Μελαγχολικά χαμόγελα και παιδικά παιχνίδια πίσω από τη σκληρή καθημερινότητα.
Οταν οι δορυφόροι που χρησιμοποιούν τα πρακτορεία ειδήσεων και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης στραφούν σε κάποια άλλη γωνιά του πλανήτη, η πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο θα επιστρέψει στην καθημερινότητά της. Πολύβουη σίγουρα, διόλου όμως διαφορετική από τις υπόλοιπες πλατείες στις χώρες του αραβικού κόσμου, όπου το χρήμα ανήκει σε ελάχιστους, ενώ οι πλείστοι είναι πληβείοι.
Αυτήν ακριβώς την πραγματικότητα καμιά κυβέρνηση δεν αρέσκεται να τη δείχνει προς τον έξω κόσμο. Κι αυτή τη φορά κάμερες και φωτογράφοι θα απομακρυνθούν. Η κυβέρνηση δεν θα θέλει, το κόστος για τα τηλεοπτικά δίκτυα θα είναι μεγάλο. Ποιος κάνει τον ήρωα σε εποχές κρίσης;
Κι όμως, υπάρχουν ήρωες που τολμούν να σηκώσουν τη φωτογραφική μηχανή τους και να πατήσουν ξανά και ξανά το κουμπί. Μεταξύ των βασικών «στόχων» τους στην πλατεία της Ελευθερίας του Καΐρου είναι τα παιδιά. Τα περισσότερα από αυτά χαμογελούν μπροστά στον φακό. Ισως είναι το μέσο τους για να προσεγγίσουν τον -συνήθως αλλοδαπό- φωτογράφο που μπορεί και να τους δώσει καμιά καραμέλα ή κι ένα δολάριο, ποιος ξέρει…
Το βέβαιο είναι πως τα παιδιά αγαπούν τον φωτογραφικό φακό. Τους δίνει ίσως την ψευδαίσθηση πως φεύγουν από τη φριχτή πραγματικότητα που ζουν, πως ανοίγουν ένα παράθυρο στον κόσμο. Και λίγες στιγμές μετά τρέχουν να παίξουν μπάλα ξεχνώντας τον φωτογράφο.
Πολύ περισσότερο συνειδητοποιημένοι είναι οι μεγάλοι. Οι άντρες προσπαθούν καμιά φορά να κάνουν επίδειξη της ισχύος του φύλου τους, οι γυναίκες όμως, παραδομένες οι περισσότερες στη μιζέρια και τη θέση που τις θέλει «κάτω» από τους άντρες, κοιτάζουν μάλλον μελαγχολικά τον φακό. Δεν χρειάζεται να πουν κάτι. Η σιωπή τους είναι εκκωφαντική. Αθελά τους μάλλον αφήνουν τον φακό της μηχανής να καταγράψει μια αλήθεια για την οποία πολλοί τούς υποσχέθηκαν πως θα αλλάξει προς το καλύτερο. Μέχρι τώρα όμως κανένας δεν έκανε τα «θα» του πράξη.
Η πλατεία και οι γύρω δρόμοι απλώς συγκεντρώνουν ένα πολύχρωμο λεφούσι ανθρώπων που αναζητούν από το καθημερινό τους ψωμί μέχρι μια ευκαιρία για να εξασφαλίσουν κάτι παραπάνω. Τις περισσότερες φορές δεν καταφέρνουν πολλά πράγματα. Σήμερα δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από τη φτώχεια τους. Θα προσπαθήσουν και αύριο, κι ας ξέρουν πως ούτε τότε θα τα καταφέρουν. Και τότε έρχεται η απελπισία. Οι γυναίκες επιστρέφουν στα σπίτια τους, τα παιδιά συνεχίζουν το ποδόσφαιρο και οι άντρες μπαίνουν στα καφενεία, όπου μεταξύ αμανέ και ναργιλέ περνούν την ώρα τους, τη μέρα τους, τη ζωή τους. Περιμένουν ένα καινούριο «θα» κι ας ξέρουν πως δεν θα γίνει πράξη, ούτε οι νέες υποσχέσεις. Ακόμη και αυτή η απελπισμένη καθημερινότητά τους μπορεί να πάρει ακόμη πιο δραματική τροπή. Το φάντασμα του εμφυλίου μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα και την αποπομπή του προέδρου Μόρσι ήδη έχει αρχίσει και πλανάται πάνω από τις φτωχογειτονιές των αιγυπτιακών πόλεων.
Ελληνική κοινότητα Αιγύπτου
Οπως είναι λογικό, αγωνία για την ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου, κυρίως στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια, έχουν προκαλέσει οι νέες αναταραχές στη χώρα, με τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο να κάνει έκκληση για ομόνοια και επαναφορά της σταθερότητας. Ο Πατριάρχης σε δηλώσεις του ανέφερε χαρακτηριστικά πως με χαλύβδινη θέληση στέκονται φρυκτωροί της φλόγας της Ορθοδοξίας στη θεοβάδιστη χώρα του Νείλου, παρά το κρίσιμο και το έκτακτο των καιρών.
