Ο Αχιλλέας Δραμουντάνης ξεκίνησε ως καφετζής και τώρα με τη μουσική του και τη φωνή του κρατάει ζωντανή την παράδοση στο νησί του Ψηλορείτη
Αν ο Ψηλορείτης, το φημισμένο βουνό της Κρήτης, ήταν άνθρωπος, θα έμοιαζε σίγουρα με τον Αχιλλέα Δραμουντάνη: ψηλός, κάτι παραπάνω από δύο μέτρα, επιβλητικός, με μπάσα φωνή και καθαρό βλέμμα, με μια λέξη λεβέντης. Εχοντας συμπληρώσει δέκα χρόνια παρουσίας στα καλλιτεχνικά δρώμενα, ο δημοφιλής λυράρης και τραγουδιστής θεωρεί ότι βρίσκεται ακόμη στην αρχή της διαδρομής του, σε σχέση πάντοτε με τα μεγαθήρια της παραδοσιακής μουσικής που έχει βγάλει το νησί του.
Σεμνός και ταπεινός, συνηθίζει να λέει ότι εκείνο που τον ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα είναι να μοιράζεται με τον κόσμο αυτό που αγαπάει, τη μουσική. «Τούτο το μοίρασμα, η επικοινωνία των συναισθημάτων με τον κόσμο είναι για μένα ό,τι πιο σημαντικό» εξομολογείται ο ίδιος στην «Espresso της Κυριακής» συμπληρώνοντας ότι το ταξίδι έχει μεγαλύτερη σημασία από τον προορισμό. Αποψινός σταθμός στο ταξίδι του είναι το Ηράκλειο, όπου θα παρουσιάσει με την ομάδα του τη «Βραδιά του Ψηλορείτη», ένα πρότζεκτ με άρωμα από Κρήτη κάποιας άλλης εποχής.
Γνήσιο τέκνο της λεβεντογέννας, ο Αχιλλέας έλκει την καταγωγή του από δύο ιστορικά χωριά, τα Ανώγεια, από την πλευρά του πατέρα του και τα Βορίζια, από τη μεριά της μητέρας του. Ο ίδιος και τα δύο αδέλφια του, αγόρια κι εκείνα, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Ηράκλειο. Εκεί εγκαταστάθηκαν οι γονείς τους αφότου ο πατέρας τους Ανδρέας πήγε ένα βράδυ στα Βορίζια κι «έκλεψε» τη μητέρα τους Ευαγγελία με την οποία ήταν ερωτευμένος. «Παρότι ζούσαμε στο Ηράκλειο, πηγαίναμε πολύ συχνά στα χωριά, όπου είχαμε πολλούς φίλους. Εκείνο που θυμάμαι με νοσταλγία από τα παιδικά μου χρόνια είναι τα γλέντια και οι οικογενειακές συνεστιάσεις που γίνονταν εκεί. Στο χωριό είναι πιο ζεστό το κλίμα, οι οικογένειες σμίγουν στο ίδιο σπίτι, κάθονται στο ίδιο τραπέζι. Αυτό είναι ό,τι καλύτερο για ένα παιδί. Διαμορφώνει έτσι τις αρχές που πρέπει να έχει ως άνθρωπος» εξηγεί.
Ο Αχιλλέας ήταν ο μόνος από τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια του που εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη μουσική. Δεν ήταν ακόμη τριών χρόνων όταν τον βρήκε η μητέρα του στην αυλή να κάνει ότι παίζει λύρα κρατώντας ένα… φαράσι! Το είπε στον πατέρα του κι εκείνος λίγα χρόνια αργότερα του αγόρασε ένα μαντολίνο. Οσο για την πρώτη λύρα του; Υπήρξε δώρο της μητέρας του όταν ξεκίνησε το Λύκειο. «Μεγαλώνοντας άκουγα όλα τα είδη της μουσικής, από λαϊκά και ρεμπέτικα έως ροκ. Το ίδιο κάνω και τώρα. Ωστόσο, το είδος που με αντιπροσώπευε πάντοτε ήταν τα κρητικά. Οχι από υποχρέωση. Απλώς αισθάνομαι ότι με εκφράζουν. Αγαπώ τη μουσική μας, διότι νομίζω πως είναι η μοναδική παραδοσιακή μουσική στον κόσμο που είναι τόσο εξελίξιμη, ενώ έχει και μεγάλη ελευθερία στον στίχο. Καθένας μπορεί να πει ό,τι θέλει. Πώς νομίζεις ότι φτιάχνονται οι μαντινάδες; Δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους που δεν γνωρίζονται να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και φεύγοντας να γνωρίζουν αρκετά πράγματα ο ένας για την ψυχή του άλλου» σημειώνει.
