Το καρναβάλι με τη μακρά ιστορία που διακρίνεται για τη σατιρική του διάθεση και τη λαμπρότητα.
Ο φετινός τρομακτικός και συμβολικός Βασιλιάς Καρνάβαλος, «Το Τέρας της Κρίσης», το άρμα «Τα Μυρμήγκια και η Μέρκελ», με τη καγκελάριο να προσπαθεί να πατήσει με την μπότα της τα μυρμήγκια- χώρες του Νότου, αλλά και το «Χαράτσι της ΔΕΗ» με τα μαύρα φουγάρα είναι μερικά μόνο από τα άρματα του φετινού καρναβαλιού της Πάτρας, που δίνουν το στίγμα της επικαιρότητας με τον πιο εμπνευσμένο σατιρικό τρόπο.
Το καρναβάλι της Πάτρας έχει μακρά ιστορία στον συμβολισμό και διακρίνεται εδώ και δεκαετίες για τη δημιουργική σατιρική του στάση. Σχεδόν από τη δεκαετία του ’50, τότε που οι Πατρινοί αποφάσισαν να αναβιώσουν ένα έθιμο που είχε παρακμάσει λόγω των ταραχών και των πολέμων, η «ψυχή» των εκδηλώσεων είναι ακριβώς αυτή η σατιρική διάθεση. Εμπνευση για τα άρματα και τις μασκαράτες είναι αρχικά τα κοινωνικά ελαττώματα, οι αδυναμίες του κράτους, τα μοντέρνα ήθη, η οικονομική κατάσταση ή ακόμη και οι υπερβολές της μόδας, ώσπου οι Πατρινοί αποφασίζουν τελικά να περάσουν και στη διακωμώδηση πολιτικών προσώπων ή κοµµάτων.
Τα σκήπτρα στη διοργάνωση των πρώτων εκδηλώσεων, στη δεκαετία του ’50, έχουν οι πρωτοπόροι μουσικοί όμιλοι «Ορφέας» και «Πατραϊκή Μαντολινάτα». Καθώς τα χρόνια περνούν, το Πατρινό Καρναβάλι γίνεται όλο και πιο φαντασμαγορικό κερδίζοντας πανελλαδική καταξίωση και μαγνητίζοντας τα βλέμματα. Το 1966 ο Νίκος Μαστοράκης φέρνει στην Πάτρα το Κυνήγι του Θησαυρού, στο οποίο συμμετέχουν ενενήντα τέσσερις Πατρινοί και επισκέπτες με τα αυτοκίνητά τους. Πρώτη νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα ενός φίλου του καρναβαλιού από τη Θεσσαλονίκη, του Αλκη Στέα, ο οποίος θα γίνει από την επόμενη χρονιά και για δεκαετίες ο παρουσιαστής του καρναβαλιού στην τηλεόραση της ΕΡΤ.
Η μεγάλη αλλαγή έρχεται ωστόσο το 1974, όταν οι καρναβαλιστές αποφασίζουν να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους και να παρελάσουν στους δρόμους της πόλης πεζή, συνοδευόμενοι από τα άρματα, ξεκινώντας έτσι τη μεγάλη παρέλαση της Κυριακής που εκτοξεύει τη φήμη του καρναβαλιού και κάνει την Πάτρα πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών. Την επόμενη δεκαετία το μεγάλο της Πάτρας καρναβάλι, που ξεκίνησε από ιδιωτική πρωτουβουλία, αναλαμβάνει ο δήμος, με την οικονομική υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού, δίνοντας νέα ώθηση στις εκδηλώσεις. Στις προσκλήσεις του ανταποκρίνονται γνωστοί γλύπτες και ζωγράφοι, καλλιτέχνες και επιδέξιοι ανθοκόμοι.
Οι πρώτοι χοροί μεταμφιεσμένων του 1829 και τα «ντόμινο»
Το 1829 η οικία του εύπορου εμπόρου Μωρέτη ανοίγει για τον πρώτο αποκριάτικο χορό της Πάτρας, κάνοντας την αρχή σε ένα εκπληκτικό «ντόμινο», καθώς πολύ γρήγορα τα αρχοντικά της πόλης, το ένα μετά το άλλο, συμμετέχουν σε έναν άτυπο διαγωνισμό για τον πιο επιτυχημένο χορό μεταμφιεσμένων. Με το πέρασμα των δεκαετιών και ενώ η πόλη ευημερεί, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις γίνονται πιο φαντασμαγορικές, για να εμφανιστούν το 1870 τα πρώτα καρναβαλικά άρματα, κατασκευασμένα αποκλειστικά από ιδιώτες.
Την ίδια εποχή οικοδομείται εξάλλου με συνεισφορές πλούσιων σταφιδεμπόρων το μεγαλοπρεπές θέατρο «Απόλλων», το οποίο φιλοξενεί θρυλικούς αποκριάτικους χορούς. Είναι η αρχή στη νέα τάση της «μετακόμισης» των καρναβαλικών χορών στιε θεατρικές και αργότερα -στις αρχές του 20ού αιώνα- στις κινηματογραφικές αίθουσες. Το «Ιντεάλ», το «Πολυθέαμα», το «Αχαϊκόν» και το «Πάνθεον» είναι τα θέατρα που φιλοξενούν ιστορικούς χορούς μεταμφιεσμένων, με τους Πατρινούς να χορεύουν ντυμένοι αποκριάτικα πόλκα, τανγκό, τσάρλεστον και φοξ-τροτ.
Στην ιστορία έχουν μείνει τα καρναβάλια της Μπελ Επόκ, ιδιαίτερα του 1907 και του 1909, με τη συμμετοχή για πρώτη φορά και μεταμφιεσμένων που προέρχονται από άλλες, μακρινές και εκτός Πελοποννήσου πόλεις. Οι ταραγμένες δεκαετίες που ακολουθούν, με τους Βαλκανικούς Πολέμους, τη Μικρασιατική Καταστροφή, τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και τον Εμφύλιο διακόπτουν σχεδόν κάθε καρναβαλική εκδήλωση. Στην ψυχή των Πατρινών ωστόσο υπάρχουν πάντα οι γλυκές αναμνήσεις. Αυτές που διατήρησαν ζωντανή τη διάθεση και επανέφεραν το καρναβάλι στην Πάτρα μετά τη δεκαετία του ’50…