❱❱ Η Μαρία Σπύρου απέδειξε ότι η νόσος σάρωνε από την Εποχή του Χαλκού και όχι 10 αιώνες αργότερα, όπως πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονεςΔύο ανθρώπινοι σκελετοί που βρέθηκαν θαμμένοι στην περιοχή της Σαμάρας στη Ρωσία και πέθαναν από βουβωνική πανώλη πριν από 3.800 χρόνια «αποκαλύπτουν» ότι η πανούκλα -ή «Μαύρος Θάνατος»- ίσως θέριζε από την Εποχή του Χαλκού, δηλαδή 1.000 χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι εκτιμούσαν οι επιστήμονες έως τώρα.
Η διεθνής ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής την Ελληνίδα επιστήμονα της διασποράς δρα Μαρία Σπύρου του Τμήματος Αρχαιογενετικής του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας, κατάφερε να «διαβάσει» το DNA του βακτηρίου Yersinia pestis, το οποίο προκάλεσε τη θανατηφόρα πανώλη στο άτυχο ζευγάρι. Η ομάδα της δρος Μαρίας Σπύρου, που έκανε και τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», θεωρεί ότι είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι η νόσος σάρωνε ήδη από την Εποχή του Χαλκού και όχι 10 αιώνες αργότερα, όπως πίστευαν μέχρι πρόσφατα οι ερευνητές.
Η αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος του αρχαίου βακτηριακού στελέχους θα βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα την εξέλιξη της νόσου, που έγινε γνωστή ως «Μαύρος Θάνατος» στη μεσαιωνική Ευρώπη, η οποία προκάλεσε μερικές από τις χειρότερες πανδημίες στο πέρασμα των αιώνων.
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, το αρχαίο βακτήριο ηλικίας 3.800 ετών είναι πρόγονος αυτού που προκάλεσε την πανώλη του Ιουστινιανού (μέσα 6ου αιώνα μ.Χ.), τον «Μαύρο Θάνατο» (1348-1353 μ.Χ.), που στοίχισε τη ζωή σε περίπου 100.000.000 ανθρώπους στην Ευρώπη και την Ασία, και τις θανατηφόρες επιδημίες στην Κίνα τον 19ο αιώνα. Αρχικός φορέας της νόσου ήταν οι ψύλλοι, που τη μετέδωσαν στα τρωκτικά και αυτά στους ανθρώπους.
Ταχεία εξάπλωση
Οπως δήλωσε η Μαρία Σπύρου, «το Yersinia pestis είχε ήδη πριν από περίπου 4.000 χρόνια όλα τα γενετικά χαρακτηριστικά που επέτρεπαν την ταχεία εξάπλωση του βακτηρίου από τους ψύλλους στα τρωκτικά, στους ανθρώπους και στα άλλα θηλαστικά». Η πανούκλα δεν έχει εξαφανισθεί από τον κόσμο μέχρι σήμερα. Υπάρχει σε αρκετές χώρες και δεν εκλείπουν οι φόβοι για μια μελλοντική επανεμφάνισή της.