Η Σοφία Τικταμπανίδη, διαιτολόγος-διατροφολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Μαμά τρώω σωστά;», αναλύει τον ρόλο που παίζουν τα ισορροπημένα γεύματα
Αρνούνται πεισματικά να ανοίξουν το στόμα τους όταν πρόκειται για λαχανικά, γυρίζουν το πρόσωπό τους τους στη θέα ενός φρούτου και σνομπάρουν επιδεικτικά έναν φρεσκοστυμμένο χυμό! Αντιθέτως, συνήθως ενθουσιάζονται μόλις αντικρίσουν γλυκά και καραμέλες, ζητούν επίμονα παγωτά και καταναλώνουν στο άψε σβήσε αναψυκτικά γεμάτα ζάχαρη!
Το «πιάτο» των παιδιών αποτελεί μόνιμο πονοκέφαλο για τους γονείς που αναζητούν τρόπους ώστε να τα μυήσουν σε υγιεινές διατροφικές συνήθειες, χωρίς να τους στερούν τις αγαπημένες τους λιχουδιές. Στο βιβλίο της με τίτλο «Μαμά τρώω σωστά;», που απευθύνεται όχι μόνο στους γονείς αλλά και στα ίδια τα παιδιά, η διαιτολόγος-διατροφολόγος Σοφία Τικταμπανίδη αναλύει με απλό τρόπο τη σημασία όλων των τροφών, βοηθώντας μικρούς και μεγάλους να γνωρίσουν και να υιοθετήσουν μια ισορροπημένη διατροφή. Μιλώντας στην «Espresso», η συγγραφέας του βιβλίου εξηγεί πως «με πρόγραμμα και θέληση όλα είναι εφικτά», δίνει πολύτιμες συμβουλές και κυρίως αποκαλύπτει μικρά μυστικά ώστε η σωστή διατροφή να μοιάζει με παιχνίδι.
Με ποια αφορμή γράψατε το συγκεκριμένο βιβλίο;
Η διατροφή μας έχει αλλάξει περισσότερο τα τελευταία 20 χρόνια απ’ ό,τι τα τελευταία 100! Ενδεικτικά, τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη και ειδικά στην Ελλάδα έχουν χτυπήσει κόκκινο. Πολλοί οργανισμοί διατροφής παγκοσμίως έχουν καταβάλει εντατικές προσπάθειες για να αλλάξει αυτό. Η σύγχρονη αντίληψη περί σωστής και υγιεινής διατροφής αντικαθιστά πλέον την παλιά και γνωστή διατροφική πυραμίδα με το «πιάτο της διατροφής», το οποίο και παρουσιάζεται στο βιβλίο αυτό.
Ποια τρόφιμα πρέπει να περιλαμβάνει το καθημερινό πιάτο των παιδιών;
Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά, οι πρωτεΐνες και τα γαλακτοκομικά πρέπει να βρίσκονται καθημερινά στο πιάτο τους, γιατί κάθε ομάδα παρέχει και κάτι διαφορετικό στον οργανισμό. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και φυτικές ίνες, βοηθούν στη χώνεψη και προστατεύουν από αρρώστιες, καθώς περιέχουν πολλά αντιοξειδωτικά. Τα δημητριακά είναι η πιο πλούσια πηγή υδατανθράκων, βιταμινών Β, σιδήρου, φυτικών ινών και μας παρέχουν τη μεγαλύτερη πηγή ενέργειας. Οι πρωτεΐνες, όπως το κρέας, το ψάρι και τα θαλασσινά, τα αβγά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, είναι οι τροφές που περιέχουν σίδηρο, μαγνήσιο και βιταμίνη Β και βοηθούν στην ανάπτυξη και αύξηση των μυών. Τέλος, το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί είναι πλούσιες πηγές ασβεστίου για γερά δόντια και δυνατά κόκαλα.
Πόσο σημαντικό είναι να δίνουμε σωστή ποσότητα φαγητού και ποιες αναλογίες πρέπει να περιλαμβάνει το παιδικό μενού;
Οι σωστές ποσότητες φαγητού είναι το Α και το Ω για τη διατήρηση φυσιολογικού βάρους! Η ενέργεια που παίρνουμε πρέπει να είναι ίση με αυτή που καταναλώνουμε, για να μην πάρουμε βάρος. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί πρέπει να τρώει καθημερινά τουλάχιστον πέντε με έξι μερίδες φρούτα και λαχανικά, τέσσερις μερίδες δημητριακά, τέσσερις μερίδες πρωτεΐνη και δύο με τρεις μερίδες γαλακτοκομικά.
