Νύχτα για ρομάντζα με τη σπάνια δεύτερη πανσέληνο του Ιουλίου
Η αποψινή βραδιά συγκεντρώνει όλες τις προϋποθέσεις για ένα ρομαντικό ξενύχτι έξω από το σπίτι: τον ζεστό καιρό, τον ανέφελο ουρανό και το πλούσιο φως του ολόγιομου αλλά και σπάνιου «μπλε φεγγαριού».
Ασφαλώς το φεγγάρι δεν πρόκειται να… αλλάξει χρώμα απόψε και να αποκτήσει γαλάζιες αποχρώσεις. Απλούστατα ονομάζεται μπλε επειδή πρόκειται για τη δεύτερη πανσέληνο του Ιουλίου, αφού είχε προηγηθεί εκείνη στις 2 Ιουλίου. Και αυτό διότι, σύμφωνα με τον καθιερωμένο αστρονομικό ορισμό αλλά και τη NASA, «μπλε φεγγάρι» είναι το δεύτερο πλήρες φεγγάρι (πανσέληνος) που εμφανίζεται σε έναν ενιαίο ημερολογιακό μήνα του δυτικού ημερολογίου.
Το ενδιαφέρον στοιχείο του συγκεκριμένου αστρονομικού φαινομένου έγκειται στη σπανιότητά του. Κατά μέσο όρο, σε κάθε αιώνα υπάρχουν περίπου 41 μήνες που έχουν δύο πανσελήνους. Συνεπώς, «μπλε φεγγάρι» έχουμε μία φορά κάθε δύο – τρία χρόνια (για την ακρίβεια 2,72 χρόνια κατά μέσο όρο). Ετσι η τελευταία φορά που σημειώθηκε ανάλογο φαινόμενο ήταν τον Αύγουστο του 2012, ενώ το επόμενο θα εμφανιστεί τον Μάρτιο του 2018.
Ο λόγος είναι ότι το μέσο διάστημα μεταξύ δύο πανσελήνων είναι περίπου 29,5 ημέρες, ενώ η διάρκεια ενός μέσου μήνα είναι κατά προσέγγιση 30,5 ημέρες. Το γεγονός αυτό καθιστά σπάνιο το ενδεχόμενο ο μήνας να έχει δύο πανσελήνους.
Σημαίνει, επίσης, ότι οι μήνες με διάρκεια 31 ημερών είναι σαφώς πιθανότερο να έχουν δύο πανσελήνους σε σχέση με εκείνους με διάρκεια 30 ημερών.
Εξυπακούεται ότι ο Φεβρουάριος δεν βλέπει ποτέ «μπλε φεγγάρι», επειδή το ελάχιστο διάστημα μεταξύ των πλήρων φεγγαριών είναι πάντα μεγαλύτερο από τη διάρκεια του συγκεκριμένου μήνα, ακόμη και σε ένα δίσεκτο έτος, οπότε ο συγκεκριμένος μήνας έχει 29 ημέρες!
Χρώμα από την τέφρα
Με αφορμή το αποψινό φαινόμενο, η NASA μάς πληροφορεί ότι υπήρξε μια εποχή που οι άνθρωποι έβλεπαν το φεγγάρι κυριολεκτικά… μπλε. «Γεμάτα φεγγάρια, μισά φεγγάρια, ημισεληνοειδή φεγγάρια, ήταν όλα μπλε, με εξαίρεση κάποιες νύχτες που ήταν πράσινα» αναφέρει χαρακτηριστικά! Τα παραπάνω συνέβησαν το 1883 και αιτία ήταν η γιγαντιαία έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα, στην Ινδονησία. Οι τεράστιες ποσότητες τέφρας που διασκορπίστηκαν στην ατμόσφαιρα αλλοίωναν το φως του φεγγαριού, δίνοντάς του έντονο γαλάζιο χρώμα. Μάλιστα, τα… πραγματικά μπλε φεγγάρια συνεχίστηκαν αρκετά χρόνια μετά την έκρηξη.
