Μια εμβληματική μορφή της πολιτικής, η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ «έφυγε» σε ηλικία 87 ετών.
Το 1988 ο Μόρισεϊ αναρωτιόταν στο τραγούδι του «Margaret on The Guillotine» πότε θα πεθάνει η Μάργκαρετ Θάτσερ… Ηταν ένας από τους πολλούς που θεωρούσαν τη «Σιδηρά Κυρία» ως την προσωποποίηση της απάνθρωπης πλευράς της συντηρητικής πολιτικής. Τελικά, η βαρόνη Θάτσερ πέθανε χθες σε ηλικία 87 ετών, όχι στην γκιλοτίνα, αλλά «γαλήνια», όπως ανέφερε η σχετική ανακοίνωση της οικογένειάς της, μετά από σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο. Η πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα γυναίκα ένοικος του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, που την τελευταία δεκαετία αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, κατάφερε να αποτινάξει τη σκλαβιά της άνοιας και να περάσει οριστικά στην ιστορία.
Η είδηση έκανε αστραπιαία τον γύρο των πολιτικών και κυβερνητικών γραφείων της Βρετανίας, αλλά και των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, με αντιδράσεις τόσο αντικρουόμενες, ώστε να σηματοδοτούν τη βαρύτητα της προσωπικότητας της, αλλά και τον αμφιλεγόμενο ρόλο της στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα. Θλίψη εξέφρασαν άμεσα η βασίλισσα Ελισάβετ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος επέστρεψε εσπευσμένα από ταξίδι του στο εξωτερικό. Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου, θα αποδοθούν στρατιωτικές τιμές, ενώ το status θα είναι ανάλογο με εκείνο της λαίδης Νταϊάνα και της βασιλομήτορος. Μετά την τελετή, η σορός της Μάργκαρετ Θάτσερ, όπως ανακοίνωσε εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ, θα αποτεφρωθεί.
Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστός ο θάνατος της πρώην πρωθυπουργού, η σημαία στο πρωθυπουργικό γραφείο κυμάτιζε μεσίστια, ενώ πλήθος κόσμου άφησε λουλούδια και μηνύματα έξω από το σπίτι της στο Τσέλσι. «Η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν μία από τις καθοριστικές μορφές της σύγχρονης βρετανικής πολιτικής ιστορίας. Σε όποιο πολιτικό στρατόπεδο και να ανήκει κάποιος, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ως πρωθυπουργός άφησε ένα μοναδικό και αέναο αποτύπωμα στη χώρα που υπηρέτησε» σχολίασε ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατικών Νικ Κλεγκ, απηχώντας σε μεγάλο βαθμό τη ματιά των πιο ψύχραιμων στην αποτίμηση της προσωπικότητας της «Σιδηράς Κυρίας».
Τη χαρά τους ωστόσο δεν μπορούσαν να κρύψουν οι ανθρακωρύχοι. «Υπέροχη μέρα» χαρακτήρισε τη χθεσινή ο 70χρονος γενικός γραμματέας των ανθρακωρύχων του Ντίραχμ, Ντέιβιντ Χόπερ, που συμπλήρωσε ότι δεν μπορεί να νιώσει καμία λύπη μετά απ’ όσα έκανε η πολιτική της στην κοινότητά τους.
Η ελεύθερη οικονομία κάνει… πάρτι με τον θάνατό της
Δεν είχε περάσει καλά-καλά μία ώρα από την αναγγελία του θανάτου της Μάργκαρετ Θάτσερ, και άρχισε να πωλείται ένα βιβλίο με τίτλο «Thatcher Tributes» («Αφιερώματα στη Θάτσερ»), το οποίο έχει στο εξώφυλλο μια μάγισσα! Οι εκδότες ανακοίνωσαν ότι το βιβλίο θα διατίθεται τόσο στα βιβλιοπωλεία όσο και μέσω Ιντερνετ κι έσπευσαν να δικαιολογήσουν τον προσβλητικό του χαρακτήρα λέγοντας: «Είναι μια έκφραση των αισθημάτων του απλού κόσμου που δεν λυπάται και πολύ για τον θάνατό της». Πολύ γρήγορα εξάλλου θα ξεκινήσει και περαιτέρω εμπορευματοποίηση του θανάτου της «Σιδηράς Κυρίας».
«Σε τσάκωσα!»
Στα σάιτ κοινωνικής δικτύωσης πολλοί έσπευσαν να εκδηλώσουν χωρίς καμία λογοκρισία το μίσος τους για τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Ενδεικτικό αυτής της διάθεσης είναι το ψεύτικο πρωτοσέλιδο της «Sun», το οποίο έσπευσαν κάποιοι να δημιουργήσουν και δείχνει τον χάρο με τίτλο «Gotcha!», δηλαδή «Σε τσάκωσα!»
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
«Δεν θα τα κατάφερνα χωρίς τον σύζυγό μου»
Η κόρη του μανάβη, που έγινε η πρώτη και μόνη μέχρι σήμερα πρωθυπουργός της Αγγλίας, με τη μακροβιότερη θητεία, είχε «πεθάνει» από τη στιγμή που δάκρυσε μέσα στο αυτοκίνητο με το οποίο έφυγε για τελευταία φορά από την Ντάουνινγκ Στριτ το 1990. Ο Τζον Μέιτζορ την κέρδισε στις εσωκομματικές εκλογές του Συντηρητικού Κόμματος κι έκτοτε η γυναίκα «με τα μάτια του Καλιγούλα και το στόμα της Μέριλιν Μονρόε», όπως την είχε περιγράψει ο Φρανσουά Μιτεράν, αποσύρθηκε από τα φώτα της δημοσιότητας. Εξαιτίας των εγκεφαλικών επεισοδίων που είχε υποστεί, οι γιατροί τη συμβούλευσαν να μη βγάζει λόγους δημοσίως. Μάλιστα την «πτώση» της είχε περιγράψει γλαφυρά η ταινία «Iron Lady» του 2011 με τη Μέριλ Στριπ.
