❱❱ Γροθιά στο στομάχι οι εκκλήσεις των ζητιάνων που κατακλύζουν τα πεζοδρόμια
❱❱ Οι «αόρατοι» συνάνθρωποί μας, που από τη μια στιγμή στην άλλη βρέθηκαν στα παγκάκια Από τον
Μίλτο Σακελλάρη
Μια απλή βόλτα στο κέντρο της Αθήνας αρκεί για να συναντήσει κανείς τους «ξεχασμένους» της ζωής, ανθρώπους που φαίνεται να μην υπολογίζει κανείς, που μοιάζουν αόρατοι, καθώς επαιτούν ολόγυρά μας αναζητώντας ένα κομμάτι ψωμί, λίγα χρήματα ή κάτι για να γεμίσουν το στομάχι τους.
Οπου και αν κοιτάξει κάποιος στο κέντρο της Αθήνας, θα τους δει. Επαίτες υπάρχουν σχεδόν παντού: Πανεπιστημίου, Ακαδημίας, Σταδίου, Ερμού, Αθηνάς, Ευριπίδου και Σόλωνος είναι μερικοί από τους δρόμους όπου στήνονται, συνήθως κρατώντας ένα χαρτόνι που γράφει «Πεινάω».
Οι περισσότεροι αδιαφορούν για την παρουσία τους και ακόμη περισσότερο για τις ιστορίες που κρύβονται πίσω τους. Στην έξοδο της στάσης Πανεπιστήμιο του μετρό, ένα από τα κεντρικότερα σημεία της πόλης, ένας τοξικομανής κάθεται σε χαρτόκουτο.
Τα πόδια του είναι γεμάτα από τρύπες που έχουν γίνει πληγές από τις φλεγμονές και τις μολύνσεις λόγω της χρόνιας χρήσης.
Μερικά ψιλά
«Πεινάω. Σας παρακαλώ, δώστε μου λίγα χρήματα για να μπορέσω να πάρω κάτι να φάω. Δεν έχω άλλο τρόπο να επιβιώσω» εκλιπαρεί τους περαστικούς.
Κάποιοι που περπατούν δίπλα στο σημείο όπου κάθεται αφήνουν μερικά ψιλά. Ομως οι περισσότεροι συνεχίζουν τον δρόμο τους παγερά αδιάφοροι, χωρίς καν να τον κοιτούν.
«Είμαι εδώ κάθε μέρα. Το βράδυ κοιμάμαι στα παγκάκια της Κλαυθμώνος. Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια είμαι στον δρόμο και ζητάω λεφτά για να φάω. Δεν έχω καμία βοήθεια από κανέναν. Η οικογένειά μου με εγκατάλειψε και τώρα είμαι αβοήθητος… Πώς να αλλάξεις μια κατάσταση που δεν αλλάζει με τίποτα; Εδώ θα είμαι για πάντα» λέει στην «Espresso», σε μια εξομολόγηση που τσακίζει κόκαλα!
Επειτα από λίγα λεπτά που βρισκόμαστε δίπλα του, τον πλησιάζει μια γυναίκα -επαίτης και αυτή- που, όπως φαίνεται, είναι η σύντροφός του. Κάθεται δίπλα του και περιμένει υπομονετικά να γεμίσει το ποτηράκι που έχει μπροστά του, μήπως και μπορέσουν να αγοράσουν κάτι να φάνε.
Στον δρόμο προς την Ακαδημίας και λίγο πριν από το ύψος της Νομικής, πλησιάζει μια ανήμπορη γυναίκα. «Δώστε μου κάτι… Σας παρακαλώ, δώστε μου κάτι! Το έχω πραγματικά ανάγκη, δεν σας λέω ψέματα. Δεν είμαι χρήστης ναρκωτικών. Να ζήσω θέλω, να ζήσω…» παρακαλεί κάθε περαστικό που περπατάει μπροστά της.
