► Εξοστρακίζεται (και για τη δική του ασφάλεια) από τη Γέφυρα ο 14χρονος φονιάς
► Ο Γιάννης Πανούσης αμφισβητεί την εκδοχή bullying: «Δεν βγαίνεις με τον δήμιό σου έξω»
Λύγισε όταν κλήθηκε από την ανακρίτρια να περιγράψει πώς έσφαξε τον συμμαθητή του (αφού αποπειράθηκε να τον στραγγαλίσει) ο 14χρονος Βασίλης, δράστης του εγκλήματος-σοκ στη Γέφυρα Θεσσαλονίκης. Αδυνατούσε να μπει σε λεπτομέρειες, μόνο ζήτησε συγγνώμη από την οικογένειά του και τους γονείς του άτυχου Τάσου, και αφέθηκε ελεύθερος υπό όρους, καθώς βάσει νόμου δεν προβλέπεται προφυλάκιση κατηγορουμένου κάτω των 15 ετών.
ΑΠΟ ΤΟΝ
ΜΑΡΙΟ ΠΕΤΜΕΖΑ
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι φωνές στο χωριό για το παρελθόν του Βασίλη και συγκεκριμένα για το ότι τον πίεζαν να «σκληραγωγηθεί». «Ο,τι δεν σου αρέσει και σ’ ενοχλεί θα το σκοτώνεις» φέρεται ότι έλεγε στον Βασίλη ο παππούς του, σύμφωνα με όσα αποκάλυψε συγγενής της οικογένειας στο protothema.gr!
Οπως συνέχισε ο ίδιος, ο παππούς προέτρεπε τον εγγονό του να σφάζει κότες και κουνέλια «για να γίνει άντρας. Γαλουχήθηκε με αυτό τον άσχημο τρόπο»! Για τον πατέρα του Βασίλη μίλησε ο κάτοικος Γ. Λούλογλου, ο οποίος γνωρίζει τις οικογένειες θύτη και θύματος. «Ο πατέρας είναι αγρότης, ένας άνθρωπος δυνατός, σκληρός. Δεν φοβόταν ποτέ, τίποτε και κανέναν. Ενδεχομένως αυτή τη δύναμή του ήθελε να την περάσει και στον γιο του» είπε και τόνισε: «Αυτό βέβαια απέχει από μια δολοφονία».
Ο δικηγόρος του 14χρονου Θεόδωρος Σιμόπουλος έκανε λόγο για «τραγική κατάσταση και από τις δύο πλευρές, και από την οικογένεια του θύματος πρωτίστως, αλλά και από την πλευρά της οικογένειας του Βασίλη», ενώ σημείωσε ότι ο μικρός «δεχόταν ψυχολογική πίεση σε βάθος χρόνου». Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι στο σπίτι του ανήλικου δράστη βρέθηκε ένα σημείωμα με τα ονόματα του Βασίλη, του Τάσου και πιθανώς κι άλλων παιδιών που έγραφε: «Φίλοι για πάντα».
Τσαμπουκάς
Την εκδοχή του bullying αμφισβητεί, πάντως, ο καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης. «Εδώ έχουμε ένα παιδί, το οποίο έχει την ψυχική δύναμη και την τεχνική να κόψει την καρωτίδα ενός παιδιού. Καμία σχέση η μεταξύ μαθητών διένεξη, η επιθετικότητα, ο τσαμπουκάς, ποιος έχει το πάνω χέρι, μια σφαλιάρα με το να πάρεις τελικά ένα κουζινομάχαιρο. Θέλει μια ψυχική προδιάθεση, ότι “μπορώ, θέλω και ξέρω να το κάνω”». Σε δηλώσεις του ο κ. Πανούσης ανέφερε: «Εάν είσαι θύμα, κυρίως φοβάσαι… Αποφεύγεις, δεν βγαίνεις με τον “δήμιό” σου έξω. Εάν είσαι δράστης, δεν μπορεί να επικαλείσαι τη θυματοποίησή σου».
Ο ίδιος ο Βασίλης, πάντως, ενώπιον του ανακριτή φέρεται ότι μίλησε για υποτιμητικά παρατσούκλια, ότι δηλαδή τον φώναζαν μεταξύ άλλων «γκαγκά»: «Με πείραζαν και με κορόιδευαν. Θόλωσα και έχασα την ψυχραιμία μου». Ο ανήλικος προσήχθη χθες το πρωί στο δικαστικό μέγαρο Θεσσαλονίκης και μπήκε μαζί με τον δικηγόρο του από την πλαϊνή πόρτα.