Η καρέκλα του λυράρη
Μέχρι να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική, ο Αχιλλέας έκανε πολλές άλλες δουλειές. «Καφετζής έχω κάνει, κρεοπώλης, οικοδόμος, έχω σπάσει πέτρες… Ξέρω τις δυσκολίες της ζωής, διότι βγήκα νωρίς στο μεροκάματο. Δεν προέρχομαι από καλλιτεχνική οικογένεια και δεν βρήκα στρωμένο μονοπάτι. Καταρχήν δεν σκέφτηκα ποτέ ότι θα τραγουδάω και θα με ακούει ο κόσμος. Μου άρεσε σς ιδέα, αλλά δεν το σκεφτόμουν ως επάγγελμα. Εβλεπα την καρέκλα του λυράρη κι έκανα τον σταυρό μου. Ελεγα “Παναγιά μου, πότε θ’ ανέβω να καθίσω εκεί πέρα;”. Από πιτσιρικάς παρακαλούσα να με αφήσουν να παίξω και δεν με αφήνανε. Γι’ αυτό εγώ τώρα, όταν συναντώ νέα παιδιά και μπορώ να τα βοηθήσω, το κάνω».
Στα ξεκινήματα του Αχιλλέα, το 2004, δεν ήταν τόσο πολύ της μόδας η κρητική μουσική. Ο ίδιος άρχισε να παίζει λύρα στις παρέες του Στρατού, την εποχή που υπηρετούσε στη Λέρο. Η επίσημη πρώτη επαγγελματική εμφάνισή του έγινε στο γλέντι ενός αρραβωνιάσματος στα Βορίζια. Εκτοτε τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους. Ακολούθησαν και άλλα γλέντια, εκδηλώσεις, γάμοι και ο Αχιλλέας άρχισε να δημιουργεί όνομα. «Εχω κυκλοφορήσει έξι δισκογραφικές δουλειές. Η πιο πρόσφατη λέγεται “Κομμάτι από την αγάπη μας” και είναι διπλό CD με ζωντανές ηχογραφήσεις. Το 2008 ήμουν στην MBI, αλλά έκλεισε. Τώρα δεν είμαι πουθενά. Κάνω μόνος ό,τι μπορώ και δόξα τω Θεώ ο κόσμος με στηρίζει. Αλλωστε, δεν υπάρχει πλέον δισκογραφία. Το δικό μου ξεκίνημα συνέπεσε με την περίοδο της παρακμής της. Δεν πρόλαβα να βγάλω κέρδη από CD. Πότε δεν μ’ ενδιέφερε αυτό όμως».
Ο έρωτας
ΓΙΑ τον Αχιλλέα ο έρωτας ήταν πάντοτε η κινητήριος δύναμη. «Εχω ερωτευτεί δυνατά στη ζωή μου. Νομίζω ότι αν υπάρχει κάπου το τέρμα, πρέπει να το ακούμπησα, έστω και με το μικρό μου δαχτυλάκι. Βέβαια, οι απόψεις διίστανται. Το να ακουμπάς τον μεγάλο έρωτα είναι ευλογία, το να τον χάνεις όμως μετά είναι μεγάλος πόνος. Εγώ νιώθω τυχερός, διότι το έζησα, το είδα, ξέρω πώς είναι. Εύχομαι όλος ο κόσμος να έχει αυτή την ευκαιρία. Καλύτερα να πονάς επειδή αγαπάς, παρά να πονάς επειδή δεν μπορείς ν’ αγαπήσεις. Και τώρα ο κόσμος φοβάται ν’ αγαπήσει. Ομως αν φοβάσαι, δεν θα γνωρίσεις ποτέ τον έρωτα. Οπωσδήποτε πρέπει να θυσιάσεις πράγματα, να πονέσεις, να παλέψεις, να σημαδευτείς, να ονειρευτείς, ν’ απογοητευτείς, αλλά αφού όλα αυτά συμπεριλαμβάνονται σε αυτό τον χορό, πρέπει και να χορέψεις. Αν δεν ζήσεις τον έρωτα, τι θα πεις πως έζησες μετά;» λέει σχεδόν ποιητικά.
