Κληρονομικότητα και κοινωνικά πρότυπα αίτια της διαταραχής
Το γονίδιο της νευρικής ανορεξίας και της βουλιμίας -ή έστω ένα από τα γονίδια που συμβάλλουν στην εμφάνιση των διατροφικών διαταραχών- πιστεύουν πως ανακάλυψαν οι επιστήμονες. Τα ευρήματα αναμένεται να βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών, αλλά και να φωτίσουν ακόμη περισσότερο την προέλευση των παθήσεων. Πάντως οι ειδικοί προειδοποιούν πως παρότι το 50-70% των περιστατικών ανορεξίας οφείλεται σε γενετικούς και κληρονομικούς παράγοντες, τα σύγχρονα κοινωνικά πρότυπα για τον γυναικείο σωματότυπο παίζουν ίσως τον πιο σημαντικό ρόλο στη μεγάλη διάδοση των διαταραχών στη διατροφή.
Τη νέα έρευνα υπογράφει ο καθηγητής Μάικλ Λούτερατ από τη Σχολή Ιατρικής Carver του Πανεπιστημίου της Αϊόβα, η επιστημονική ομάδα του οποίου ανέλυσε το γενετικό προφίλ δύο πολυπληθών οικογενειών, πολλά μέλη των οποίων είχαν νοσήσει με ανορεξία. Οπως διαπίστωσε, κοινό χαρακτηριστικό στο γενετικό προφίλ τους ήταν οι μεταλλάξεις σε ένα γονίδιο της πρωτεΐνης-υποδοχέα οιστρογόνων ESRRA.
Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη σχετίζεται με τα ενεργειακά αποθέματα του οργανισμού και πολύ λίγα είναι ως σήμερα γνωστά για τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει τους νευρώνες.
Επίπεδο πρωτεΐνης
Ωστόσο σε πειράματα που έκανε στη συνέχεια η ίδια επιστημονική ομάδα διαπιστώθηκε πως τα πειραματόζωα που είχαν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να έχουν χαμηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης παρουσίαζαν ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, κοινωνικές δυσλειτουργίες και μειωμένο ενδιαφέρον να αναζητήσουν τροφή, παρά το γεγονός πως ήταν πεινασμένα.
«Η έρευνα» σημειώνει ο καθηγητής «αναγνωρίζει τον άλφα υποδοχέα οιστρογόνων ως ένα από τα γονίδια που είναι πιθανόν να συμβάλλουν στον κίνδυνο εμφάνισης νευρικής ανορεξίας ή νευρικής βουλιμίας».
Οπως όμως επισημαίνει, «είναι ξεκάθαρο πως κοινωνικοί παράγοντες -ιδιαίτερα το δυτικό ιδανικό του λεπτού σώματος- παίζουν ρόλο στον εναπομείναντα μη γενετικό κίνδυνο (σ.σ.: εμφάνισης της διαταραχής)… Η συχνότητα διατροφικών διαταραχών έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες και αυτό είναι το πιθανότερο να οφείλεται σε κοινωνικούς παράγοντες και όχι γενετικούς».
Οι ερευνητές, τα ευρήματα των οποίων έχουν δημοσιευτεί στην επιστημονική επιθεώρηση «Cell Report», θα συνεχίσουν να διερευνούν τους μηχανισμούς μέσω των οποίων ο άλφα υποδοχέας οιστρογόνων επηρεάζει τις εγκεφαλικές λειτουργίες.