Το να ανακαλύψει μια γυναίκα ένα οζίδιο στο στήθος μπορεί να είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη εμπειρία. Για πολλές, προκαλεί άμεσο φόβο και άγχος για το ενδεχόμενο καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι δεν είναι κάθε όγκος καρκινικός και πολλοί είναι καλοήθεις και εύκολα αντιμετωπίσιμοι. Γι’ αυτό το λόγο, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί το τι μπορεί να σημαίνει ένας όγκος στο στήθος, ποια βήματα πρέπει να ακολουθηθούν και τι να περιμένει η κάθε γυναίκα.
Κατανόηση του ιστού του μαστού και οι πιο συνηθισμένοι όγκοι
Ο μαστός είναι ένας αδένας που σκοπός του είναι να παράγει γάλα για να θρέψει τα βρέφη που μόλις ήρθαν στον κόσμο. Αποκαλείται μάλιστα και μαστικός ή μαζικός αδένας. Κάθε μαστός συνιστά στην ουσία μία μάζα λιπώδους ιστού εντός της οποίας βρίσκονται χιλιάδες λόβια που το κάθε ένα περιλαμβάνει μία περιοχή που παράγει το γάλα (αδένας) και μια περιοχή που μεταφέρει το γάλα (πόρος). Όλοι οι πόροι από το κάθε λόβιο ενώνονται σε μεγαλύτερους που ονομάζονται γαλακτοφόροι πόροι και εκβάλουν στη θηλή του μαστού. Λίγο πριν την εκβολή τους διευρύνονται δημιουργώντας τους γαλακτοφόρους κόλπους. Η πυκνότητα και η σύνθεση του ιστού του μαστού αλλάζει με την ηλικία, τις ορμονικές διακυμάνσεις και γεγονότα όπως η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση.
Δεν είναι κάθε οζίδιο στο στήθος επιβλαβές. Μερικά προκαλούνται από φυσιολογικές ορμονικές αλλαγές ή καλοήθεις (μη καρκινικές) αυξήσεις. Μεταξύ των πιο συνηθισμένων καλοήθων οζιδίων είναι:
- Ινοαδενώματα: Στερεοί, λείοι, ελαστικοί και κινητοί όγκοι. Εμφανίζονται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 15–35 ετών και δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
- Κύστεις: Σάκοι γεμάτοι με υγρό που μπορεί να είναι ευαίσθητοι, ιδιαίτερα πριν από την περίοδο.
- Ινοκυστικές αλλαγές: Χαρακτηρίζονται από εξογκώματα και ευαισθησία που μεταβάλλονται με τον κύκλο. Δεν είναι ασθένεια, αλλά συχνή καλοήθης κατάσταση.
- Λιπώματα: Μαλακοί, αργά αναπτυσσόμενοι λιπώδεις οζίδιο κάτω από το δέρμα.
- Απόστημα ή μόλυνση: Συχνότερα σε γυναίκες που θηλάζουν, προκαλούν ερυθρότητα, πόνο και μερικές φορές πυρετό.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ένα οζίδιο στο στήθος μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες. Ωστόσο, κάθε νέο ή ασυνήθιστο εύρημα πρέπει να αξιολογείται από γιατρό.
Πότε πρέπει να ανησυχήσω;
Αν και τα περισσότερα οζίδια στο μαστό είναι καλοήθη κι άκακα, ορισμένα χαρακτηριστικά προκαλούν ανησυχία. Πιο συγκεκριμένα, αυτά είναι:
εμφάνιση ενός νέου εξογκώματος ή όγκου στο στήθος ή στη μασχάλη
- αλλαγές στο μέγεθος, το σχήμα ή την υφή του μαστού
- πόνος ή ευαισθησία στο στήθος
- έκκριση υγρού από τη θηλή
- ερυθρότητα, σκλήρυνση ή απολέπιση στο δέρμα του μαστού ή της θηλής
- εισολκή της θηλής
- διόγκωση των μασχαλιαίων λεμφαδένων.
Επιπλέον, οι παρακάτω παράγοντες κινδύνου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη:
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού ή ωοθηκών
- Γενετικές μεταλλάξεις (όπως BRCA1 ή BRCA2)
- Προσωπικό ιστορικό βλαβών στο μαστό
- Έναρξη περιόδου σε μικρή ηλικία ή εμμηνόπαυση σε προχωρημένη
- Απουσία εγκυμοσύνης ή πρώτη κύηση μετά τα 30.
Ωστόσο, ο καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί και σε γυναίκες χωρίς προφανείς παράγοντες κινδύνου. Η πρόληψη και η παρακολούθηση είναι απαραίτητες.
