Το παράπονο της κόρης του συνθέτη και ποιοι ξεχάστηκαν (εντελώς) από συγγενείς και φίλους τους.
Τρία χρόνια πέρασαν από τη μέρα που «έφυγε» ο Μανώλης Ρασούλης. Χθες όμως, ημέρα μνήμης για την οικογένειά του, η κόρη του είχε μόνο πίκρα και παράπονα να εκφράσει. Η Ναταλία Ρασούλη δεν μπορεί να πιστέψει πως ακριβώς τρία χρόνια από τότε που έχασε τον πατέρα της οι αρμόδιοι στο Α’ Νεκροταφείο, όπου έχει ταφεί, την ενημέρωσαν ότι πρέπει να γίνει άμεσα η εκταφή του.
«Τρία χρόνια σήμερα (σ.σ.: χθες) από τον θάνατο του Μανώλη Ρασούλη, και η Πολιτεία έσπευσε να τον “τιμήσει” άλλη μία φορά, όπως “τιμά” τους ανθρώπους του πολιτισμού της, ανήμερα της επετείου των τριών χρόνων να μας πει ότι πρέπει άμεσα να πάμε να τον ξεθάψουμε. Αυτά τα “ωραία”. Και τώρα ας πενθήσουμε με την ψυχή στο στόμα» έγραψε η κόρη του σπουδαίου καλλιτέχνη στο twitter εκφράζοντας την πικρία της, αφού οι αγαπημένοι του άνθρωποι ήθελαν να τιμήσουν χθες τη μνήμη του. Θυμίζουμε ότι ο Μανώλης Ρασούλης άφησε την τελευταία του πνοή στις 5 Μαρτίου του 2011, σε ηλικία 66 ετών.
Ωστόσο την ώρα που η Ναταλία Ρασούλη καλείται να παραστεί στην εκταφή του πατέρα της, υπάρχουν άλλα, επίσης μεγάλα ονόματα της καλλιτεχνικής ζωής που κανένας δεν θα μπορούσε να φανταστεί στην εποχή της λαμπερής καριέρας και δόξας τους ότι θα είχαν διαφορετική τύχη μετά τον θάνατό τους από αυτή του αείμνηστου δημιουργού.
Σπουδαίοι καλλιτέχνες του θεάτρου και του κινηματογράφου, που άφησαν έντονο το στίγμα τους, βρίσκονται στα… αζήτητα του νεκροταφείου Ζωγράφου επειδή δεν υπάρχουν κοντινοί τους άνθρωποι να φροντίσουν για την εκταφή τους, την παραλαβή των οστών τους και τη φύλαξή τους σε οστεοφυλάκια. Μιλάμε για τη θρυλική Ζωζώ Νταλμάς, η οποία δάνεισε τη μορφή της στα τσιγάρα Σαντέ (ο Κεμάλ Ατατούρκ έπινε σαμπάνια από το γοβάκι της), τη Σαπφώ Νοταρά με το αμίμητο χιούμορ της, που απολαμβάνουμε σε ταινίες της χρυσής εποχής του ελληνικού σινεμά, την παλιά καρατερίστα Φωφώ Λουκά, αλλά και τον Δημήτρη Ποταμίτη, που έγραψε τη δική του ιστορία στις ποιοτικές παραστάσεις για παιδιά και μεγάλους στο Θέατρο Ερευνας.
Ερευνες στην Κύπρο για συγγενείς του Ποταμίτη
«Εδώ και πολλά χρόνια αναζητούμε κάποιον ενδιαφερόμενο για την εκταφή του Δημήτρη Ποταμίτη και δεν μπορούμε να βρούμε κανένα. Ο άνθρωπος είχε ταφεί στο νεκροταφείο μας τιμής ένεκεν στις 28 Φεβρουαρίου του 2003, σε τάφο που παραχωρήθηκε δωρεάν για πέντε χρόνια, γεγονός που σημαίνει ότι έπρεπε να γίνει η εκταφή του την ίδια ημερομηνία, το 2008. Τελικά, αναγκαστήκαμε να την κάνουμε στις 24 Δεκεμβρίου 2013, αλλά επειδή η κατάσταση του σώματός του δεν το επέτρεπε, αποφασίσαμε να τον αφήσουμε για ένα χρόνο ακόμη» λέει στην «Espresso» η Βαρβάρα Κλάδη, υπάλληλος στο αρμόδιο τμήμα του νεκροταφείου Ζωγράφου. Η ίδια διευκρινίζει ότι για την αναζήτηση ενδιαφερομένων με σκοπό τη διενέργεια της εκταφής του ηθοποιού έχουν απευθυνθεί ακόμη και στην κυπριακή πρεσβεία (λόγω της καταγωγής του καλλιτέχνη), χωρίς όμως αποτελέσματα.
