Ντοκιμαντέρ που προβάλλει το History Channel και επιμελείται ο Ντέιβιντ Ανταμς ακολουθεί όλη την πορεία του στρατηλάτη μέχρι τα πέρατα της Γης.
Ακολουθώντας τα ίχνη του Μεγάλου Αλεξάνδρου χάθηκε στην αμμοθύελλα της ερήμου, βασανίστηκε με σπασμένες γέφυρες σε πλημμυρισμένα ποτάμια, αντιμετώπισε οδοφράγματα και τη διαρκή απειλή των Ταλιμπάν, αλλά τελικά έφτασε στον προορισμό του: μια ελληνική πόλη, στα βάθη του Αφγανιστάν, απλωμένη στην πεδιάδα, χαμένη στη σκόνη…
Το τέταρτο επεισόδιο της συγκλονιστικής σειράς «Ο χαμένος κόσμος του Αλέξανδρου», που προβλήθηκε πριν από λίγα 24ωρα στο History Channel, έκλεψε τις εντυπώσεις, αναδεικνύοντας ίσως ένα από τα πιο «δυνατά χαρτιά» της πολιτιστικής κληρονομιάς που άφησε ο Μ. Αλέξανδρος στην Ασία, την «ξεχασμένη Αλεξάνδρεια» στην περιοχή Αϊ Χανούμ. «Σχεδόν κάθε Αφγανός, ακόμα και σήμερα, αρέσκεται να λέει πως είναι απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και σίγουρα κάποιοι απ’ αυτούς είναι, καθώς εντοπίσαμε ελληνικά στοιχεία τους τα οποία διαιωνίστηκαν και έφτασαν μέχρι τις μέρες μας. Μερικοί λένε πως είναι τα παιδιά του Αλεξάνδρου» λέει ο Αυστραλός Ντέιβιντ Ανταμς, ιστορικός, κινηματογραφιστής και δημιουργός του ντοκιμαντέρ των έξι ωριαίων επεισοδίων, ένας Ιντιάνα Τζόουνς της αληθινής ζωής, που λατρεύει τον Ελληνα στρατηλάτη και γενικότερα τον αρχαίο πολιτισμό της Ελλάδας.
Δουλεύοντας για περισσότερο από μία επταετία στο Αφγανιστάν και την κεντρική Ασία για την παραγωγή του ντοκιμαντέρ, ο Ντέιβιντ Ανταμς και ο εικονολήπτης του ήταν οι πρώτοι στην ιστορία που τόλμησαν να ακολουθήσουν τη διαδρομή του μεγάλου ποταμού Αμού Ντάρια (Ωξος στην αρχαιότητα), που με μήκος σχεδόν 2,5 χιλιομέτρων διασχίζει το Αφγανιστάν, το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν και αποτελούσε το έσχατο όριο της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η έρευνά του ξεκίνησε το 2007 στον Βόλο, ενώ ήδη είχε μελετήσει σε βάθος αρχαίους συγγραφείς, όπως ο Ηρόδοτος, ο Πλάτωνας και ο Ομηρος. Στόχος του, όπως ξεκαθαρίζει, ήταν να καταγράψει τα στοιχεία του Ελληνισμού που μετέφερε και καθιέρωσε ο Αλέξανδρος στην Ανατολή. Ηξερε προτού ακόμη ξεκινήσει ότι τα εμπόδια θα ήταν πολλά. «Αυτός ο αρχαίος κόσμος έχει πλέον αλλάξει ριζικά. Ο,τι υπήρχε εκεί και πριν από την άφιξη του Αλέξανδρου είναι θαμμένο κάτω από πολιτισμούς που δημιουργούν στρώματα επί στρωμάτων, φτάνοντας πίσω στην Εποχή του Χαλκού. Οταν έφτασαν οι Ελληνες εξερεύνησαν ή κατέκτησαν έναν άλλο πολιτισμό που είχε αναπτυχθεί, τον Περσικό. Και 500 ή 250 χρόνια πριν οι Πέρσες είχαν κάνει ακριβώς το ίδιο – είχαν εισβάλει στη Βακτριανή και Σογδιανή και είχαν βρει πολύ πιο παλιούς πολιτισμούς».
