμασε στην οροφή του «Nick Galis Hall» («Αλεξάνδρειο»), έλεγε ότι «δεν υπάρχει επόμενη στιγμή… Αυτή είναι η μεγαλύτερη!». Ο επονομαζόμενος και «Γκάνγκστερ», όμως, εκτός από τους 25.995 π. (μ.ό. 30,5) σε 854 επίσημα ματς στη θρυλική πορεία του, άφησε πίσω και άλλες σπουδαίες στιγμές.
■ Το πρώτο «αίμα»
Ο Αρης, με μεγαλύτερη πειθώ του Γιώργου Τσιλιγκαρίδη και δώρο μία εικόνα της Παναγιάς στη μητέρα του «Νικ», τον έκλεψε από Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό το 1979. Ο Γκάλης πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στις 2/12/79, σκοράροντας 30 π. στη νίκη 79-78 επί του Ηρακλή. Κοινό και Τύπος ψιθυρίζουν: «Ατομιστής…» Ο «πατριάρχης» του Αρη Ανέστης Πεταλίδης, πάντως, είχε δηλώσει: «Πείτε ό,τι θέλετε. Σε λίγο καιρό θα τα πάρετε πίσω». Η συνέχεια περιελάμβανε οκτώ πρωταθλήματα και έξι Κύπελλα με τους «κιτρίνους»!
■ Η «εκτόξευση»!
Με μ.ό. 37 π. στο τουρνουά, οδηγεί την Εθνική στην κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο Ευρωμπάσκετ στο ΣΕΦ, σκοράροντας 40 π. στον τελικό και στον θρίαμβο 103-101 στην παράταση επί της πανίσχυρης Σοβιετικής Ενωσης. Ο Γιουγκοσλάβος γκαρντ Αλεξάντερ Πέτροβιτς δηλώνει ότι «ο Ντράζεν είναι αδερφός μου, όμως ψήφισα τον Γκάλη για κορυφαίο του ’87!».
■ Η επιβεβαίωση
Για πολλούς «ειδικούς», το χρυσό του 1987 είχε αστερίσκο την απουσία του Αρβιντας Σαμπόνις για την ΕΣΣΔ. Ο «Σάμπας», που το 1988 χάρισε στη χώρα του το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στη Σεούλ, εμφανίζεται στο Ευρωμπάσκετ του 1989, στο Ζάγκρεμπ. Ο Γκάλης, όμως, πετυχαίνει 45 π. και -παρότι είχε πατήσει εκτός στην πάσα του- σηκώνει τα χέρια πανηγυρίζοντας προτού καταλήξει στο καλάθι το νικητήριο (81-80) τρίποντο του Χριστοδούλου, στον ημιτελικό με τους Σοβιετικούς!
■ Επαγγελματίας
Η Επιτροπή Φιλάθλου Ιδιότητος ζήτησε την τιμωρία του Γκάλη στις αρχές της δεκαετίας του ’80, διότι τόλμησε να πει ότι «είμαι επαγγελματίας και όχι ερασιτέχνης»! Ο ίδιος χαμογέλασε και δεν ανακάλεσε. Ηταν η στιγμή που ξεκόλλησε τον ελληνικό επαρχιωτισμό από τον ερασιτεχνισμό του…
■ Το (χαμένο) όνειρο
Για το καλό του ελληνικού μπάσκετ, αν και τρίτος σκόρερ του NCAA (μ.ό. 27,5 π.) το 1979 με το πανεπιστήμιο Σίτον Χολ, επιλέχθηκε στο Νο 68 (τέταρτος γύρος) του ντραφτ του ΝΒΑ από τους Σέλτικς, που προτίμησαν να επενδύσουν στον Λάρι Μπερντ. Ο Γκάλης θεωρήθηκε κοντός (σ.σ.: 1,83 μ.) για το ΝΒΑ και η απόφαση του ατζέντη του Μπιλ Μάνον να προωθήσει την τραγουδίστρια Νταϊάνα Ρος έφερε τον «Νικ» στην πατρίδα των γονιών του.
