Ο 24χρονος φοιτητής σε κορυφαίο ΑΕΙ της χώρας, που γεννήθηκε κορίτσι • Ιστορική απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών για την αναγνώριση φύλου με χαρτιά και ταυτότητα • «Η κόρη μου από μικρή συμπεριφερόταν σαν αγόρι» εξομολογείται η μητέρα!
Με μια απόφαση-σταθμό για τα ελληνικά δικαστικά χρονικά αλλά και την κοινότητα των διεμφυλικών (τρανς), το δικαστήριο ουσιαστικά επέτρεψε την αλλαγή φύλου μιας νεαρής μόνο με χαρτιά, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στους διεμφυλικούς να διεκδικήσουν αναγνώριση του φύλου που επιθυμούν, χωρίς απαραιτήτως να έχουν υποβληθεί σε επέμβαση!
ΑΠΟ ΤΗ
ΓΙΟΥΛΗ ΣΤΑΡΙΔΑ
Η ιστορική απόφαση (υπ’ αριθμόν 418/2016) του Ειρηνοδικείου Αθηνών ελήφθη έπειτα από δικαστικό αίτημα που κατέθεσε τον Απρίλιο του 2015 η «Μαρία», η οποία κατάφερε να γίνει «Μάριος» χωρίς χειρουργείο (τα ονόματα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ωστόσο είναι στη διάθεση της «Espresso», που δεν τα δημοσιοποιεί, για ευνόητους λόγους).
Πρόκειται για έναν 24χρονο φοιτητή σε κορυφαίο ΑΕΙ της χώρας, ο οποίος, αν και γεννήθηκε κορίτσι, ένιωθε πάντα αγόρι. Εχοντας στο πλευρό του την οικογένειά του, υποβλήθηκε σε απαραίτητες ορμονοθεραπείες καθώς και σε μαστεκτομή και αποφάσισε ότι είχε έρθει η ώρα να αλλάξει το όνομα και το φύλο του και στην ταυτότητα.
Δεν επιθυμούσε επέμβαση
Το μόνο εμπόδιο που είχε να αντιμετωπίσει ήταν ότι δεν επιθυμούσε να υποβληθεί σε επέμβαση αλλαγής φύλου και συγκεκριμένα προσθετική ανδρικού γεννητικού οργάνου.
Και τελικά κατάφερε αυτό που μέχρι πρότινος φάνταζε ακατόρθωτο, με σύμμαχό του τον δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω Βασίλη Σωτηρόπουλο και το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών Ελλάδας.
«Το δικαστήριο αναγνώρισε, για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά, ότι η εγχείρηση των γεννητικών οργάνων δεν είναι απαραίτητη και ότι, αν θεωρείτο απαραίτητη, θα παραβίαζε τα ανθρώπινα δικαιώματα του αιτούντος προσώπου. Στην ουσία, το 
δικαστήριο προσδίδει ένα εντελώς διαφορετικό νόημα στην έννοια της αλλαγής φύλου, εναρμονίζοντας τον ξεπερασμένο αυτό νομικό όρο με τη σύγχρονη αντίληψη για την ταυτότητα φύλου και τα έντονα στοιχεία αυτοπροσδιορισμού και αυτοπραγμάτωσης που περιλαμβάνει ο όρος αυτός» εξήγησε στην «Espresso» ο κ. Σωτηρόπουλος.
Οπως αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης του Ειρηνοδικείου, «η χειρουργική αλλαγή φύλου με αφαίρεση των γεννητικών οργάνων από θήλυ σε άρρεν και αντίστροφα, σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση της αλλαγής φύλου στα διεμφυλικά άτομα (όπως η αιτούσα), κρίνεται ότι είναι υπερβολική απαίτηση και πρακτική και παραβιάζει το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ». Επιπλέον αναφέρεται ότι «η αιτούσα είναι άρρεν, ζει δε στον ρόλο του επιθυμητού φύλου με απόλυτη επιτυχία».
Ηδη από την ηλικία των 12 ετών η «Μαρία» είχε μιλήσει στους δικούς της ανθρώπους, ενώ η μητέρα της φέρεται ότι το είχε αντιληφθεί πολύ νωρίτερα. «Η κόρη μου από μικρή συμπεριφερόταν σαν αγόρι με κοντά μαλλιά και χωρίς κοριτσίστικες ενδυμασίες» λέει η μητέρα, η οποία κατέθεσε στη συνεδρίαση του δικαστηρίου τον περασμένο Οκτώβριο.
