Τον γνωρίζαμε ως «καρικατούρα» των ακροτήτων του Χόλιγουντ, ως ένα ακόμη παιδί-θαύμα που «κάηκε» νωρίς, εξαιτίας της άμεσης αναγνώρισης του ταλέντου του. Τα τελευταία χρόνια ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, που ακροβατούσε ανάμεσα στα γυρίσματα και τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, μεταμορφώθηκε σε μια πολλών εκατομμυρίων δολαρίων ενσάρκωση ηρώων κόμικ που «θερίζει» την business πτυχή της showbiz! Η πρωτιά στη λίστα «Forbes» με τους πιο καλοπληρωμένους ηθοποιούς της περασμένης χρονιάς ανήκει σε αυτόν, με έσοδα που φτάνουν τα 75.000.000 δολάρια, επισφραγίζοντας απλώς αυτή τη δυναμική που ξεκίνησε το 2008. O ίδιος ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ είναι ο πρώτος που έχει παραδεχθεί ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει με ριζικό τρόπο γι’ αυτόν τα τελευταία τρία χρόνια. Δεν είναι επειδή έχει αναδειχθεί σε έναν πολύ επιτυχημένο ηθοποιό. Αυτό το ήξερε και στα είκοσί του χρόνια, όταν θεωρούνταν ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του.
Αυτή είναι η καλλιτεχνική πτυχή της επιτυχίας. Τώρα όμως, στα σαράντα οκτώ του, αυτό που ζει μετριέται σε blockbusters, εξ ου και η επιχειρηματική διάσταση της ιδιότητάς του. Τα blockbusters, όρος που περιγράφει τις ταινίες που σαρώνουν σε εισπράξεις, είναι το πιο σοβαρό κομμάτι της show business, και ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ αποδεικνύεται πλέον επαρκέστατα σοβαρός για να ασχοληθεί με αυτό.
Είναι πολλά τα λεφτά, Ντάουνι!
Η business ωρίμανσή του περιγράφεται πολύ εύγλωττα από την εξέλιξη των απολαβών του. Για την ταινία του 1995 «Ριχάρδος ΙΙΙ» ο μισθός του ήταν 50.000 δολάρια. Μία χρονιά αργότερα, για την ταινία «Danger Zone» οι απολαβές του εκτοξεύτηκαν στα 500.000 δολάρια. Υστερα ήρθαν τα ναρκωτικά και οι συλλήψεις… Η ολική επαναφορά του όμως το 2008 με την ταινία «Iron Man» έφερε και πάλι στο προσκήνιο τα κέρδη πολλών ψηφίων, με 500.000 δολάρια. Εναν χρόνο μετά επήλθε η εκτόξευση! Για την ταινία «Sherlock Holmes» του 2009, σύμφωνα με τα στοιχεία του IMDB, η αμοιβή του ανήλθε στα 9.000.000 δολάρια. Για την ταινία «Iron Man 2» το 2010 πληρώθηκε 10.000.000 δολάρια, ενώ την ίδια χρονιά πήρε άλλα 12.000.000 για τη συμμετοχή του στην ταινία «Due Date»! H συσσώρευση πλούτου συνεχίστηκε το 2011, με την ταινία «Sherlock Holmes: A Game of Shadows», η οποία του απέδωσε 15.000.000 δολάρια και φτάνουμε στο 2012 με την ταινία «Avengers» και το εντυπωσιακό ποσό των 50.000.000 δολαρίων. Εντυπωσιακά περισσότερα μηδενικά από το 1995! Παράλληλα όμως δεν λέει «όχι» και σε διαφημίσεις. Πρόσφατα δάνεισε τη φωνή του για διαφημιστικά σποτ της Nissan, ενώ στο παρελθόν έχει δώσει -με το αζημίωτο βέβαια- τη φωνή του στον Mr Peanut που πρωταγωνιστεί σε μια σειρά από διαφημιστικά της εταιρείας τροφίμων Kraft.
Τα χρήματα που έχασε
Του πήρε αρκετό καιρό όμως να φτάσει σε αυτό το σημείο, κυρίως εξαιτίας των κάθε άλλο παρά παραγωγικών σχέσεων που είχε με τα ναρκωτικά και το ποτό. Τη δεκαετία του ’80, όταν έκανε τα πρώτα του βήματα, υπήρχαν blockbusters, αλλά αυτά δεν ήταν στο μυαλό του. Πέρα όμως από το τι είχε εκείνος στο μυαλό του, το σίγουρο είναι ότι οι παραγωγοί των τότε blockbusters δεν θα εμπιστεύονταν παραγωγές που κόστιζαν άνω των 100.000.000 δολαρίων σε πρωταγωνιστή με ακραίο βαθμό εθισμού στα ναρκωτικά, όσο ταλαντούχος και αν ήταν!
