Το ημερολόγιο έγραφε 15 Ιουνίου 2021, όταν ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης παρουσίαζε το μεγαλεπήβολο σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και των πυρκαγιών.
«Έχει γίνει μια εξαιρετικά πρότυπη δουλειά για την αντιπυρική προστασία της χώρας μας, μια πραγματική τομή όχι μόνο όσον αφορά τα μέσα και τους εξοπλισμούς, αλλά και το προσωπικό μας» είχε πει τότε ο αρμόδιος υπουργός, μιλώντας με υπερηφάνεια για τη «νέα προσέγγιση με επίκεντρο την πρόληψη, την ετοιμότητα και την προσπάθεια παρέμβασης πριν εκδηλωθεί το κακό».
Κατά τη διάρκεια της ίδιας παρουσίασης, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς είχε προσθέσει πως «στην καρδιά του όποιου επιχειρησιακού σχεδίου βρίσκονται ο γρήγορος εντοπισμός και η άμεση απόκριση, καθώς όσο πιο άμεση είναι η επέμβαση τόσο πιο γρήγορα ολοκληρώνεται και η κατάσβεση, πριν προλάβει η φωτιά να εξαπλωθεί».
Δύο μήνες ύστερα από εκείνο το επικοινωνιακό σόου των δύο επιτελικών της κυβέρνησης, οι Έλληνες και οι Ελληνίδες συνεχίζουν να μετράνε τις πληγές τους από το καταστροφικό πέρασμα της πυρκαγιάς που κατέκαψε τη μισή Ελλάδα και συνεχίζει να διαλύει ακόμα και σήμερα τα Βίλια.
Με προεξάρχοντα τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος αρκέστηκε να ζητήσει μια συγγνώμη για όποιες αδυναμίες μπορεί να υπήρξαν, το επιτελικό κράτος συνεχίζει να μας λέει ότι όλα ήταν καλώς καμωμένα και πως η κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού ήταν άμεση. Απέναντι στα χυδαία ψέματα και στους επικοινωνιακούς πολιτικαντισμούς του Μεγάρου Μαξίμου, όμως, αυτή τη φορά δεν βρίσκεται ούτε η αντιπολίτευση ούτε τα μέσα ενημέρωσης. Αυτή τη φορά, απέναντί τους βρίσκονται τα ντοκουμέντα… και αυτά μιλούν από μόνα τους για τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης.
Για το θεαθήναι
Ενδεικτικό της ανεπάρκειας του «επιτελικού κράτους» του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και των βαρύτατων ευθυνών που πρέπει να αναζητηθούν κατά παντός υπευθύνου, είναι το γεγονός ότι στη Δροσοπηγή Αφιδνών -η οποία σήμερα είναι στάχτη- στις 11 Ιουνίου είχε πραγματοποιηθεί η ετήσια άσκηση πεδίου δασικής πυρκαγιάς του Πυροσβεστικού Σώματος.
Συμμετείχαν το Πυροσβεστικό Σώμα, η ΕΛ.ΑΣ., ο Στρατός, η Πολιτική Προστασία, η περιφέρεια, οι δήμοι της περιοχής, αλλά και εθελοντές, και πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις που αφορούσαν την αντιμετώπιση μεγάλης έκτασης δασικής πυρκαγιάς στο πεδίο, σε πραγματικό χρόνο, με την κινητοποίηση των επιχειρησιακών μονάδων όλων των εμπλεκόμενων σε τέτοιου είδους περιστατικά φορέων.
Τι σημαίνει αυτό; Μα, πολύ απλά, πως ακόμα και στις περιοχές τις οποίες η Πυροσβεστική θα έπρεπε να γνωρίζει άριστα δεν κατάφερε να επέμβει έγκαιρα, ώστε να αποτραπεί η επέκταση της φωτιάς.
Τραγική ειρωνεία είναι ότι στην άσκηση αυτή συμμετείχαν και πολλά εναέρια μέσα. Και την αποκαλούμε «τραγική», γιατί αυτή ήταν η τελευταία φορά που πάνω από τις Αφίδνες πέταξαν τόσα εναέρια μέσα, καθώς, όπως μας είπαν οι κάτοικοι, «η φωτιά κατέκαιγε και εμείς από αέρος είχαμε ένα Καναντέρ και ένα ελικόπτερο».
«Εγκληματική αμέλεια» καταλογίζουν σήμερα οι κάτοικοι της βόρειας Αττικής στην κυβέρνηση, στην Περιφέρεια και στους τοπικούς άρχοντες για την ανυπολόγιστη καταστροφή που συντελέστηκε στις Αφίδνες και την Ιπποκράτειο Πολιτεία.