Ο 24χρονος «Μάριος» έχει κάνει επέμβαση μαστεκτομής και βρισκόταν σε διαδικασία ορμονοληψίας, ενώ είχε και σχετική διάγνωση από τον ψυχίατρο-ψυχοθεραπευτή Σταύρο Μπουφίδη, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφαση με τις γνωματεύσεις του.
Συγκεκριμένα, από τον Οκτώβριο του 2012 παρακολουθούσε συνεδρίες με σεξολόγο – σύμβουλο σχέσεων αλλά και με τον ψυχίατρο, υπεβλήθη σε αγωγή με τεστοστερόνη από τον Δεκέμβριο 2014 και τον Αύγουστο του 2014 υπεβλήθη σε μαστεκτομή.
«Εγώ τον παρακολουθούσα επί τέσσερα ολόκληρα χρόνια» λέει ο κ. Μπουφίδης στην «Espresso» και προσθέτει: «Είναι περιορισμένη η πιθανότητα να αλλάξει στο μέλλον την επιθυμία του να ζει ως άρρην, ενώ στην απόφασή του αυτή στηρίζεται και από το οικογενειακό περιβάλλον του».
Περιστατικό διάκρισης
Σημαντικό ρόλο στη θετική απόφαση του Ειρηνοδικείου έπαιξε ένα πολύ σοβαρό περιστατικό διάκρισης, που οδήγησε στον αποκλεισμό του 24χρονου από θέση επαγγελματικής εκπαίδευσης.
«Το δικαστήριο έλαβε υπόψη του τις παραμέτρους που αφορούν την ταυτότητα φύλου ως θεμελιώδη διάσταση της προσωπικότητας ενός προσώπου που προστατεύεται από την ελληνική έννομη τάξη σε μια σειρά διατάξεων, τη σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τη Σύσταση CM/Rec (2010) 5 της Επιτροπής Υπουργών των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης περί καταπολέμησης των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, αλλά και τις συστάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη» συμπλήρωσε ο κ. Σωτηρόπουλος.
«Αποκατάσταση της άνισης μεταχείρισης στους τρανς»
Με την απόφασή του να αναγνωρίσει την αλλαγή φύλου του 24χρονου χωρίς χειρουργείο, το Ειρηνοδικείο Αθηνών δικαίωσε τον επίπονο και επίμονο χρόνιο αγώνα του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) που ζητούσε να αναγνωριστεί για τα μέλη του το δικαίωμα μεταβολής ληξιαρχικών στοιχείων φύλου και ονοματεπωνύμου χωρίς να υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης αναπαραγωγικών οργάνων.
«Είναι μια ιδιαίτερα θετική μεταβολή στη νομολογία για την αλλαγή των εγγράφων των τρανς ανθρώπων, καθώς το δικαστήριο θεώρησε ως υπερβολική απαίτηση και πρακτική για την αναγνώριση της ταυτότητας του τρανς την υποχρεωτική χειρουργική επέμβαση στα γεννητικά όργανα. Η απαίτηση παραβιάζει το Αρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία καθένας έχει το δικαίωμα σεβασμού της προσωπικής και οικογενειακής του ζωής, του οίκου του και των επικοινωνιών του» λέει ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Σταύρος Μπουφίδης και προσθέτει:
«Ανοιξε ένας σημαντικός δρόμος στην αποκατάσταση της άνισης και κακοποιητικής μεταχείρισης που υφίστανται οι τρανς σε όλο το φάσμα της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής τους, που έχουν την αφετηρία τους στο έλλειμμα νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου χωρίς το προαπαιτούμενο της στείρωσης».
Ο ρόλος της οικογένειας
Ο ψυχίατρος αναφέρθηκε ακόμη στον σημαντικό ρόλο που παίζει γι’ αυτούς τους ανθρώπους να έχουν στο πλευρό τους δικούς τους: «Ευτυχώς, οι οικογένειες στέκονται πλέον δίπλα στα παιδιά τους και τα στηρίζουν».
Από την πλευρά της η πρόεδρος του ΣΥΔ Μαρία Γαλανού κάνει λόγο για «μεγάλη νίκη και σπουδαίο σπρώξιμο προς τα εμπρός, αν και απομένουν πολλά να γίνουν. Η υπόθεση αφορούσε πρόσωπο που δεν είχε κάνει επέμβαση στα γεννητικά όργανα, όμως είχε κάνει ιατρικές διαδικασίες. Συνεπώς, απομένει να προχωρήσει η Πολιτεία νομοθετώντας και αίροντας τις προϋποθέσεις, ώστε να έχουμε μια νομοθεσία βασισμένη μόνον στον αυτοπροσδιορισμό».