Απολογία
Η απολογία του διήρκεσε πάνω από δύο ώρες και όλο αυτό το διάστημα έξω από το γραφείο περίμεναν οι γονείς και η γιαγιά του. Κάποια στιγμή, η μητέρα του δεν άντεξε και ξέσπασε σε κλάματα. Το αγόρι δήλωσε μετανιωμένο, ζήτησε συγγνώμη και επέμεινε σε όσα είχε ισχυριστεί τις προηγούμενες ημέρες στην Ασφάλεια: «Αφού χτύπησα τον Τάσο, γύρισα σπίτι. Φοβήθηκα και κλείστηκα στην τουαλέτα. Εβγαλα τα ρούχα και τα έκρυψα και μετά πλύθηκα». Ο ανακριτής αναμένεται να διατάξει τη διενέργεια παιδοψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης, κάτι που βρίσκει σύμφωνο τον δικηγόρο του ανηλίκου, ο οποίος τόνισε: «Ο 14χρονος αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της πράξης του».
Εξοστρακίζεται από τη Γέφυρα
Με τρεις περιοριστικούς όρους επέστρεψε στην αγκαλιά των γονιών του ο 14χρονος κατηγορούμενος για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Σύμφωνα με τον έναν, ο Βασίλης «εξοστρακίζεται» (προφανώς και για τη δική του ασφάλεια) από το χωριό, αφού του απαγορεύτηκε η μετάβαση και διαμονή στη Γέφυρα. Επίσης η επιμέλεια ανατέθηκε στους γονείς, που σημαίνει ότι θα διώκονται εκείνοι για οποιαδήποτε παραβατική συμπεριφορά του παιδιού. Τέλος, ανακριτής και εισαγγελέας του επέβαλαν να παρακολουθεί ψυχιατρικό πρόγραμμα σε δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο. Σημειώνεται ότι σε ανήλικους δράστες που διώκονται σε βαθμό κακουργήματος και δεν έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους, όπως ισχύει στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν επιβάλλεται στο στάδιο της ανάκρισης το μέτρο του περιορισμού σε κατάστημα κράτησης ανηλίκων.
Ηταν κλεισμένος για ώρα στην τουαλέτα
Ανατριχίλα προκαλούν οι αποκαλύψεις για όσα συνέβησαν λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του 14χρονου Τάσου. Ο ανήλικος καθ’ ομολογία δολοφόνος, με τα χέρια του πλημμυρισμένα στο αίμα του συμμαθητή του, απέφυγε να πάει στο δωμάτιό του και κλείστηκε στην τουαλέτα στο ισόγειο και όχι στην κύρια σε πάνω όροφο του σπιτιού.
Εκεί έβγαλε τα ματωμένα ρούχα και έπλυνε καλά τα χέρια του. Ο πατέρας του τον αναζήτησε, όταν επέστρεψε τα ξημερώματα της Κυριακής από το γλέντι στο αναψυκτήριο της Γέφυρας και όταν τον βρήκε εκεί, τον ρώτησε τι έκανε τόση ώρα κλεισμένος μέσα. Ο Βασίλης φέρεται ότι απάντησε πως απλά κάτι τον είχε πειράξει.
Μάλιστα, το πρωί ο ανήλικος έδειχνε ότι συμμετείχε στις έρευνες για τον φίλο του που είχε εξαφανιστεί, χωρίς κανείς να μπορεί να διανοηθεί τη θλιβερή πραγματικότητα.
Ακόμη μία τραγική πτυχή της υπόθεσης είναι ότι αυτός που αντίκρισε πρώτος το πτώμα του Τάσου ήταν ο πατέρας του δράστη, ακριβώς απέναντι από το σπίτι τους.
Ανοίγουν τα κλειστά στόματα στο σκοτεινό χωριό
Πένθος, προβληματισμός και παγωμάρα εξακολουθούν να επικρατούν στο «σκοτεινό» χωριό, όπου οι πιο ψύχραιμοι κάνουν λόγο για τραγωδία που «απαιτεί ιδιαίτερη μεταχείριση» και άλλοι περιγράφουν με λεπτομέρειες περιστατικά από το παρελθόν του Βασίλη. Τα κλειστά στόματα στη Γέφυρα ανοίγουν μέρα με τη μέρα, με κάποιους να υποστηρίζουν συγκεκριμένα ότι ο 14χρονος που σκότωσε τον συνομήλικό του είχε πολλά βίαια ξεσπάσματα. «Εσπρωξε το παιδί μου από πίσω, τραυματίστηκε και σκίστηκαν τα ρούχα του στο σχολείο. Το κατήγγειλα στους εκπαιδευτικούς και τον τιμώρησαν με διήμερη αποβολή» είπε η Μ. Τζούτζου, μητέρα ενός συμμαθητή του Βασίλη. Σύμφωνα με άλλον κάτοικο, «ο μικρός σκότωνε σκυλιά και κότες. Κυκλοφορούσε με όπλο, δεν έκανε όμως κανείς τίποτα».
