❱❱ Οδηγίες επιβίωσης στο σπίτι, όταν γονείς και παιδιά ξεπερνούν τα όριαΣτην κοινωνία ο ρόλος των προτύπων επιδρά στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς των παιδιών και των εφήβων. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η επίδραση των προτύπων στα παιδιά μπορεί να αποτελέσει βασικό μοχλό στη δόμηση και την ολοκλήρωση της προσωπικότητας.
Ως πρότυπο μπορεί να υπάρξει κάποιο άτομο του οικογενειακού, του φιλικού, του εκπαιδευτικού και του κοινωνικού περιβάλλοντος, ακόμα και κάποιο αναγνωρίσιμο πρόσωπο που προβάλλεται στην τηλεόραση, στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού πρότυπο αποτελούν οι γονείς του και το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον.
Το παιδί δέχεται ερεθίσματα και πληροφορίες από το περιβάλλον και τα άτομα που το περικλείουν, με αποτέλεσμα να αντιγράφει, να αποτυπώνει συμπεριφορές των ανθρώπων με τους οποίους μεγαλώνει και συναναστρέφεται. Στα μάτια του γονείς και κηδεμόνες είναι οι «ήρωες και τέλειοι άνθρωποι» των οποίων οι συμπεριφορές εξιδανικεύονται και αντιγράφονται πιστά και θεωρούνται σωστές και είναι μόνο για καλό.
Οφείλουμε να προσέχουμε τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών διότι είναι συνηθισμένο και αναμενόμενο στον χαρακτήρα και στη συμπεριφορά του να απεικονίζονται οι συμπεριφορές των γονιών και του στενού περιβάλλοντός του.
Δεν μπορούμε να φερόμαστε βίαια, επιθετικά, με αυστηρότητα και τιμωρίες σε ένα παιδί και μετά να αναρωτιόμαστε γιατί έγινε επιθετικό και συμπεριφέρεται ανάλογα στο περιβάλλον!
Επιβάλλεται να προσπαθούμε να ελέγξουμε τις εκρήξεις θυμού, άγχους, όταν είμαστε μπροστά στα παιδιά. Αν κάποια στιγμή συμβεί να βγούμε εκτός εαυτού, οφείλουμε να το συζητήσουμε, να απολογηθούμε και να δώσουμε εξηγήσεις, τονίζοντας πως η συμπεριφορά και η επιθετική διαχείρισή μας ήταν λανθασμένες.
Με ψυχραιμία
Βοηθάει να έχουμε στον νου μας ότι όλες οι συμπεριφορές έχουν ισχυρό αντίκτυπο στο παιδί, γι’ αυτό φροντίζουμε να είμαστε προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο συνδιαλεγόμαστε, διότι έτσι διδάσκουμε συμπεριφορές, ηθική, κανόνες και αξίες στα παιδιά.
Πολλές φορές ο εκνευρισμός, η ένταση και ο θυμός προέρχονται από δική μας αδυναμία και δυσκολία να χειριστούμε τη συμπεριφορά του παιδιού και να την αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία. Οταν αναγνωρίσετε και εντοπίσετε από πού πηγάζουν ο θυμός και η κακή συμπεριφορά του, είναι πιο εύκολο να ελέγξετε την πηγή και να διορθώσετε την κατάσταση.
Είναι χρήσιμο το παιδί να γνωρίζει ότι υπάρχουν κανόνες και όρια για συγκεκριμένες συμπεριφορές, το βοηθάει να καλλιεργήσει και να θέσει τα προσωπικά του όρια. Επιβραβεύστε την καλή συμπεριφορά, όταν βλέπετε ότι αρχίζει να πιέζεται και να θυμώνει, δώστε επιλογές και λύσεις – με απλά λόγια, ηρεμία και σταθερότητα, ο πανικός δεν είναι καλός σύμβουλος.