Το Χόλιγουντ αλλά και τα περιοδικά εκείνης της εποχής ήταν γεμάτα από δραματικές εξιστορήσεις του καθημερινού φλερτ του με τον θάνατο. Ο Σον Πεν έσπασε την πόρτα του διαμερίσματός του και τον έβαλε σε ένα ιδιωτικό τζετ που θα τον μετέφερε σε κλινική αποτοξίνωσης, στην οποία ωστόσο, όπως αποκάλυψε ο ίδιος πρόσφατα, δεν έμεινε. Αποκαλύπτει, δε, ότι σε μια συνάντησή του με τον σκηνοθέτη Μάικ Φίγκις είχε εμφανιστεί «φτιαγμένος» και με ένα όπλο να ξεπροβάλει από την τσάντα του. «Τελικά πήρα τον ρόλο» λέει γελώντας αναφερόμενος στην ταινία «Εραστές για μια νύχτα». Τον Ιούνιο του 1996, όταν τον σταμάτησαν για υπερβολική ταχύτητα, οι αστυνομικοί βρήκαν στο αυτοκίνητό του κοκαΐνη, ηρωίνη και ένα άδειο Magnum 357. Ενα μήνα μετά βρέθηκε να έχει λιποθυμήσει στο παιδικό δωμάτιο ενός σπιτιού στο Μαλιμπού. Οπως εξήγησε ο ίδιος στους αστυνομικούς, το σπίτι στο οποίο μπήκε και αποδείχθηκε ξένο έμοιαζε πολύ με το δικό του! Γενικά για πολλά χρόνια περνούσε περισσότερο χρόνο στο κελί, παρά στο σπίτι του. Οπως οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν επιστρέψει από του χάρου τα δόντια, ο Ντάουνι Τζούνιορ ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε.
Επίσης, δεν μπορεί κανείς παρά να του αναγνωρίσει ότι αναλαμβάνει την ευθύνη για έναν τρόπο ζωής τόσο παρακμιακό, που πολλοί θα προτιμούσαν να κρύψουν κάτω από το χαλί όντας σε φάση επαγγελματικής επιτυχίας. Επίσης τον τιμά ότι αναγνωρίζει με τη σχολαστικότητα που συνηθίζεται στο τέλος κάθε ταινίας να αναφέρει τους συντελεστές και του δικού του happy end. Εχει επαναλάβει πολλές φορές ότι κυρίαρχο ρόλο στη συνειδητοποίηση της κατάστασής του αλλά και στη νέα ισορροπία που κατέκτησε έπαιξε η σύζυγός του Σούζαν.
«Δεν υπάρχει τίποτα που να μου αρέσει περισσότερο από κάποιον που ανεβαίνει, συντρίβεται και καίγεται, αλλά ξανανεβαίνει, η γνωστή μεταφορά με τον φοίνικα. Μόνο που αν ξανακαείς, είσαι βλάκας» εξηγεί. Ωστόσο σπεύδει να υπογραμμίσει ότι δεν είναι ο φόβος του μην αποδειχθεί βλάκας που τον κρατάει μακριά από τις καταχρήσεις αλλά η ανάγκη του να τιμήσει τις σχέσεις του με τους ανθρώπους που τον στήριξαν, όπως η γυναίκα του, αλλά και άνθρωποι του επαγγελματικού του περίγυρου. «Με ανθρώπους όπως η Τζόντι Φόστερ και ο παραγωγός Τζόελ Σίλβερ, μέσω του οποίου γνώρισα τη γυναίκα μου, αλλά και κάποιους άλλους, έχω κοντά μου μια ομάδα ανθρώπων που νοιάζονται ο ένας για τον άλλον και στηρίζονται στις δύσκολες και τις λιγότερο δύσκολες στιγμές. Για εμένα αυτή είναι η πρωταρχική αρχή αυτού που αποκαλούμε “μπίζνες”. Είσαι είτε κάποιος που τιμά τις δεσμεύσεις του και τις σχέσεις του είτε ένα αηδιαστικό φίδι. Δεν υπάρχει κάτι ενδιάμεσα» τονίζει.
Καθόλου τυχαίο δεν είναι λοιπόν ότι και η εταιρεία παραγωγής που ίδρυσε το 2010 με τη σύζυγό του λέγεται «Team Downey», δηλαδή «Ομάδα Ντάουνι». Οσο για τη συνέχειά του στα blockbusters; Ο χρησμός-εκτίμηση του περιοδικού «Forbes» είναι ξεκάθαρος: «Οσο έχει διάθεση να φοράει τη στολή του Iron Man, θα παραμένει ένας από τους πιο καλοπληρωμένους ηθοποιούς του Χόλιγουντ» αναφέρει χαρακτηριστικά η δημοσιογράφος Ντόροθι Πόμεραντζ.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