Απογοήτευση
Οι περισσότεροι την αγνοούν και πάλι. Στο πρόσωπό της μπορείς να διακρίνεις την ταλαιπωρία μιας ολόκληρης ζωής και βαριά συναισθήματα, όπως απογοήτευση και φόβος. Επειτα από λίγα λεπτά την κυριεύει η στενοχώρια και σταματάει να μιλάει. Ελάχιστοι της αφήνουν λίγα κέρματα και αρχίζει να περπατάει για να αγοράσει κάτι φαγώσιμο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα επιστρέψει στο ίδιο σημείο…
Προς τις πολυσύχναστες οδούς Αθηνάς και Ευριπίδου, έξω από ένα κεντρικό μαγαζί και μέσα σε εκατοντάδες μετανάστες, κάθεται πάνω σε μια εφημερίδα άλλος ένας ζητιάνος, ο οποίος δεν έχει ούτε τα απαραίτητα.
Δεν φοράει παπούτσια, τα ρούχα του είναι σκισμένα και κρατάει ένα πλαστικό ποτήρι, το οποίο έχει μέσα δύο 50λεπτα όλα κι όλα. Κανείς από όσους βγαίνουν από το κατάστημα με γεμάτες σακούλες δεν του δίνει σημασία.
Λίγα μέτρα πιο κάτω συναντάμε ακόμη έναν επαίτη να κάθεται αμίλητος, γεμάτος απόγνωση. «Βοηθήστε με, ό,τι θέλετε. Δεν έχω τίποτα…» είναι οι μόνες φράσεις που επαναλαμβάνει διαρκώς σε όποιον περνάει, ελπίζοντας ότι κάποιος θα του δώσει λίγα ψιλά. Ομως αυτό γίνεται εξαιρετικά σπάνια.
«Σας παρακαλώ. Θέλω βοήθεια. Κάντε κάτι και για μένα. Δεν έχω τίποτα, είμαι στον δρόμο. Αν δεν μου δώσετε κάποια χρήματα να πάρω κάτι να φάω, θα πεθάνω. Δεν έχω άλλη επιλογή. Βοηθήστε με σας παρακαλώ» μας λέει με μάτια πλημμυρισμένα από δάκρυα.
Ερευνα: Σε κάθε βήμα συναντάς και έναν επαίτη
Το 2016 η ΕΛ.ΑΣ. κατέγραψε 3.115 περιπτώσεις επαιτείας στους δρόμους της Αθήνας, ενώ εξιχνίασε 2.987 υποθέσεις, εντοπίζοντας κάποιους που είχαν διαπράξει εγκληματικές ενέργειες. Από αυτούς 1.384 ήταν Ελληνες και 1.814 αλλοδαποί. Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία της έρευνας, την οποία υπογράφει ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την καθηγήτρια Εγκληματολογίας και διευθύντρια του Εργαστηρίου Αστεακής Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Ζαραφωνίτου.
«Ποιες από τις παρακάτω δραστηριότητες και με ποια συχνότητα συμβαίνουν στην περιοχή σας;» ρώτησαν οι ερευνητές τους κατοίκους του κέντρου της Αθήνας, οι οποίοι κατά μέσο όρο 94,6% απάντησαν ότι συναντούν την επαιτεία.
Ειδικότερα κάτοικοι, για παράδειγμα, της περιοχής του Πολυτεχνείου (ποσοστό 96,6%), της πλατείας Βικτωρίας (90%), της πλατείας Αγίου Παύλου (96,6%) δίνουν συντριπτικά ποσοστά στο φαινόμενο και δηλώνουν το αυταπόδεικτο: Σε κάθε βήμα τους συναντούν και έναν επαίτη.
Η έρευνα Streetwork του Δήμου Αθηναίων είχε αντικείμενο τους αστέγους και τους τοξικομανείς. Από τους πρώτους, το 41,7% των ερωτηθέντων απάντησε ότι εξασφαλίζει τα προς το ζην μέσω της επαιτείας. Στην ίδια έρευνα, οι τοξικομανείς σε ποσοστό 50,9% δήλωσαν ότι καταφεύγουν στην επαιτεία στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν τη δόση τους ή ένα κομμάτι ψωμί.