«Η Πολιτεία μοιάζει με το Μάτι. Δεν έχει εξόδους διαφυγής, μένουν πολλοί κάτοικοι, δρόμοι καταλήγουν σε αδιέξοδα, με αποτέλεσμα η περιοχή να είναι δυσπρόσιτη για την Πυροσβεστική σε μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» μας είπε κάτοικος της περιοχής, εξηγώντας πως οι ιθύνοντες γνώριζαν… αλλά αδιαφόρησαν.
Πράγματι, το 2018, λίγες ημέρες μετά το Μάτι, έγινε ενημέρωση των κατοίκων της Πολιτείας από την Πυροσβεστική και συγκεκριμένα τον υποδιοικητή του 6ου Πυροσβεστικού Σταθμού Βασίλη Βαθρακογιάννη, ο οποίος είχε επισημάνει πως είναι δεδομένο πως μια ημέρα στην περιοχή θα έχουμε δασική πυρκαγιά.
Τα λόγια αυτά μοιάζουν σήμερα προφητικά, όμως για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά και για τους τοπικούς άρχοντες της περιοχής φαίνεται πως ήταν κενά περιεχομένου, καθώς από το 2018 ως σήμερα, όπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι της περιοχής, κανένα ουσιαστικό μέτρο δεν ελήφθη ποτέ από το κράτος και την επίσημη Πολιτεία.
Όπως μάλιστα μας ανέφερε, το κράτος όλα αυτά τα ήξερε, αλλά ακόμα μια φορά αδιαφόρησε. «Από φωτογραφίες άλλο τίποτα» μας είπε χαρακτηριστικά, εξηγώντας μας πως εδώ και δύο χρόνια η παρουσία της επίσημης Πολιτείας στην περιοχή περιορίζεται σε φωτογραφίες και επισκέψεις επικοινωνιακού χαρακτήρα.
Καμία οργάνωση
Τα προβλήματα στην κατάσβεση της πυρκαγιάς στη βόρεια Αττική δεν «ήρθαν» μόνο από την έλλειψη εναέριων μέσων. Όπως μας διηγήθηκαν οι κάτοικοι, οι πυροσβεστικές δυνάμεις που έφτασαν στην Ιπποκράτειο και τις Αφίδνες δεν είχαν γνώση της περιοχής, ενώ πολλές φορές στερούνταν βασικών εννοιών και γνώσεων της δασοπυρόσβεσης.
«Κάποιοι εξ αυτών ήταν εμφανές πως δεν μπορούσαν όχι πυρκαγιά, αλλά ούτε μικρή φωτιά να σβήσουν» μας είπε κάτοικος της περιοχής και πρόσθεσε: «Μια πυροσβέστρια με βαμμένα μακριά νύχια προσπαθούσε μάταια να ανοίξει τη μάνικα. Όταν την πλησίασα και τη ρώτησα “τι θες εσύ εδώ, κοπέλα μου, με αυτά τα νύχια;”, μου απάντησε “εμένα, κύριε, με φέρανε εκτάκτως από την επαρχία”».
Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα ήταν πως δεν υπήρξε καμία οργάνωση. Οι πυροσβέστες πολλές φορές δρούσαν με αυτοθυσία, αλλά η αυτοθυσία δεν αρκεί για να σβήσεις μια πυρκαγιά, η οποία εκτείνεται χιλιόμετρα.
«Στις Αφίδνες έγινε το απόλυτο μπ@@ρδ@λ@. Αφού μας έδιωξαν άρον άρον, μετά κατάλαβαν πως οι πυροσβέστες δεν μπορούσαν να βρουν ούτε τους δρόμους. Δεν ήξεραν καν πού βρίσκονται οι κρουνοί με το νερό» ανέφερε ένας άλλος κάτοικος της περιοχής και πρόσθεσε: «Ευτυχώς γυρίσαμε οι ίδιοι πίσω κρυφά και σώσαμε ό,τι σώσαμε από τις περιουσίες μας, αλλά ακόμα και πυροσβέστες που πήγαιναν στα χαμένα. Δεν υπήρχε κάποιος να τους δώσει σωστές εντολές»!
Σχέδιο… εκκένωσης
Και αν η επιχειρησιακή ανεπάρκεια που επέδειξε το «επιτελικό κράτος» του Μητσοτάκη προκαλεί εκνευρισμό, η συνειδητή επιλογή της εγκατάλειψης των ανθρώπινων περιουσιών αλλά και του φυσικού πλούτου είναι εξοργιστική.
