❱❱ Τα στάδια κακοποίησης των γυναικών και οι τρόποι αντιμετώπισης
❱❱ Τα περιστατικά που οδηγούν σε επικίνδυνες καταστάσεις
Στην Ελλάδα οι έρευνες έχουν δείξει ότι το ποσοστό της βίας μέσα στην οικογένεια έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης και των δύσκολων οικονομικών συνθηκών. Παρά τα δείγματα αύξησης, τα πραγματικά ποσοστά δεν είναι απολύτως γνωστά και ακριβή, αφού περίπου μόνο ένα στα 15 περιστατικά καταγγέλλεται στην Αστυνομία.
Το θύμα, σε ένα πρώτο στάδιο, για να το αντιμετωπίσει, πρέπει ουσιαστικά να ψάξει την επίδραση της «αθέατης βίας», το όνομα της βίας μέσα στο σπίτι, η οποία αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα για πολλές γυναίκες και για τη λειτουργία της οικογένειας. Η κακοποίηση γυναικών εμφανίζεται συχνά στις ηλικίες από 15 έως 58 ετών και παρουσιάζεται σε όλα τα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.
Στην Ελλάδα οι γυναίκες σε ποσοστό περίπου 10% ομολογούν και δηλώνουν ότι έχουν υποστεί κάποιου είδους κακοποίηση, ενώ στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης μία στις πέντε γυναίκες υφίσταται κατά τη διάρκεια της ζωής της βία, η οποία έχει ασκηθεί από τον σύζυγο ή τον σύντροφο.
Η βία μέσα στην οικογένεια περιλαμβάνει προσβολές σωματικής, ψυχικής, συναισθηματικής και κοινωνικής φύσεως. Επίσης, οικονομική βία με σκοπό τον απόλυτο έλεγχο. Μπορεί να έχει τις εξής μορφές: Σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική και οικονομική.
Η γυναίκα-θύμα:
■ Νιώθει φόβο και αγωνία.
■ Συμφωνεί πάντα με όλα όσα λέει ο σύντροφος / σύζυγος.
■ Υποχρεούται να δίνει συνέχεια αναφορά για την καθημερινότητά της.
■ Βιώνει τη ζήλια, την κτητικότητα και τη λογοκρισία του συντρόφου.
■ Είναι απομονωμένη από την οικογένεια, το οικογενειακό περιβάλλουν και τους φίλους.
■ Δεν έχει οικονομική ανεξαρτησία και αυτονομία.
■ Εχει καταθλιπτικά συμπτώματα.
■ Νιώθει ενοχή, ντροπή και έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση.
■ Εχει άγχος, φόβο και παθαίνει κρίσεις πανικού.
■ Νιώθει ότι έχει χάσει την ταυτότητά της.
Αν η γυναίκα νιώθει κάποια από τα παραπάνω, είναι η ώρα να βρει τη δύναμη να μιλήσει σε κάποιο ουδέτερο άτομο. Για την αντιμετώπιση αυτής της νοσηρής κατάστασης χρειάζονται δραστικά μέτρα. Η γυναίκα θα πρέπει να αντιληφθεί ότι πραγματικά κινδυνεύει, τόσο αυτή όσο και τα άλλα μέλη της οικογένειας.
Πρέπει να βρει το θάρρος και να ζητήσει βοήθεια και υποστήριξη. Μπορεί να απευθυνθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και μπορούν να της παράσχουν όσο το δυνατόν άμεση υποστήριξη και προστασία.
Αξιολογήστε τα σημάδια της βίας.
■ Αναγνωρίστε την κακοποίηση.
■ Μη δεχτείτε να συγχωρείτε αυτή τη συμπεριφορά, επειδή κατανοείτε τους λόγους που οδηγούν κάποιον στο να είναι βίαιος.
■ Ο σύντροφος που κακοποιεί λεκτικά έχει επιχειρήματα, ισχυρίζεται ότι τα κάνει όλα για καλό σκοπό, αλλά παρασύρθηκε, είναι χειριστικός και ελεγκτικός.
■ Μη νιώσετε ντροπή, ενοχή ή φόβο να μιλήσετε σε ένα κοντινό σας πρόσωπο, για να σας βοηθήσει να δείτε καθαρά και με σεβασμό τον εαυτό σας.
■ Μιλήστε στον σύντροφό σας. Πείτε του τι νιώθετε, χωρίς χαρακτηρισμούς.
■ Συζητήστε το ενδεχόμενο να ζητήσετε θεραπευτική βοήθεια σαν ζευγάρι.
Οι θύτες συνήθως δεν έχουν σημάδια βίαιης συμπεριφοράς έξω από το σπίτι. Συχνά παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι αυταρχικοί προσπαθώντας να αποδείξουν ότι αξίζουν, έχουν κτητική συμπεριφορά, διακατέχονται από αισθήματα παθολογικής ζήλιας (το βίαιο σεξ χρησιμοποιείται ως μέσο για να τονώσουν τον ναρκισσισμό και τον ανδρισμό τους) και, τέλος, εμφανίζουν διαταραχές προσωπικότητας.
Τα παραπάνω ισχύουν πολλές φορές μέσα στον γάμο, όταν υπάρχουν και παιδιά, τα οποία συχνά πέφτουν θύματα συναισθηματικής βίας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε τα σημάδια αυτής της βίας στα παιδιά και να τα προστατεύσετε, ζητώντας τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών.
Τα περιστατικά που οδηγούν σε επικίνδυνες καταστάσεις
1 Το θύμα υφίσταται βίαιες λεκτικές συμπεριφορές, όπως οι απειλές και οι προσβολές. Τα θύματα συνήθως διαισθάνονται ότι θα ακολουθήσει η σωματική βία και προσπαθούν να την αποφύγουν ενεργώντας υποτακτικά και συγκαταβατικά.
2 Η βία χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη σωματική επιθετικότητα, ακραία και επικίνδυνη.
3 Ο θύτης μετά το συμβάν μιλάει απολογητικά, δείχνει συγκινησιακά φορτισμένος και υπόσχεται ότι δεν θα επαναληφθεί η συμπεριφορά του.
Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ξανά και κάθε φορά ο θύτης έχει λιγότερες τύψεις και γίνεται πιο βίαιος, ενώ το θύμα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να ξεφύγει από την κατάσταση.
Εάν μια γυναίκα υφίσταται κάποιου είδους βία από ένα άτομο που γνωρίζει, πρέπει να αναζητήσει άμεσα βοήθεια από τον οικογενειακό γιατρό ή άλλους επαγγελματίες υγείας, από άτομα της οικογένειας και από αρμόδιους επίσημους οργανισμούς. Το ίδιο πρέπει να κάνει εάν δεχθεί επίθεση από άτομο που δεν γνωρίζει.
Από το τέλος του 2006 ψηφίστηκε και ισχύει ειδική νομοθεσία για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας (Ν. 3500/2006), σύμφωνα με την οποία ισχύουν συγκεκριμένες ποινικές κυρώσεις για τους δράστες.
MSc Κλινική Ψυχοπαθολόγος –
Ψυχοθεραπεύτρια
Universite Paris VIII – St. Denis – Vincennes, France
www.michalopoulou.gr
www.facebook.com/
Σοφία Π. Μιχαλοπούλου
