Χίος, το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας.
- Από τον Ηλία Μαραβέγια
Ενας τόπος ευλογημένος και πανέμορφος από το βόρειο τμήμα του, που φέτος «πλήγωσαν» οι πυρκαγιές, μέχρι το νότιο, όπου τα φημισμένα Μαστιχοχώρια είναι χρόνια τώρα οι μεγάλοι πρωταγωνιστές. Κούκλα τόσο στην ανατολική πλευρά της με τα γραφικά λιμανάκια που «βλέπουν» στα παράλια της Μικράς Ασίας και τα μυροβόλα περιβόλια εσπεριδοειδών του Κάμπου όσο και στη δυτική της όχθη, όπου οι παραλίες έχουν γαλαζοπράσινα νερά και η βλάστηση είναι πευκόφυτη.
Μέσα σε όλη αυτή την ομορφιά «το νησί της μαστίχας», όπως το αποκαλούν συχνά, αφού μόνο εκεί καλλιεργείται τούτο το ξεχωριστό και διάσημο ανά την υφήλιο αγαθό, ζει φέτος για τέταρτη, συνεχή χρονιά στον ρυθμό του Διεθνούς Φεστιβάλ Χίου. Μιας διοργάνωσης με τη σφραγίδα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που άνοιξε φέτος την αυλαία των εκδηλώσεών της στις 25 Αυγούστου και την κλείνει αύριο, Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου, με την παράσταση «Μήδεια», σε ερμηνεία της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη και μουσική συνοδεία στο πιάνο του μαέστρου Μάρκελλου Χρυσικόπουλου.
Στη διάρκεια αυτών των δύο εβδομάδων πραγματοποιήθηκαν μοναδικές εκδηλώσεις που μετέτρεψαν τη Χίο σε κέντρο πολιτισμού, διαλόγου και καινοτομίας. Με τη συμμετοχή σημαντικών προσωπικοτήτων από τον χώρο της πολιτικής, της τέχνης και της επιστήμης, το διεθνές Chios Festival 2025, που τελεί υπό την αιγίδα της UNESCO Greece και της ιταλικής και ελβετικής πρεσβείας, μαγνήτισε το ενδιαφέρον του κόσμου και των μέσων ενημέρωσης, καταγράφοντας ίσως τη μεγαλύτερη έως τώρα επιτυχία του ως θεσμός. Κι αυτό ήταν ένα στοίχημα που κερδήθηκε από τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη και την αεικίνητη σύζυγό του (και καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ) Δήμητρα Μουτζούρη, η οποία δικαιώθηκε για τις επιλογές της.
Στο αρχοντικό Castelli
Τα δρώμενα της φετινής διοργάνωσης άρχισαν από τον αρχαιολογικό χώρο του οικισμού Εμπορειός και το λιμάνι του γραφικού χωριού Καρδάμυλα, για να συνεχιστούν στην ιερά μονή, όπου έδωσε το «παρών», μεταξύ άλλων, ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Χίου, Ψαρρών και Οινουσσών, κ. Μάρκος, αλλά και στο παραδοσιακό πετρόχτιστο χωριό Αυγώνυμα με την υπέροχη θέα.
Οι επόμενες δύο εκδηλώσεις, τις οποίες είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει και η «Espresso», πραγματοποιήθηκαν σε ένα από τα πιο φημισμένα και εντυπωσιακά αρχοντικά του εύφορου Κάμπου. Ο λόγος για το βενετσιάνικο αρχοντικό Castelli του 16ου αιώνα, που αναπαλαιώθηκε χάρη στη φροντίδα του ζεύγους Νίκου και Νινέττας Βαφειά και φιλοξενεί σε ετήσια βάση δράσεις του Chios Festival. Και στις δύο βραδιές υψηλού συμβολισμού συναντήθηκαν προσωπικότητες από την πολιτική, την επιστήμη και τις τέχνες.
Το πρόγραμμα της πρώτης εκδήλωσης άνοιξε με την ομιλία του Απόστολου Τζιτζικώστα, επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.) για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό, ο οποίος αναφέρθηκε στις βασικές ευρωπαϊκές στρατηγικές που θα παρουσιαστούν στο τέλος του έτους για τα ευρωπαϊκά λιμάνια και την ευρωπαϊκή ναυτιλία. Ο ίδιος μίλησε, μεταξύ άλλων, για έργα που αφορούν τη Χίο μέσα από τη χρηματοδότηση της Ε.Ε., όπως η αναβάθμιση του αεροδρομίου, η δημιουργία βιομηχανικού κέντρου έρευνας και ανάπτυξης για τη μαστίχα, η κατασκευή δύο νηπιαγωγείων, η βελτίωση των υποδομών του Γενικού Νοσοκομείου Χίου και έργα ασφαλτόστρωσης.