Από τον ποταμό Φάσις στη χαμένη Αλεξάνδρεια του Ωξου
Το πρώτο επεισόδιο του ντοκιμαντέρ αρχίζει με τον Ντέιβιντ Ανταμς πάνω σε ένα αντίγραφο της Αργούς να βάζει πλώρη για ένα επικό ταξίδι που θα τον αρμενίσει από την Ελλάδα μέχρι το εμπόλεμο Αφγανιστάν. Στη Γεωργία ανακαλύπτει τον ποταμό Φάσις, τον υδάτινο δρόμο που οδήγησε τον Ιάσονα στη «χώρα του χρυσόμαλλου δέρατος», και στην Κασπία, όπου έφτασε ο Αλέξανδρος. Στη συνέχεια καθοδηγούμενος από ιππείς της ερήμου αρχίζει την αναζήτηση του μυστηριώδους ποταμού Ωξου.
Αναζητώντας τα ίχνη του Αλέξανδρου, ο Ανταμς διασχίζει στο δεύτερο επεισόδιο το Αφγανιστάν ψάχνοντας για τη χαμένη πόλη Βάκτρα, που πολλοί πιστεύουν ότι είναι η σημερινή πόλη Βαλχ. Ο ίδιος, ωστόσο, βρίσκει στοιχεία που δείχνουν ότι η Βάκτρα βρισκόταν προς τον Ωξο ποταμό, στο τέλος του μεγάλου δέλτα. Μπαίνοντας στο έδαφος των Ταλιμπάν, ο Ντέιβιντ και ο οπερατέρ του ανακαλύπτουν τα ερείπια ενός τεράστιου δικτύου αμυντικών τειχών και φρούρια 2.500 ετών. Μια τυχαία συνάντηση τον οδηγεί σε ένα σύστημα από αρχαίες σήραγγες που τον πηγαίνουν σε μια απομακρυσμένη κοιλάδα.
Το τρίτο επεισόδιο είναι αφιερωμένο στην αναζήτηση της χαμένης Αλεξάνδρειας του Ωξου. Σε περιπολία με τον γερμανικό στρατό ο κινηματογραφιστής κινείται στα ίχνη του στρατηλάτη, για να πορευτεί στο Ουζμπεκιστάν και το Τατζικιστάν και να διασχίσει τον ποταμό Ωξο ακολουθώντας τον δρόμο που ακολούθησαν οι άνδρες του Αλέξανδρου, να ταξιδέψει συνοδευόμενος από τον στρατό του Τατζικιστάν και να καταφέρει να φτάσει στη Βαλχ, εκεί όπου πολλοί ιστορικοί πιστεύουν πως βρίσκεται η χαμένη Αλεξάνδρεια του Ωξου.
Με τη συνοδεία αστυνομικών του Αφγανιστάν συνεχίζει την ίδια αναζήτηση, για να φτάσει στο τέταρτο και πιο συγκλονιστικό επεισόδιο στο Αϊ Χανούμ και στα ερείπια μιας πόλης χαμένης στη σκόνη. Τα δύο επόμενα επεισόδια που θα ακολουθήσουν (το ένα θα προβληθεί μεθαύριο και το άλλο στις 17 Σεπτεμβρίου) έχουν επίσης εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στα νερά του ποταμού Ωξου ο Ανταμς ανακαλύπτει στοιχεία που συνδέουν την περιοχή με τους Αργοναύτες και στο Πακιστάν συναντιέται με τα «παιδιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου», ενώ στο έκτο και τελευταίο επεισόδιο του ντοκιμαντέρ ταξιδεύει στα ψηλά βουνά του Παμίρ, στα σύνορα του Αφγανιστάν με την Κίνα και στη συνέχεια ψάχνει για την ιαματική πηγή του ποταμού Ωξου, την οποία και πιστεύει ότι ανακάλυψε.
Στοιχεία και για Ιάσονα
«Δεν αποκλείεται η περιοχή αυτή να είναι η γη του χρυσόμαλλου δέρατος και να έφτασαν έως εκεί οι Αργοναύτες. Στην κεντρική Ασία υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που αναφέρονται στους Αργοναύτες και τον Ιάσονα, τα οποία πρέπει να εξερευνήσουν οι ιστορικοί» υποστηρίζει και προσθέτει ότι αυτό τουλάχιστον αποδεικνύουν τα εκπληκτικά χαρακτικά 6.000 ετών που βρέθηκαν σε βράχους, γύρω από την Κασπία Θάλασσα, σε ύψος πολύ μεγαλύτερο από το σημερινό επίπεδο των υδάτων.