Προς το παρόν οι εγκαταστάσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και των ορθόδοξων εκκλησιών είναι ασφαλείς, με την ελληνική διπλωματική αποστολή να δίνει ωστόσο οδηγίες για λήψη μέτρων που αφορούν την ασφάλεια των κληρικών και των εργαζομένων. Επίσης έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των γερόντων που βρίσκονται στο γηροκομείο του ελληνικού «τετραγώνου» στην Αλεξάνδρεια.
Τα μέλη της ελληνικής κοινότητας στην Αίγυπτο βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία τόσο με τα μέλη της ελληνικής διπλωματικής αποστολής όσο και με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, ενώ προσπαθούν να παρακολουθούν τις ραγδαίες εξελίξεις από τα μέσα ενημέρωσης της Αιγύπτου.
Μουσουλμανική Αδελφότητα
Είναι το πιο ισχυρό πολιτικό κίνημα της Αιγύπτου, όμως παρ’ όλα αυτά λανσάρει το προφίλ μη κυβερνητικής οργάνωσης. Η Αδελφότητα ιδρύθηκε το 1928 από τον Χασάν αλ-Μπάνα με στόχο την καλλιέργεια μιας πιο ηθικής νεολαίας, την καταπολέμηση του βρετανικού ιμπεριαλισμού και την προστασία από την ύπουλη δυτική επιρροή. Με σλόγκαν «Το Ισλάμ είναι η λύση», βασικές αρχές της είναι ότι το Ισλάμ δεν αποτελεί απλώς μια θρησκεία, αλλά τρόπο ζωής και ότι οι διδαχές του Κορανίου αποτελούν τα θεμέλια για το χτίσιμο υγιών οικογενειών, κοινωνιών και κρατών. Το κίνημα επισήμως απορρίπτει τη χρήση βίαιων μέσων για την επίτευξη των στόχων του, ωστόσο κατά τη δεκαετία του ’40 είχε συνδεθεί με πολλές πράξεις βίας, όπως η δολοφονία του τότε Αιγύπτιου πρωθυπουργού Μαχμούντ Φαχμί -αλ Νουκράσι, λίγο αφότου εκείνος είχε διατάξει τη διάλυσή του.
Η Αδελφότητα χαίρει της υποστήριξης μεγάλης μερίδας της μεσαίας τάξης. Εως το 2011 ωστόσο θεωρούταν παράνομη, καθώς ο αιγυπτιακός νόμος δεν αναγνώριζε κόμματα που βασίζονταν στη θρησκεία. Παρακλάδια της Αδελφότητας υπάρχουν σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας και της Ανατολικής Αφρικής.
Οι «θεοί» των Αιγυπτίων
Επίσημη θρησκεία του κράτους είναι η μουσουλμανική. Από τα 80.000.000 των Αιγυπτίων, το 80-90% είναι μουσουλμάνοι. Οπως συνέβη όμως με το πέρασμα του χρόνου και στη χριστιανική Εκκλησία, έτσι και στον μωαμεθανισμό γεννήθηκαν πολλές αιρέσεις με διάφορες ροπές που απομακρύνθηκαν από την αρχική διδασκαλία και το πνεύμα του Ισλάμ.
Σήμερα στην Αίγυπτο υφίστανται δύο μεγάλες κάστες μουσουλμάνων, οι σουνίτες, οι θεωρούμενοι ορθόδοξοι μουσουλμάνοι που πιστεύουν βασικά στο Κοράνι και την ιερά παράδοση (Σούνα) και οι σιίτες, η βασική διαφορά των οποίων από τους σουνίτες είναι όσον αφορά το πρόσωπο της διαδοχής του Μωάμεθ. Οι σιίτες πιστεύουν ότι μόνο οι απευθείας απόγονοι του Μωάμεθ είναι κανονικοί χαλίφηδες (τοποτηρητές) και ως εκ τούτου αναγνωρίζουν ως μοναδικό και γνήσιο διάδοχο του Μωάμεθ τον πρωτοξάδερφο και γαμπρό του από την κόρη του Φατίμα, Αλί. Μεταξύ των Σουνιτών πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν οι σαλαφιστές, που εκτιμάται πως είναι περί τα έξι εκατομμύρια. Οι υπόλοιποι Αιγύπτιοι, οι οποίοι αντιστοιχούν στο 10-20% του συνολικού πληθυσμού, είναι μέλη της Κοπτικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλεξάνδρειας, που αποτελεί τη μεγαλύτερη χριστιανική ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολής.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΟΥΝΔΟΥΛΑΚΗΣ