■ Το (μη) απωθημένο
Σε 148 αγώνες ευρωπαϊκών διοργανώσεων κατέγραψε μ.ό. 32,7 π.! Το 1986 σκόραρε 44 π. στην εκπληκτική νίκη 98-67 επί της Τρέισερ, αναγκάζοντας τον σταρ της και άλλοτε παίκτη των Λέικερς Μπομπ ΜακΑντού να δηλώσει πως «τέτοιο πράγμα δεν έχω πάθει ούτε από τους Σέλτικς!». Στη ρεβάνς του Μιλάνου, όμως, ο Αρης γνώρισε συντριβή 83-49 και αποκλείστηκε από το Φάιναλ 6. Ο «Νικ» δεν πανηγύρισε ευρωπαϊκό τρόπαιο σε συλλογικό επίπεδο, όμως επιμένει ότι «δεν έχω απωθημένα».
■ Το (διπλό) «αντίο»
Τον Ιούλιο του 1992 ο τότε πρόεδρος του Αρη Θεόφιλος Μητρούδης τού πρότεινε μείωση αποδοχών και θέση προπονητή της εφηβικής ομάδας! Ο Γκάλης υπέγραψε στον Παναθηναϊκό και, αν και… τελειωμένος, κατέκτησε το Κύπελλο το 1993 και το 1993-94 ήταν πρώτος σκόρερ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με μ.ό. 23,8 π., σε ηλικία 37 ετών!!! Τελευταίο ματς της καριέρας του ήταν στις 12/10/94, με 8 π. κόντρα στη Δάφνη, αφού στις 18/10/94 ο κόουτς Κώστας Πολίτης δεν τον χρησιμοποίησε βασικό εναντίον των Αμπελοκήπων και ο «Νικ» έφυγε με… ταξί από το Μετς, στο ημίχρονο. Ο παλαίμαχος προπονητής Κώστας Διαμαντόπουλος σχολίασε ότι «η Ελλάδα φυλάκισε τον Κολοκοτρώνη και σταμάτησε το μπάσκετ στον Γκάλη»!
■ Ο αριθμός «29»
Ενας τόσο εργατικός λάτρης της προπόνησης δεν θα μπορούσε να είναι προληπτικός. Πάντως, ο αριθμός «29» έπαιξε ημερολογιακά μεγάλο ρόλο στην πορεία του, καθώς προσγειώθηκε στη Θεσσαλονίκη από τις ΗΠΑ στις 29 Σεπτεμβρίου 1979, στις 29 Ιουνίου 1991 αγωνίστηκε για τελευταία φορά με το εθνόσημο και στις 29 Φεβρουαρίου 1992 πέρασε στην πρώτη θέση των σκόρερ όλων των εποχών στην Α1. Στις 29 Σεπτεμβρίου του 1995 ανακοίνωσε τυπικά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση…
■ Η Φλόγα του 2004
Στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα ήταν ο πρώτος λαμπαδηδρόμος που εισήλθε στο Ολυμπιακό Στάδιο κρατώντας την Ολυμπιακή Φλόγα, σε μια στιγμή που ο ίδιος χαρακτήρισε «μια από τις σημαντικότερες της ζωής μου!».
■ Βασιλιάς στο γήπεδό του!
Με δάκρυα στα μάτια παρακολούθησε τη φανέλα του με το Νο 6 να υψώνεται στην οροφή του «Αλεξάνδρειου», η κεντρική σάλα του οποίου μετονομάστηκε σε «Nick Galis Hall». Μία ομολογουμένως αργοπορημένη, αλλά ξεκάθαρα πανάξια τιμή στον κορυφαίο Ελληνα καλαθοσφαιριστή όλων των εποχών.