Αναφορικά με την Ελλάδα, τέλος, τόνισε την ανάγκη ανάπτυξης του τουρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι η Χίος μπορεί να αποτελέσει έναν τουριστικό προορισμό τεσσάρων εποχών.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα «Πολιτική και πολιτισμός» που συντόνισε η δημοσιογράφος Ειρήνη Νικολοπούλου και άρχισε με το ζήτημα της Δύσης και το κατά πόσο εξακολουθεί να υφίσταται ως ενιαία πολιτική και γεωστρατηγική οντότητα. Ο καθηγητής Kevin Featherstone από το London School of Economics ανέπτυξε αρχικά το σκεπτικό του, εστιάζοντας ιδιαίτερα στη στρατηγική του Donald Trump και στις επιπτώσεις που αυτή μπορεί να έχει τόσο για την Ευρώπη όσο και για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στο σημείο αυτό ο Λουκάς Τσούκαλης, καθηγητής στο Sciences Po και στο ΕΚΠΑ, παρενέβη με παρατηρήσεις και σχόλια, εμπλουτίζοντας τη συζήτηση με τις δικές του εκτιμήσεις για τις σχέσεις διατλαντικής συνεργασίας και τα όρια της δυτικής συνοχής. Κατόπιν η κουβέντα στράφηκε στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τον κ. Τσούκαλη να αναλύει κατά πόσο η Ε.Ε. ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις και αν παρατηρούνται αλλαγές στον διάλογο για το μέλλον της.
Στην ίδια, πρώτη εκδήλωση στο αρχοντικό Castelli, η Ιουλία Τσέτη, πρόεδρος και CEO του ομίλου ΟΦΕΤ, υπογράμμισε τον ρόλο της γυναικείας επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής προσφοράς, ενώ η Σοφία Στάικου, η οποία είναι και η δημιουργός του Μουσείου Μαστίχας (ως πρώην πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς), στάθηκε στην ανάγκη τα ιδρύματα και οι επιχειρήσεις να στηρίζουν έμπρακτα την πολιτιστική δημιουργία. Μάλιστα, ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης, μάλιστα, της απένειμε τιμητική διάκριση αναγνωρίζοντας τη συνεισφορά της. Η βραδιά ολοκληρώθηκε με μια λαμπερή μουσική εμπειρία όπερας, με ερμηνείες από την Ελενα Κελεσίδου, την Inca Balavanova, τον Γιώργο Ντάβλα και στο πιάνο τον Δημήτρη Γιάκα.
Αρωμα γυναίκας στον μυροβόλο Κάμπο
Η δεύτερη εκδήλωση στο αρχοντικό Castelli το αμέσως επόμενο βράδυ ήταν αφιερωμένη στη γυναίκα. Το κοινό, αρχικά, καλωσόρισε τις ευρωβουλεύτριες Ελίζα Βόζεμπεργκ και Ελεονώρα Μελέτη, με την πρώτη να αναφέρεται στην πρόοδο που έχει σημειώσει το Βόρειο Αιγαίο μέσα από την εξωστρέφεια και τις δράσεις της Περιφέρειας, τονίζοντας ότι «περάσαμε από μια εποχή που το Μεταναστευτικό αποτελούσε ένα ιδιαίτερα μεγάλο πρόβλημα και πλέον έχουμε καταφέρει τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου να αναδειχθούν ελκυστικός τουριστικός προορισμός». Η Ελεονώρα Μελέτη από την πλευρά της, επέλεξε να επικεντρωθεί στο ζήτημα της γυναικείας αλληλεγγύης. Οπως εξήγησε, δεν πιστεύει στην έννοια της πατριαρχίας, αλλά αναγνωρίζει πως η υποδεέστερη θέση της γυναίκας στην Ιστορία, αλλά και μέχρι σήμερα, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη αλληλεγγύης των γυναικών μεταξύ τους.
Σειρά στο βήμα της εκδήλωσης πήρε στη συνέχεια ο Γιώργος Αρκάδης (διευθυντής της AMRO Bank), ο οποίος επικεντρώθηκε στη συμβολή της γυναίκας στον χώρο της ναυτιλίας από τα παλαιότερα χρόνια μέχρι και σήμερα, για να δώσει έπειτα τη σκυτάλη σε μια πλοιοκτήτρια με ενεργό ρόλο στον χώρο, την Ειρήνη Βενιάμη, την οποία και επαίνεσε θερμά για τη δραστηριότητά της στη ναυτιλία και για τη συνολική της προσφορά. Παίρνοντας τον λόγο η ίδια, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι σε σύγκριση με το παρελθόν η θέση της είναι σαφώς αναβαθμισμένη τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, ωστόσο υπογράμμισε ότι δεν βρίσκεται ακόμη στο ίδιο επίπεδο με εκείνη των ανδρών, οι οποίοι εξακολουθούν να υπερτερούν τόσο αριθμητικά όσο και μισθολογικά.
Η βραδιά συνεχίστηκε με την καθηγήτρια και αντιπρύτανη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) Σοφία Ντενίση, συνάμα με την πρωταγωνίστρια αδελφή της Μιμή Ντενίση. Οι δύο αδελφές παρουσίασαν με θεατρικό και εκφραστικό τρόπο επιστολές ιστορικών μορφών, όπως της Μαντώς Μαυρογένους και της Δόμνας Βισβίζη, αναδεικνύοντας τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας στην Ιστορία. Η εκδήλωση κορυφώθηκε με τη συναυλία της διεθνούς φήμης συνθέτριας και βιολονίστριας Ευανθίας Ρεμπούτσικα, η οποία μάγεψε με τις μελωδίες της το κοινό, το οποίο, συγκινημένο, την επιβράβευσε με συνεχή μπιζαρίσματα και παρατεταμένο χειροκρότημα.