Από μεγάλο έρωτα ο Αχιλλέας παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε δύο γιους, τον 13χρονο Ανδρέα και τον 3,5 ετών Αχιλλέα. Ο μικρός δεν πήρε μόνο το όνομά του, αλλά πιθανόν και το ταλέντο του, αφού τρελαίνεται για τη μουσική. Σχέδια για τρίτο γάμο ο Δραμουντάνης δεν κάνει, όχι για την ώρα τουλάχιστον. «Απ’ όλα αυτά που έμαθα, παρότι έχω κάνει ήδη δύο γάμους και κανονικά θα έπρεπε να λέω “μακριά”, πιστεύω το εξής: ο γάμος είναι ό,τι καλύτερο για τον άνθρωπο και τον ολοκληρώνει, αν κι εφόσον υπάρχουν τα σωστά δεδομένα. Εχω μάθει επίσης να μη λέω τη λέξη “ποτέ”. Δεν εννοώ ότι θα επιδιώξω και τρίτο γάμο, αλλά τι μπορεί να ξημερώσει αύριο δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους» εξηγεί και κάνει φινάλε με μια μαντινάδα: «Ολη η ζωή μου εχάθηκε ωσάν την ψιχαλίδα, γεννήθηκα κι απόθανα την ώρα που την είδα»
Γλέντι έως το ξημέρωμα στους δρόμους του Ηρακλείου
Η «ΒΡΑΔΙΑ του Ψηλορείτη» παρουσιάστηκε πρώτη φορά τον περασμένο Ιούλιο στον αγιο Νικόλαο. Αντί για ένα ακόμη παραδοσιακό γλέντι, ο Αχιλλέας σκέφτηκε τη δημιουργία μιας βραδιάς που θα περιελάμβανε μουσική, χορό, τραγούδι, παραδοσιακά προϊόντα, καντάδες στους δρόμους, έως και την αναβίωση παλιών εθίμων του νησιού. Η βραδιά ξεκίνησε με τον ίδιο και την μπάντα του να παίζουν μουσικές, τα συγκροτήματα Μαυρόκωστα να χορεύουν και ντόπιους παραγωγούς να παρουσιάζουν τα προϊόντα τους. Φυσικά, η ρακή έρεε άφθονη, τα κρέατα ψήνονταν αντικριστά, όπως συνηθίζεται στην Κρήτη, ενώ προσφερόταν και παραδοσιακό γαμοπίλαφο. Η συνέχεια της εκδήλωσης βρήκε τον Αχιλλέα με την μπάντα του να γυρίζουν τους δρόμους της πόλης παίζοντας μουσικές και όλο τον κόσμο να τους ακολουθεί χορεύοντας και τραγουδώντας, μέχρι που κατέληξαν όλοι μαζί στο λιμάνι, όπου ξεφάντωσαν έως τα ξημερώματα. Με λίγα λόγια, η γιορτή έγινε… κινητό πάρτι σημειώνοντας τεράστια επιτυχία.
Απόψε, Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου, η «Βραδιά του Ψηλορείτη» θα κάνει στάση στο Ηράκλειο. Το γλέντι θα ξεκινήσει στην πλατεία της Αγίας Ειρήνης, κατόπιν ο Αχιλλέας θα το μεταφέρει στους δρόμους και θα ολοκληρωθεί στο κέντρο της πόλης. «Είναι μια εκδήλωση που έχει σκοπό να μεταφέρει παντού τα ήθη και τα έθιμα της Κρήτης, τις γεύσεις, τους ήχους της, την κουλτούρα της και τον ρομαντισμό της. Ο κόσμος που έρχεται ή που συναντάμε εμείς κάνει νοερά ένα ταξίδι στον χρόνο και μεταφέρεται στην Κρήτη μιας άλλης εποχής. Οι καντάδες στους δρόμους, για παράδειγμα, γίνονταν παλιά. Τώρα λέμε να προσθέσουμε και κάποιο θεατρικό που θα αναπαριστά το κλέψιμο της νύφης από τον γαμπρό» εξηγεί ο Δραμουντάνης.
Ηλίας Μαραβέγιας