«Μας έδιωχναν από τα σπίτια μας. Ερχόταν η Αστυνομία και μας απειλούσε με συλλήψεις, αν δεν αποχωρούσαμε» μας διηγήθηκε εξοργισμένος κάτοικος της περιοχής. «Τον γείτονά μου τον έβγαλαν έξω από το σπίτι με χειροπέδες» πρόσθεσε, λέγοντας πως «το μοναδικό σχέδιο που είχε η κυβέρνηση ήταν η γρήγορη εκκένωση για να μην έχουμε νεκρούς». Απόρροια αυτής της καταστροφικής επιλογής, που στόχο είχε μονάχα τη διατήρηση του αβαντάζ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ πως, εν αντιθέσει με το Μάτι, σήμερα δεν κάηκαν άνθρωποι, ήταν πάνω από 90 σπίτια να καούν και χιλιάδες στρέμματα δάσους να παραδοθούν στις φλόγες.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ιπποκράτειος Πολιτεία και οι Αφίδνες κινδυνεύουν να καούν… είναι όμως η πρώτη φορά κατά την οποία η Πολιτεία μάς δένει τα χέρια» μας είπε κάτοικος της περιοχής, εξηγώντας πως πολλές φορές στο παρελθόν οι κάτοικοι βοηθούσαν στην πυρόσβεση αλλά και στήριζαν τις πυροσβεστικές δυνάμεις. «Εδώ δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά. Απλά μας έδιωξαν για να βλέπουμε τους κόπους μιας ζωής να χάνονται στη φωτιά».
Κατέστρεψαν ζωές
Οι πυρκαγιές που άφησαν άστεγους χιλιάδες ανθρώπους, που έκαναν στάχτη πάνω από 100.000 στρέμματα παρθένου δάσους, που κατέστρεψαν τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων που δούλευαν στον πρωτογενή τομέα… είναι αυτές που έκαναν στάχτη το επιτελικό κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη. Και αυτό δεν το λέει η αντιπολίτευση, η οποία έχει και αυτή μεγάλο μερίδιο από τις διαχρονικές ευθύνες αυτού του κράτους -που μετατρέπεται σε δυνάστη των πολιτών- ούτε τα μέσα ενημέρωσης.
Αυτό το λένε τα ίδια τα «ντοκουμέντα» που έρχονται καθημερινά στο φως της δημοσιότητας και αποδεικνύουν πως η κυβέρνηση πιάστηκε όχι μόνο απροετοίμαστη αλλά και παντελώς ανέτοιμη να αντιμετωπίσει μια φυσική καταστροφή.
Διαχρονικά, όλες οι κυβερνήσεις έχουν δυσανεξία στην αυτοκριτική και την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης. Τα ίδια έκανε ο Παπανδρέου, τα ίδια ο Σαμαράς, τα ίδια και ο Τσίπρας. Αυτό όμως που γίνεται αυτές τις ημέρες από αυτή την κυβέρνηση… δεν έχει προηγούμενο. Τι και αν τα ντοκουμέντα μιλούν, η κυβέρνηση επιμένει πως όλα είναι καλώς καμωμένα.
«Δεν έχουμε ούτε βρακί και μας ζητούν έγγραφα»
Και ενώ οι κάτοικοι που είδαν τους κόπους μιας ζωής να γίνονται στάχτη προσπαθούν να σταθούν όρθιοι, να μαζέψουν δυνάμεις και να προσπαθήσουν ξανά να στήσουν τη ζωή τους, ακόμα και τώρα, όπως καταγγέλλουν, η Πολιτεία και η γραφειοκρατία δεν τους αφήνουν.
Αρκετοί που πήγαν να δηλώσουν την κατεστραμμένη περιουσία τους για να πάρουν έστω αυτά τα 6.000 ευρώ εμβρόντητοι άκουσαν ότι πρέπει να προσκομίσουν έγγραφα ιδιοκτησίας, τακτοποίησης αυθαιρέτων κ.ά.
«Τους λέμε ότι δεν έχουμε ούτε βρακί να βάλουμε, ότι τα χαρτιά χάθηκαν μαζί με όλα μας τα υπάρχοντα. Τόσο δύσκολο είναι προσκομίζοντας ο καθένας τον ΑΦΜ να μας ελέγξουν ηλεκτρονικά; Για όνομα του Θεού» μας είπε μια αγανακτισμένη κάτοικος.
Ωστόσο, άξιον απορίας είναι και το γεγονός ότι οι πληγέντες ενημερώθηκαν ότι δεν μπορούν να κατεδαφίσουν μόνοι τους ό,τι απέμεινε από τα κατεστραμμένα σπίτια τους, καθώς αυτό μπορεί να γίνει μόνο από μηχανικούς της Πολιτείας.
Και εύλογα λοιπόν όλοι απορούν για ποιον λόγο. Αυτοί ξέρουν να γκρεμίζουν καλύτερα τα αποκαΐδια;