Θα πρέπει να πούμε ότι οι ενδιαφερόμενοι (είτε είναι συγγενείς είτε φίλοι) παρίστανται στις εκταφές των οικείων τους με σκοπό στη συνέχεια να παραλάβουν τα οστά και, με το ανάλογο οικονομικό κόστος, να ζητήσουν να φυλαχθούν σε οστεοφυλάκιο. Για παράδειγμα, τα οφειλόμενα στο νεκροταφείο Ζωγράφου για τον Δημήτρη Ποταμίτη (που παρέμεινε θαμμένος πέντε χρόνια επιπλέον) ανέρχονται περίπου στο ποσό των 4.000 ευρώ.
Πάντως, γύρω από το θέμα των κληρονόμων του αείμνηστου καλλιτέχνη υπάρχει ένα «θολό τοπίο», καθώς όπως υποστηρίζει ο Κύπριος ηθοποιός Πέτρος Πέτρου (ο οποίος είχε συνεργαστεί μαζί του και ανήκει στα ελάχιστα άτομα που πηγαίνουν κάθε χρόνο στον τάφο για να τελέσουν τρισάγιο), «το σπίτι του Ποταμίτη μετά τον θάνατό του παραμένει ερμητικά κλειστό και κανείς δεν ξέρει τους λόγους».
Κανένα ενδιαφέρον (!) για τρεις κυρίες του ελληνικού σινεμά
Στην ίδια κατηγορία των «αζήτητων» στο συγκεκριμένο νεκροταφείο ανήκουν ακόμη η Ζωζώ Νταλμάς, η Φωφώ Λουκά και η Σαπφώ Νοταρά.
Και οι τρεις μεγάλες κυρίες της εγχώριας καλλιτεχνικής ζωής, που ενταφιάστηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, δεν είχαν κάποιον μετά τον θάνατό τους να φροντίσει για την εκταφή τους και την παραλαβή των οστών τους. Για την ακρίβεια, ο γνωστός χορογράφος Δημήτρης Ιβάνωφ μέχρι πέρυσι πλήρωνε -ύστερα από δική του επιθυμία και καλή διάθεση- το αντίτιμο για την παραμονή των οστών στους ανάλογους χώρους της Νταλμάς και της Λουκά, αλλά στη συνέχεια δήλωσε ότι δεν είχε πια την οικονομική δυνατότητα. Στην περίπτωση της Νοταρά δεν υπήρξε ποτέ ενδιαφερόμενος να πληρώσει, αλλά -ευτυχώς- τα οστά της δεν κατέληξαν στο… χωνευτήριο.
Να τονίσουμε ότι το γεγονός των λεγόμενων «εγκαταλειμμένων» καλλιτεχνών προβλημάτισε τον δήμαρχο Ζωγράφου, Κωνσταντίνο Καλλίρη, ο οποίος πριν από λίγο καιρό συγκάλεσε το δημοτικό συμβούλιο με σκοπό να ληφθεί απόφαση σχετικά με τα αζήτητα οστά.
«Αποφασίσαμε να δημιουργηθεί ένας ειδικός χώρος στο οστεοφυλάκιο του νεκροταφείου μας και εκεί ατελώς -δηλαδή χωρίς να χρειάζεται από εδώ και πέρα να πληρώνεται κάποιο ποσό- να τοποθετηθούν τα οστά τους» μας λέει ο δημοτικός σύμβουλος Ανδρέας Βουγιούκας, εντεταλμένος για το νεκροταφείο και συμπληρώνει: «Είναι το ελάχιστο το οποίο θα μπορούσαμε να κάνουμε για όλους αυτούς τους σημαντικούς καλλιτέχνες που πρόσφεραν τόσα πολλά με το έργο τους».
ΑΛΚΙΝΟΟΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