1 Αποφύγετε τους διαξιφισμούς
Η ένταση και η συχνή αντιπαράθεση καταφέρνουν επιτυχώς να διαβρώνουν τη σχέση σας με τα παιδιά. Είναι σημαντικό να μπορείτε να διαχωρίσετε τις αδυναμίες του παιδιού και τη δυσκολία του να συμπεριφερθεί ήπια και ψύχραιμα. Είναι παιδί και εκφράζεται μέσα από την έκρηξη συναισθημάτων! Συζητήστε και δώστε του χρόνο να σκεφτεί και να μιλήσει.
2 Πάρτε απόσταση
Οταν είστε θυμωμένοι και ο εκνευρισμός σάς διακατέχει, δεν είναι η κατάλληλη συναισθηματική κατάσταση για να κάνετε οποιαδήποτε συζήτηση και παρέμβαση. Πάρτε λίγη απόσταση από το παιδί ή από τον χώρο, ζητήστε τη βοήθεια κάποιου τρίτου προσώπου, ώστε να αποφύγετε να μιλήσετε άσχημα και κυρίως να μη φερθείτε επιθετικά. Η απομάκρυνση από τη σύγκρουση λειτουργεί και δείχνει στο παιδί έμπρακτα ότι μπορείτε να διαχειριστείτε δύσκολες καταστάσεις και συναισθήματα με αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχο.
3 Η τιμωρία δεν βοηθά!
Ο θυμός είναι κακός φίλος και σύμβουλος, οδηγεί μακριά από τη λογική, με αποτέλεσμα να διψά για τιμωρίες και άμεση σύνεση. Δώστε χρόνο για ηρεμία και εκτόνωση, ώστε να γλιτώσετε τις παγίδες και τις συνέπειες μιας παρορμητικής διαχείρισης με τιμωρία και λεκτική βία, που θα εξυπηρετήσουν τη δική σας εκτόνωση, και στη συνέχεια θα αντιληφθείτε ότι είναι μόνο λάθος και θα μετανιώσετε.
4 Βοήθεια από τον ειδικό
Αν είστε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια φάση όπου χάνετε την ψυχραιμία σας συχνά, αν ο θυμός σάς επηρεάζει αρνητικά, με αποτέλεσμα να είστε συνέχεια θυμωμένοι, ζητήστε βοήθεια από έναν ψυχολόγο. Μη δηλητηριάζετε τις σχέσεις με την οικογένεια, γιατί έτσι αδικείτε όσους αγαπάτε και εσάς.
Οχι στη σωματική και τη λεκτική βία
Η σωματική τιμωρία επηρεάζει αρνητικά και μακροχρόνια την εξέλιξη και την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Εάν αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τον θυμό σας και ότι θα προβείτε σε τέτοιες ενέργειες, βγείτε από τον χώρο άμεσα. Αν χτυπάτε το παιδί σας, ήδη νοσείτε ψυχικά, έχετε εσείς ένα μεγάλο πρόβλημα συμπεριφοράς και πρέπει να απευθυνθείτε για δική σας βοήθεια σε έναν ειδικό γιατρό ή ψυχολόγο.
Είναι σημαντικό επίσης να γνωρίζετε ότι η λεκτική βία πυροδοτεί νέες, δυσάρεστες καταστάσεις.
Οταν είστε θυμωμένοι, προσπαθήστε να ελέγξετε τον τόνο της φωνής σας, πάρτε βαθιές ανάσες και βρείτε προσεκτικά απλές λέξεις και φράσεις που θα χρησιμοποιήσετε, χωρίς στοιχεία αγένειας.
Μην ταπεινώνετε, μην προσβάλλετε, μην κάνετε συγκρίσεις 
με άλλα άτομα του περιβάλλοντός σας και μην απαξιώνετε τα παιδιά σας.
MSc Κλινική Ψυχοπαθολόγος –
Ψυχοθεραπεύτρια
Universite Paris VIII – St. Denis – Vincennes, France
www.michalopoulou.gr
www.facebook.com/
Σοφία Π. Μιχαλοπούλου