Αποκαλύψτε διατροφικά «τρικ» ώστε το παιδί να τρώει σωστά χωρίς να νιώθει ότι στερείτε αγαπημένες γεύσεις.
Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι γονείς στη διατροφή των παιδιών τους είναι με τα φρούτα και τα λαχανικά. Γι’ αυτόν τον λόγο συνιστώ πάντα φρούτα και λαχανικά εποχής που είναι φρέσκα, έχουν ωραία μυρωδιά και πολύ καλή γεύση. Στα παιδιά επίσης αρέσει το χρώμα, άρα μπορείτε να παίξετε μαζί τους!
Φτιάξτε μια σαλάτα με πολλά χρώματα, σαν το ουράνιο τόξο. Μια πολύ καλή ιδέα είναι να κάνετε τη διατροφή παιχνίδι και κάθε εβδομάδα να δοκιμάζετε κάτι καινούργιο, ζητώντας από τα παιδιά να βαθμολογούν το πόσο τους άρεσε. Είναι σαφές ότι κάποια φαγητά θα τους αρέσουν περισσότερο από άλλα, γι’ αυτό δοκιμάστε να βάλετε δίπλα σε αγαπημένη τους τροφή κάτι διαφορετικό, μόνο και μόνο για να δείτε την αντίδρασή τους.
Σίγουρα θα έχετε καλά αποτελέσματα! Εξηγήστε επίσης στο παιδί ότι τα γλυκά και άλλες ανθυγιεινές τροφές μπορούμε να τα τρώμε μερικές φορές, αλλά δεν μας παρέχουν θρεπτικά συστατικά και αν τα τρώμε σε καθημερινή βάση, τότε σίγουρα θα υπάρχουν επιπτώσεις στο βάρος και γενικότερα στην υγεία.
Πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε την παιδική παχυσαρκία;
Πολλά παχύσαρκα παιδιά παρουσιάζουν από την ηλικία των 10 ετών αρτηριακή πίεση, προβλήματα στη μέση και στα γόνατα λόγω μεγάλου βάρους, ραγάδες στο δέρμα, και κινδυνεύουν να παρουσιάσουν διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακές παθήσεις στην ενήλικη ζωή τους. Επιπλέον απομονώνονται κοινωνικά, εισπράττοντας αίσθημα απόρριψης, ενώ τελευταία έχει παρατηρηθεί ότι έχουν και χαμηλή σχολική απόδοση. Η λύση είναι αλλαγή στον τρόπο ζωής! Οχι στη δίαιτα, ναι στη σωστή διατροφή, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση.
«Ναι» και «όχι» στο πιάτο τους
– Κατανάλωση πρωινού καθημερινά
– Κατανάλωση τροφών από όλες τις ομάδες καθημερινά
– Φυσική άσκηση
– Κανονικές μερίδες και συχνά γεύματα
– Πολλά υγρά: νερό, γάλα, φρέσκοι χυμοί
– Μην ξεχνάτε τα σνακ
– Προτιμήστε το σπιτικό φαγητό
– Περιορίστε τη ζάχαρη, το αλάτι και τα λίπη
– Μην τρώτε μπροστά στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή
– Γίνετε οι ίδιοι πρότυπο για τα παιδιά. Αν τρέφεστε σωστά, το ίδιο θα κάνουν κι εκείνα
Τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι γονείς στο τραπέζι
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι γονείς στη διατροφή των παιδιών τους;
Τα λάθη δυστυχώς είναι αρκετά. Το 20% των παιδιών και το 36% των εφήβων δεν τρώνε πρωινό, το πρώτο και σημαντικότερο γεύμα της ημέρας! Η κατανάλωση πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών σε καθημερινή βάση γίνεται μόνο από το 45% των παιδιών. Το ψάρι είναι μια τροφή που αποφεύγουν και υπάρχει μια αγάπη για το κρέας, με αποτέλεσμα να καταναλώνεται πολλές φορές και σε καθημερινή βάση. Πολλοί γονείς παρέχουν στα παιδιά τους τροφές πλούσιες σε ζάχαρη, αλάτι και λίπη που δεν έχουν καμία θρεπτική αξία, όπως junk food, γλυκά και αναψυκτικά. Τέτοιες τροφές πιάνουν χώρο στο στομάχι τους και δεν αφήνουν περιθώριο για φαγητά που τα βοηθούν να μεγαλώσουν σωστά.
Τέλος, το σπιτικό φαγητό απουσιάζει και οι μερίδες στα εστιατόρια έχουν μεγαλώσει, με αποτέλεσμα να γίνεται πρόσληψη περισσότερων θερμίδων.
Ντέμη Ντάβαρη