Η πολιτικός που είναι σχεδόν συνώνυμη με τον καπιταλισμό, τον πόλεμο στα Φόκλαντ, την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και των εργασιακών δικαιωμάτων γεννήθηκε το 1925. Η Μάργκαρετ Χίλντα Θάτσερ, όπως ήταν ολόκληρο το όνομά της, σπούδασε Χημεία και Νομική στην Οξφόρδη. Στα 34 της χρόνια κέρδισε έδρα με τους Τόρις στο Κοινοβούλιο και ξεκίνησε την αναρρίχησή της στην ηγεσία του κόμματος. Στα 44 της είχε την πρώτη της υπουργική θέση ως υπουργός Παιδείας και το 1975 διεκδίκησε την ηγεσία των Τόρις από τον Εντουαρντ Χιθ, την οποία βέβαια κέρδισε.
Η ίδια σε πολλές συνεντεύξεις της είχε φροντίσει να αντιστρέψει την άποψη ότι πίσω από κάθε μεγάλο άνδρα κρύβεται μια σημαντική γυναίκα, λέγοντας ότι δεν θα μπορούσε να είχε πετύχει τίποτα απ’ όσα κατάφερε στον πολιτικό στίβο χωρίς τη βοήθεια του άνδρα της, Ντένις. Ο κατά δέκα χρόνια μεγαλύτερος σύζυγός της άφησε την τελευταία του πνοή το 2003 κι έκτοτε η βαρόνη Θάτσερ έμενε μόνη της στο Λονδίνο, με μόνη συντροφιά την πιστή της οικονόμο, την Κέιτ. Τα δύο παιδιά της, ο Μαρκ και η Κάρολ ζούσαν στο εξωτερικό. Τελευταία φορά που η «Σιδηρά Κυρία» εμφανίστηκε δημοσίως ήταν τον περασμένο Οκτώβριο, οπότε και γιόρτασε τα 87α γενέθλιά της, γευματίζοντας σε εστιατόριο του Σεντ Τζέιμς με τον Μαρκ και τη σύζυγό του.
Οι ατάκες της βαρόνης που έμειναν στην ιστορία
Η Μάργκαρετ Θάτσερ δεν θα μείνει μονάχα στην ιστορία της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής για τις πολιτικές της αποφάσεις, αλλά και για τις ατάκες της, που χάρισαν κατά καιρούς πολλά πρωτοσέλιδα στον διεθνή Τύπο και θα μείνουν ιστορικές.
1969, ως μέλος της αντιπολίτευσης: «Καμιά γυναίκα στις μέρες μας δεν θα γίνει πρωθυπουργός ή υπουργός Εξωτερικών. Τέλος πάντων, ούτε εγώ θα ήθελα να γίνω πρωθυπουργός. Πρέπει να δώσεις το 100% του εαυτού σου σε αυτή τη δουλειά».
1979, έτος που εξελέγη πρωθυπουργός: «Κάθε γυναίκα που καταλαβαίνει τα προβλήματα διαχείρισης ενός νοικοκυριού, είναι κοντά στο να καταλάβει τα προβλήματα διαχείρισης μιας χώρας».
1979: «Δεν είμαι πολιτικός της συναίνεσης. Είμαι πολιτικός της καταδίκης».
1980: «Μου αρέσουν οι διαφωνίες. Αγαπώ την ανταλλαγή απόψεων. Δεν περιμένω από κανένα να καθίσει εκεί και να συμφωνήσει μαζί μου – δεν είναι δική τους δουλειά».
1980: «Δεν με νοιάζει πόσο πολύ μιλάνε οι υπουργοί μου, από τη στιγμή που κάνουν αυτό που τους λέω».
1980: «Κανείς δεν θα θυμόταν τον καλό Σαμαρείτη, αν είχε μόνο καλές προθέσεις. Είχε και οικονομικά κίνητρα».
1980, σε σύνοδο της ΕΟΚ στο Δουβλίνο: «Θέλω τα λεφτά μου πίσω».
1984-1985, για την απεργία στα ορυχεία: «Στα Φόκλαντς είχαμε να πολεμήσουμε εξωτερικό εχθρό. Πρέπει όμως πάντα να προσέχουμε τον εχθρό εκ των έσω, που είναι πιο δύσκολο να πολεμηθεί και πιο επικίνδυνος για την ελευθερία».
1987: «Δεν υπάρχει αυτό που λέμε “κοινωνία”. Υπάρχουν ανεξάρτητοι άντρες και γυναίκες και υπάρχουν και οικογένειες».
1989, για τη γέννηση του πρώτου εγγονιού της: «Γίναμε γιαγιά».
21 Νοεμβρίου 1990, μετά την αποτυχία εξασφάλισης αρκετών ψήφων στον α’ γύρο ψηφοφορίας για την εκλογή νέου προέδρου στο κόμμα των Tories. Παραιτήθηκε την επόμενη μέρα: «Συνεχίζω να πολεμώ, πολεμώ για να κερδίσω».
Μάιος 1991, έξι μήνες μετά την αποχώρησή της από την Ντάουνινγκ Στριτ: «Σπίτι είναι εκεί που πας όταν δεν έχεις τίποτα καλύτερο να κάνεις».
1993, για τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου που τη συμβούλευσαν να παραιτηθεί: «Ηταν προδοσία με χαμογελαστό πρόσωπο. Ισως αυτό ήταν το χειρότερο απ’ όλα».
ΠΕΤΡΙΝΑ ΚΑΛΑΜΒΟΚΙΔΗ