Η διαδρομή προς την εξακρίβωση του αν ένα οζίδιο στο στήθος είναι καρκίνος
Αφού εντοπιστεί ένα οζίδιο στο στήθος, ακολουθεί ιατρική αξιολόγηση. Σε πρώτη φάση, είναι πολύ σημαντικό να επιλεχθεί ο κατάλληλος ειδικός. Ένας χειρουργός μαστού αποτελεί τον πιο αξιόπιστο σύμμαχο κάθε γυναίκας σε αυτό το ταξίδι. Ο ειδικός αυτός θα ψηλαφήσει τον οζίδιο και τους γύρω ιστούς, θα εξετάσει και τους δύο μαστούς και τους λεμφαδένες και θα συλλέξει το ιατρικό και οικογενειακό ιστορικό. Ακολουθούν στη συνέχεια απεικονιστικές εξετάσεις όπως η μαστογραφία και ο υπέρηχος μαστού. Εάν καμία απεικονιστική εξέταση δεν αναδείξει τα επιθυμητά ευρήματα, η επόμενη λύση είναι να πραγματοποιηθεί μαγνητική τομογραφία. Αν τα ευρήματα είναι ύποπτα, απαιτείται βιοψία, κατά την οποία λαμβάνεται ένα τμήμα ιστού το οποίο αποστέλλεται για ιστολογική ανάλυση. Η ιστολογική ανάλυση δείχνει αν πρόκειται για κακοήθεια.
Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού είναι μια μορφή κακοήθειας η οποία ξεκινά όταν κύτταρα στον μαστό αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του μαστού, ο καθένας εκ των οποίων έχει τα δικά του μορφολογικά χαρακτηριστικά. Οι πιο διαδεδομένοι τύποι είναι:
- Διηθητικός πορογενής & λοβιακός καρκίνος
- In situ πορογενής & λοβιακός καρκίνος
- Σάρκωμα
- Νόσος Paget της θηλής
- Φλεγμονώδης καρκίνος μαστού.
Θεραπεία του καρκίνου του μαστού
Η θεραπεία εξατομικεύεται με βάση τον τύπο και το στάδιο του οζίδιο και την υγεία της ασθενούς. Η χειρουργική αφαίρεση του όγκου και, ενδεχομένως, των λεμφαδένων της μασχάλης είναι συχνά το πρώτο βήμα. Διατηρητικές επεμβάσεις (όπως η ογκεκτομή) ή η μαστεκτομή (ολική αφαίρεση του μαστού) μπορεί να είναι επιλογές. Να σημειωθεί πως η ψυχολογική υποστήριξη στην ασθενή είναι εξίσου σημαντική για την ποιότητα ζωής. Επίσης, η εύρεση του κατάλληλου ειδικού μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά σε αυτή την τόσο αβέβαιη φάση στη ζωή μιας γυναίκας.
Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Μαστού – Μαστολόγοι στην Ελλάδα το 2025
Συχνές ερωτήσεις
- Είναι κάθε οζίδιο στο στήθος ένδειξη καρκίνου;
Όχι. Τα περισσότεροι οζίδια είναι καλοήθη. Πρέπει όμως να αξιολογούνται από γιατρό.
- Να περιμένω το οζίδιο στο μαστό να φύγει από μόνο του;
Όχι. Κάθε επίμονος όγκος πρέπει να εξετάζεται.
- Παθαίνουν καρκίνο και οι νέες γυναίκες;
Ναι, αν και σπανιότερα. Αξιολόγηση απαιτείται σε κάθε ηλικία.
- Μετά την περίοδο παρατήρησα μια διόγκωση στο στήθος μου, να ανησυχήσω;
Όχι απαραίτητα, αλλά καλό είναι να το παρακολουθήσετε και να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Πολλές γυναίκες παρατηρούν παροδικές διογκώσεις στο στήθος αμέσως πριν ή μετά την περίοδο. Αυτές οι αλλαγές συνήθως οφείλονται σε ορμονικές διακυμάνσεις που προκαλούν κατακράτηση υγρών ή διόγκωση των λοβών και των πόρων. Συνήθως πρόκειται για ινοκυστικές αλλοιώσεις ή μικρές κύστεις, που είναι καλοήθεις και υποχωρούν μετά από μερικές ημέρες. Ωστόσο, αν η διόγκωση επιμένει και μετά την περίοδο, είναι σκληρή, ακίνητη ή αυξάνεται σε μέγεθος, συνοδεύεται από πόνο, έκκριση από τη θηλή ή αλλαγές στο δέρμα, τότε είναι απαραίτητο να γίνει ιατρική αξιολόγηση με κλινική εξέταση και, αν χρειαστεί, απεικονιστικός έλεγχος (υπέρηχος ή μαστογραφία). Η έγκαιρη εκτίμηση είναι πάντα προτιμότερη και συνήθως αποδεικνύεται καθησυχαστική.
Η εύρεση ενός οζιδίου στο μαστό είναι τρομακτική, αλλά δεν είστε μόνη. Τα περισσότερα οζίδια είναι ακίνδυνα, και ακόμα και όταν πράγματι πρόκειται για καρκινικό όγκο, η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε πλήρη ίαση. Εμπιστευθείτε το ένστικτό σας, ζητήστε ιατρική βοήθεια και ενημερωθείτε. Πολλοί άνθρωποι έχουν περάσει αυτό το μονοπάτι και το ξεπέρασαν με δύναμη και ελπίδα.
Μην καθυστερείτε. Μιλήστε με τον γιατρό σας. Η γνώση, η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία κάνουν όλη τη διαφορά.