Από την πλευρά του, ο δικηγόρος του αγοριού Θεόδωρος Σιμόπουλος ξεκαθάρισε ότι στη δικογραφία υπάρχουν ανωμοτί καταθέσεις ανηλίκων αλλά όχι μαρτυρίες για παραβατική συμπεριφορά του 14χρονου!
Πειράγματα
«Το παιδί υφίστατο ψυχολογική πίεση από συμμαθητές του, κάτι που συνέβαινε σε βάθος χρόνου» πρόσθεσε ο κ. Σιμόπουλος. Αρκετοί κάτοικοι σημειώνουν ότι δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός του ανήλικου δολοφόνου ότι ήταν θύμα bullying. «Παιδιά ήταν, πείραζαν το ένα το άλλο…» λένε. Φαίνεται ότι οι κάτοικοι της Γέφυρας ακόμη δεν μπορούν να κατανοήσουν τι συνέβη ανάμεσα στους δύο 14χρονους που να έγινε αιτία για το έγκλημα. «Πολλά τα μαθαίνουμε τώρα. Και τα παιδιά βγάζουν πλέον κάποια πράγματα που δεν τα έλεγαν πριν. Για τα μαλώματά τους και τις παρέες τους» σημειώνει ένας κάτοικος.
Συμπτώματα της επιθετικότητας των εφήβων
Σοφία Π. Μιχαλοπούλου
Κλινική ψυχολόγος – ψυχοπαθολόγος,
ψυχοθεραπεύτρια παιδιών, εφήβων, ενηλίκων
Ο τρόπος επικοινωνίας γίνεται πολλές φορές βίαιος και προσβλητικός, με αποτέλεσμα η παιδική επιθετικότητα να αποτελεί φαινόμενο που παίρνει διαστάσεις.
Τα συμπτώματα των ψυχικών διαταραχών στο παιδί δεν αναγνωρίζονται εύκολα, καθώς τα άτομα του περιβάλλοντος δυσκολεύονται να τα ξεχωρίσουν από τη «φυσιολογική» συμπεριφορά της παιδικής ηλικίας, ενώ, ακόμη και αν τα εντοπίσουν, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναζήτηση βοήθειας. Στον σχολιασμό αναφέρουμε ένα ενδεικτικό περίγραμμα μόνο των παραγόντων κινδύνου, οι οποίοι σε συρροή μπορούν να γίνουν κινητήρια δύναμη πράξεων βίας παιδιών και εφήβων, και όχι μία σε πλήρη έκταση μελέτη του θέματος.
Σημαντικό παράγοντα κινδύνου αποτελεί το υψηλό επίπεδο προδιάθεσης για επιθετικότητα στην ιδιοσυστασία του παιδιού. Η απουσία ενσυναίσθησης αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για επιθετική συμπεριφορά. Ο φθόνος και το μίσος ως δυνάμεις που κινητοποιούν αρνητικά τη συμπεριφορά έχουν ελάχιστα μελετηθεί και ερευνηθεί από την ψυχοπαθολογία και την ψυχιατρική.
Υποδείγματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς προσφέρονται μέσα σε οποιοδήποτε σπίτι γίνεται κακή και ανεξέλεγκτη χρήση ΜΜΕ και ηλεκτρονικών υπολογιστών. H ανομία, που ενδεχομένως επικρατεί σε μια κοινωνία, αναμφίβολα συμβάλλει στην εκδήλωση επιθετικής και βίαιης συμπεριφοράς. Το ευτελισμένο και ανυπεράσπιστο παιδί ή έφηβος είναι αυτό που πιθανόν θα γίνει στόχος επίθεσης. Παράγοντας κινδύνου είναι η ένταξη και η δράση του παιδιού σε ένα περιβάλλον οικογενειακό και κοινωνικό, που δεν ενισχύει την ατομική ευθύνη, δεν προσφέρει συναισθηματική στήριξη και επιτρέπει την επιθετική συμπεριφορά.